5.1 De VN en dekolonisatie, Indonesie en Suriname

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De VN, dekolonisatie Indonesië en Suriname

p1 blz. 150 - 152

Lesdoel

• Herhalen doel en oprichting Verenigde Naties 

• Beschrijven en herhalen onafhankelijkheid Indonesië 

• Je kunt beschrijven waardoor en hoe nieuwe staten ontstonden.

Conferentie van Jalta

februari 1945

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

• Democratische  regeringen in Europa
• Denazificatie en democratiseren van Duitsland
  
• Invloedsferen

Bezettingszones: Duitsland en Berlijn worden verdeeld in 4 zones

Wat is het doel van de Verenigde Naties?

Hoe werkt de Veiligheidsraad van de VN?

De leden van de Veiligheidsraad hebben het 'vetorecht'.
Wat betekent dit?

1. Dat de leden elkaars besluiten kunnen tegenhouden
2. Dat de leden oorlogen kunnen uitvechten
3. Dat de leden diplomatie konden wegvegen als optie
4. Dat de leden gedwongen moeten samenwerken

Wie is geen permanent lid van de Veiligheidsraad?

1. China
2. Nederland
3. Groot-Brittannie
4. Rusland

Verenigde Naties

• opgericht in oktober 1945
  

• 193 landen zijn lid
  

• Veiligheidsraad:
  

5 permanente leden (Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, China, Sovjet-Unie)

10 wisselende leden

De permanente leden van de Veiligheidsraad hebben veto-recht. Als één van hen dit gebruikt, gaat een plan niet door.

De Japanse bezetting - 1942-1945

Kolonie Nederlands-Indië is bezet door de Japanners. 

Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

Nationalisme

Voor de oorlog kwam er in Nederlands Indie nationalisme op, zij wilden een eigen staat Indonesië. 

Soekarno en Hatta waren de leiders van dit nationalisme. 

Tijdens de oorlog hadden Soekarno en Hatta samengewerkt met de Japanners .

Ze hoopten op de hulp van Japan bij het vestigen van een eigen staat. Maar dat bleef helaas uit.

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Na de verwoesting door de twee Amerikaanse atoombommen,

kan Japan niets anders doen dan zich over te geven aan de Geallieerden.

Nederland

ging ervan uit dat het gebied een onderdeel van nederland bleef ...

Nederlands- indië

Indische nationalisten

gingen ervan uit dat na het vertrek van de Japanners het eindelijk een eigen staat zou zijn ...

Indonesia

Verklaring Indonesië - 17 aug 1945

Soekarno roept een paar dagen na de capitulatie van Japan een eigen staat uit; de proclamatie van Indonesia

Wat zijn politionele acties?

1. Acties van Duitsland om Japan te gaan helpen in de oorlog.
2. Acties van Japan om opnieuw Nederlands-Indië in te nemen.
3. Acties van Nederlands-Indië om ervoor te zorgen dat zij onafhankelijk werden.
4. Acties van Nederland om te voorkomen dat Indonesië onafhankelijk werd.

Politionele acties - 1947/48

Nederland stuurt militairen naar Ned.- Indië om het gezag te herstellen, de politionele acties . (zogenaamd niets meer dan een binnenlands conflict)

Het ging de VN dus niets aan maar het was in werkelijkheid een oorlog.

Na twee politionele acties weet Nederland de controle weer in handen te krijgen en wordt Soekarno gevangen gezet.

Dekolonisatie

De sterkste landen na de oorlog de VS en de Sovjet-Unie zijn tegen kolonisatie.

De Verenigde Staten en de Verenigde Naties vinden dat Nederland te ver gaat.

De Veiligheidsraad dwingt NL Soekarno vrij te laten

De VS dreigt de Marhallhulp stop te zetten
 

De VS dreigt zelfs met stopzetten van Marshall hulp.

In 1949 werd de soevereiniteitsoverdracht getekend, wat is dit?

1. Nederland werd soeverein vorst in Indonesië
2. Nederland en Indonesië bereikte een akkoord over een gezamenlijk bestuur.
3. Het overdragen van de hoogste macht van Nederland aan Indonesië.
4. Het officieel stoppen van de politionele acties.

Soevereiniteitsoverdracht - 

27 december 1949

In 1949 werd Indonesië  echt onafhankelijk en waren alle Nederlandse troepen weg.
Aanwezig: Hatta, koningin Juliana en minister president Drees
Afwezig: Soekarno

Wat is dekolonisatie?

Dekolonisatie

Dekolonisatie is het onafhankelijk worden van kolonies. 

Vanaf 1945 verliezen Europese landen hun buitenlandse gebieden. 

• Amerika en de Sovjet-Unie hadden de macht, zij wilden onafhankelijkheid. 
  
• Europese landen verzwakt, geen kracht om terug te vechten. 
• Groeiend nationalisme vanaf 1900.

Dekolonisatie Azië

1946: Brits-Indië onafhankelijk van Groot-Brittannië. --> Pakistan, Bangladesh en India.

1949: Nederlands-Indië onafhankelijk van Nederland --> Indonesië. 

1949: Indochina onafhankelijk van Frankrijk--> Vietnam, Laos, Cambodja.

Dekolonisatie Afrika

1956: Marokko onafhankelijk van Frankrijk.

1957: Ghana onafhankelijk van Groot-Brittannië.

1960: Onafhankelijkheidsgolf in Afrika

1962: Algerije onafhankelijk van Frankrijk.

Onafhankelijkheid Suriname 1975

• Gevolg van antikoloniale ideologie Nederland
• Vreedzaam proces
• Surinamers verdeeld over Nederland en Suriname 

Aan de slag

Maak bronnen vraag 12 op blz. 155

Maak bronnenvraag 1 op blz. 171

Maak op blz. 154 vraag 10, 11, 12 en 13