Les 5: Landschappen in Zuid-Amerika

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

icm met amazone

Landschappen van Zuid-Amerika

Als we het hebben over de Amazone dan bedoelen we:

1. De rivier
2. De provincie
3. Het tropisch regenwoud
4. Het stroomgebied van de rivier

icm met amazone

Het Amazonegebied

Administratief (Legal)                    Functioneel (Bioom)           Functioneel (stroomgebied)

Wij gebruiken de formele regio

icm met amazone

Ontbossing

Bioom, legal?

icm met amazone

Landschappen van Brazilië

Klimaat: Af (neerslag hele jaar door)

Amazone:

   Selva: Bossen

   Varzea: Overstromingsvlaktes 

Beredeneer welke invloed de Varzeas hebben op het overstromingsrisico stroomafwaarts

icm met amazone

Landschappen van Brazilië: 

Overstromingsvlakte & rivieren

Jaargemiddelde afvoer.      - Hoeveelheid water 

Regiem                                    - Binnen jaren

Variabiliteit                             - Tussen jaren

Overstromingsgevaar

Door overstromingsvlaktes (varzeas); grote 

vertragingstijd
(soms enkele maanden!) 

icm met amazone

Landschappen van Brazilië

Etages:

Bovenste laag / kroonlaag

   Warm (meeste zonlicht)

   Droog (meeste verdamping)

Middelste etage: struiken en lagere bomen

   Veel verdamping  minder warm (verdamping kost energie)

   Minder zonicht  Minder grote verschillen dag / nacht

Onderste etage: Bosvloer

   Dunne, vruchtbare humuslaag

   Minder zonlicht, minder planten en dieren

Etages belangrijk:

Verschillende leefomstandigheden, verschillende planten & dieren: biodiversiteit erg hoog.

Weinig verschil in temperatuurverschillen en neerslag: goede mogelijkheden flora & fauna

Let op: Door uitspoeling is de vruchtbare laag erg dun! --> Ontbossing heeft grote gevolgen

Kun je de drie foto's plaatsen bij de juiste verschillende savannes?

icm met amazone

Landschappen van Brazilië: Savanne

Aw-klimaat (droogteseizoen in winter)

Savanne is tropisch grasland met groepen bomen en struiken. 

Drie typen:

cerrado = boomsavanne

llanos = grassavanne met wat bomen (zie foto)

caatinga = savanne met doornachtige struiken

icm met amazone

Landschappen van Argentinië: Steppe (Pampa)

pampa in oosten Argentinië:

   uitgestrekte graslanden

   door redelijke hoeveelheid neerslag vrij vruchtbaar

   verbouw van tarwe, soja, zonnebloemen

steppen in Patagonië:

   minder neerslag dan pampa (250 - 400 mm per jaar)

   grassen hebben lange wortels om te overleven

   uitgestrekte rundveehouderijen

icm met amazone

Landschappen van Brazilië: Mangrove

in gebieden met brak water (mengsel zoet en zout water) in rivierdelta’s en langs kust komen mangroven voor:

- wortels boven water om zuurstof op te kunnen nemen

- beschermen kust tegen erosie en stormschade

Welke rol vervullen de mangroves?

icm met amazone

Landschappen van Brazilië: Mangrove

Bomen beschermen tegen overstromingen

Tussen wortels komt het water tot stilstand: sedimentatie = kustbescherming (geen erosie!)

Tussen wortels: kraamkamer vissoorten

icm met amazone

Woestijn

• van noord naar zuid in smalle strook langs westkust: 
• woestijn = geen begroeiing door droogte (zie foto; oase in Peru) 
• woestijnsteppe = schaarse begroeiing van cactussen en grassen 
• mediterrane vegetatie = altijd groene loofbomen en struiken (met lange wortels en klein, leerachtig blad) 
• zomergroen loofwoud: koel vochtig klimaat in zuiden 

icm met amazone

Landschappen van Zuid-Amerika

Woestijnen

Verschillend bij berggebieden (zie afbeelding)

icm met amazone

Aan de slag:

Huiswerk; zie magister