Hormonen, hypofyse, schildklier

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

 Het hormoonstelsel

Hormoonstelsel

Terugblik: Het hormoonstelsel

Lesdoelen:

- Je leert wat het hormoonstelsel doet.

- Je leert wat hormonen doen.

- Je leert twee soorten klieren.

Hormoon

Chemische stof

Heeft regulerend effect op specifieke organen

Afgegeven door hormoonklieren

Reist door het bloed

Wie weet er een voorbeeld?

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei, 
  
• ontwikkeling, 
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen

• chemische stof 
• specifieke werking
• regulerende stoffen 
• hormoonklieren  maken hormonen

6 Hormonenklieren die je moet kennen:

1. Hypofyse 
2. Schildklier 
3. Bijnieren
4. Eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier) 
5. Teelballen 
6. Eierstokken

Verschil gewone klier/ hormoonklier

Gewone klier: 

-zweetklier, speekselklier, etc.

- heeft een afvoerbuis om het product af te voeren

Hormoonklier:

- maakt hormonen

- Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Hypofyse

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen.
   
2. Het maakt het groeihormoon    -bijv regelt de groei van botten
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren (zoals de geslachtsorganen)
   

De hypofyse maakt een hormoon die de groei van de beenderen regelt

Schildklier

• De schildklier maakt schildklierhormoon: 
  
• Schildklierhormoon regelt verbranding in de cellen
  
• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker.
  
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent bewegelijk, valt af.
  

De bijnier

• De bijnier ligt boven de nier
  
• De bijnier maakt adrenaline
  
• Adrenaline = paniekhormoon
  

Zorgt voor:

=> snellere hartslag

=> snellere ademhaling

=> meer verbranding

Dus meer energie

geslachthormonen man

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de teelballen
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen (zoals zwaardere spieren)
  
• testosteron
  

geslachthormonen vrouw

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de eierstokken
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen
  
• regelen menstruatie
  

Het hormoonstelsel regelt vooral snelle, kortdurende processen.

1. Waar
2. Niet waar

De hypofyse hoort bij het

1. Zenuwstelsel
2. Spierstelsel
3. Hormoonstelsel
4. Uitscheidingstelsel

1. Het hormoonstelsel regelt processen in het lichaam door hormonen af te geven

2. Het zenuwstelsel regelt processen in het lichaam door impulsen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

Welke klier kan een hormoonklier zijn?

1. klier 1
2. klier 2
3. geen van beiden
4. allebei

Sleep de juiste namen achter de nummers 

1 =

2 =

3 =

4 =

5 =

Schildkier

Hypofyse

Teelbal(len)

Eilandjes van Langerhans

Bijnieren

Wat is geen hormoonklier?

1. Baarmoeder
2. Eilandjes van Langerhans
3. Bijnieren
4. Hypofyse

Wat doet het schildklierhormoon?

1. Stimuleert de verbranding in de cellen
2. Remt de verbranding in cellen
3. Regelt de werking van de hypofyse
4. Stimuleert de eilandjes van Langerhans tot aanmaak insuline

Wat gebeurt er als iemand te veel schildklierhormoon produceert?

1. Iemand krijgt het snel koud.
2. Hij komt aan.
3. Hij valt erg af en wordt rusteloos
4. Iemand wordt snel moe en heeft het snelt te warm.

Door welke klier wordt het groeihormoon geproduceerd?

1. Schildklier
2. Bijnieren
3. Alvleesklier
4. Hypofyse