Les 2: H2.4 Aantoningsreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Deze les 

• Voorkennis
• Uitleg aantoningsreacties
  
• Klassikaal oefenopdrachten
• Eigen werk 
  

Leerdoelen 

Je leert welke verbrandingsproducten ontstaan bij de verbranding van C, H en S

Je leert met welk reagens je deze verbrandings-producten aantoont

! Verbrandingsreactie !

! Een chemische reactie met zuurstof waarbij warmte vrijkomt. !

! Verbrandingsproducten !

! Bij een verbranding reageren alle atomen van de brandstof met zuurstof. Hierbij ontstaan verschillende soorten oxides

! Verbrandingsproducten !

! Oxides: moleculen die bestaan uit zuurstof atomen en één andere atoomsoort !

Verbrandingsproducten (oxides)

Als er maar één atoomsoort in de brandstof zit, ontstaat er maar één oxide

bijvoorbeeld: magnesium(s) + zuurstof (g) --> magnesiumoxide(s)

Even oefenen:

koper(s) + zuurstof(g) --> .....................oxide(s)

ijzer(s) + zuurstof(g) --> .........................oxide (s)

koolstof(s) + zuurstof(g) --> .........................oxide (g) óf .............................oxide(g)

waterstof(g) + zuurstof (g) --> .........................................(l)

Oxides!

atoomsoort in brandstof	oxide	aantonen met	waarneming
C (volledige verbranding)	CO 2
C (onvolledige verbranding)	CO	X	X
H	H 2 O
S	SO 2

Neem deze tabel over in je schrift

Welke verbrandingsproducten ontstaan bij de volledige verbranding van suiker?

C​12​​H​22​​O​11​​

1. CO​2​​
2. H​2​​O
3. CO​2,​​H​2​​O
4. CO​2,​​H​2​​O,O​2​​

Geef de kloppende reactievergelijking voor de volledige verbranding van suiker ( C12H22O11 ).
Fasen mag je weglaten.

Hoe toon je verbrandingsproducten aan?

Hoe toon je verbrandingsproducten aan?

Verbrandingsproducten zijn gasvormig.

Om te onderzoeken welk gas ontstaat, kun je het door een gaswasfles leiden

In de gaswasfles doe je dan een reagens

  koolstof

Gaswasfles

Neem deze tekening over in je schrift en geef aan hoe het gas door de gaswasfles stroomt

(zie je dat het gas door de vloeistof borrelt? het wordt dus "gewassen")

Reagens

Een reagens is een stof waarmee je een andere stof kunt aantonen. Het reagens reageert met die stof en geeft dan een kenmerkende kleurverandering.

Eisen reagens

1. selectief: het reagens toont slechts één stof aan

2. gevoelig: het reagens toont al een heel klein beetje stof aan

vul deze tabel in tijdens het kijken:

atoomsoort in brandstof	oxide	aantonen met	waarneming
C (volledige verbranding)	CO 2
C (onvolledige verbranding)	CO C(s)	X	X
H	H 2 O
S	SO 2

Aantoningsreactie van water

Aantoningsreactie van CO₂

Demo: verbranding van koolstof

Demo aantoningsreactie van SO2

Demo aantoningsreactie van SO₂

Controleer

atoomsoort in brandstof	oxide	aantonen met	waarneming
C (volledige verbranding)	CO 2	kalkwater	wordt wit en troebel
C (onvolledige verbranding)	CO C(s)	X koud voorwerp	X wordt zwart
H	H 2 O	wit kopersulfaat	wordt blauw
S	SO 2	geel joodwater	wordt kleurloos

Leerdoelencheck

Aan aardgas wordt de geurstof tetrahydrothiofeen (C4H8S) toegevoegd.
Geef de kloppende reactievergelijking van de volledige verbranding van tetrahydrothiofeen.

Hoe noemen we verbrandingsproducten?

1. Verbrande stoffen
2. Oxides
3. Sulfide
4. Koolstofdioxide en koolstofmonoxide

Welke oxide ontstaat bij de verbranding van koper?

1. CUO
2. KO
3. Cu
4. CuO

Hoe toon je zuurstof(g) aan?

1. gloeiende houtspaander zorgt voor een knalletje
2. gloeiende houtspaander gaat feller branden
3. vlammetje erbij zorgt voor een knalletje
4. je kunt het aansteken, er ontstaat een vlammetje

Wat toon je aan met deze reagentia?

Kopersulfaat

Kalkwater

Joodoplossing

Water

Zwaveldioxide

Koolstofdioxide

Heldere oplossing kleurt troebel wit

gele oplossing wordt kleurloos

witte vaste stof wordt blauw

VOLLEDIGE VERBRANDING

ONVOLLEDIGE VERBRANDING

blauwe vlam

gele vlam

voldoende zuurstof

onvoldoende zuurstof

giftige gassen

heetste vlam

koolstof mono-oxide

koolstof- dioxide

roet

Waarmee kan je de onderstaande stoffen aantonen?

Een gloeiend houtje vlamt erin op.

Wit kopersulfaat

Kalkwater

Aansteken, je hoort een 'blafje'

Joodwater

Waterstof

Water

Zuurstof

Koolstofdioxide

Zwaveldioxide

Eigen werk 

Ga naar de online methode of werk in je schrift 

Maken: H2.4 opgave 1, 3, 9, 12

Leer: tabel 3

exit ticket

Ik weet welke verbrandingsproducten ontstaan bij de volledige verbranding van C, H en S

afsluiting

1. ja, geen probleem
2. dat moet ik even opzoeken
3. nu wel, maar dat ben ik morgen weer vergeten. Ik moet het nog leren
4. ik weet niet wat verbrandingsproducten zijn

Ik weet wat bedoeld wordt met een selectief en gevoelig reagens

1. ja, dat kan ik uitleggen en ik kan een voorbeeld geven
2. ik kan een voorbeeld geven van een reagens, maar weet niet wat gevoelig en selectief is
3. ik kan uitleggen wat een reagens is, maar niet wat gevoelig en selectief is
4. nee, ik heb dit niet begrepen

Ik weet welke stoffen je aantoont met kalkwater, wit kopersulfaat en een joodoplossing

1. ja, ik weet van elk reagens welke stof je aantoont en welke waarneming je dan doet
2. ik weet van elk reagens welke stof je aantoont, maar nog niet welke waarneming je dan doet
3. ik weet van elk reagens welke waarneming je doet, maar nog niet welke stof je dan aantoont
4. nee, ik weet nog niet welke stof je met elk reagens aantoont en ook niet welke waarneming je dan doet

Heb je nog een vraag over deze les? Stel hem hier:

Welke elementen zitten in aardgas?

Je gaat zo kijken naar een proef.

Door aan te tonen welke verbrandingsproducten ontstaan, kun je beredeneren welke elementen in de brandstof aanwezig moeten zijn 

Waarom moet de buis met wit kopersulfaat worden gekoeld in een bekerglas met koud water?

Het witte kopersulfaat is blauw geworden. Welke stof ontstaat dus bij de verbranding van aardgas?

1. H
2. CO2
3. C
4. H20

Het kalkwater is wit en troebel geworden. Welke stof ontstaat er bij de verbranding van aardgas?

1. C
2. CO
3. CO2
4. SO2

Beredeneer welke atoomsoorten aanwezig moeten zijn in aardgas. Laat zien hoe je aan het antwoord komt.

Demo: verbranding van zwavel.
In de wasfles zit een joodoplossing.
Welke verandering heb je waargenomen in de wasfles en
welke stof toon je met de joodoplossing aan.

1. De geel-bruine joodoplossing wordt kleurloos, je toont zwavel aan.
2. De geel-bruine joodoplossing wordt kleurloos, je toont zwaveldioxide aan
3. De kleurloze joodoplossing wordt geel-bruin, je toont zuurstof aan
4. De kleurloze joodoplossing wordt troebel, je toont koolstofdioxide aan.

Het witte kopersulfaat is blauw geworden. Welke stof ontstaat dus bij de verbranding van aardgas?

1. H
2. H2O
3. C
4. CO2

Kalkwater is wit en troebel geworden. Welke stof is ontstaan bij de verbranding van aardgas?

1. C
2. CO
3. CO2
4. SO2

Waarom moet de buis met wit kopersulfaat worden gekoeld in een bekerglas met koud water?