Fictie & Spreekvaardigheid: Les 2 - Fictiebegrippen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Fictie & spreekvaardigheid

havo 2

Planning

• Vrijdag 11 oktober: 

50 pagina's gelezen

• Vrijdag 25 oktober: 

Op de helft van je boek

• Dinsdag 5 november: 

Boek is uit

Vorige les

• Heb je geleerd wat een elevator pitch is.
• Hebben we een video gekeken met richtlijnen voor een goede elevator pitch.

 

Richtlijnen

• Ken je publiek
• Je verhaal
• Hou 't kort
• Schrijf 't op
• Houding
  
• Wees duidelijk
  
• Verras!

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet je meer over de opdracht (jullie elevator pitch).
• Weet je welke fictiebegrippen jullie moeten behandelen in jullie elevator pitch.

 

Opdracht elevator pitch

• In groepjes van 3 of 4 lees je een boek
• Over dit boek houden jullie een elevator pitch; een korte, overtuigende presentatie waarin je aan de klas vertelt wie dit boek zeker zou moeten lezen en waarom ze dit moeten doen! 

Vereisten elevator pitch

• Ieder groepslid is 1 minuut aan het woord
• Jullie gebruiken een ondersteunende PowerPoint-presentatie
  
• De belangrijkste elementen uit het boek, zoals het verhaal, de titelverklaring, spanning, personages, tijd, realisme, vertelperspectief, genre, fictie of non-fictie.
  
• Minstens 3 op de SEXI-manier onderbouwde beoordelingswoorden, met verwijzingen naar het boek
  
• Buiten de 3 of 4 minuten: voor of na de presentatie iets origineels en/of verrassends dat goed past bij het gelezen boek
  
• Je wordt ook beoordeeld op je houding en manier van spreken!

Fictiebegrippen

• Fictie en non-fictie
  
• Realisme
• Personages
• Vertelperspectief
• Genre
• Tijd
• Spanning

Fictie & non-fictie

• Fictie
• Teksten/beelden die verzonnen zijn. Vb: leesboek, stripverhaal, film, gedicht

• Non-fictie
  
• Teksten/beelden over de werkelijkheid, met feiten over echte mensen en gebeurtenissen. Vb: krantenbericht, schoolboek, journaal, documentaire

Realisme

• Realistisch
  
• Een schrijver verzint mensen en gebeurtenissen die erg lijken op de werkelijkheid, die echt zouden kunnen gebeuren

• Niet-realistisch
  
• Een schrijver verzint een verhaal met mensen en gebeurtenissen, die in werkelijkheid niet kunnen gebeuren

Hoofd- en bijpersonen

• Hoofdpersonen
  
• Dit is de belangrijkste persoon (soms meer dan één). Van een hoofdpersoon kom je het meeste te weten, het grootste deel van het verhaal ‘beleef’ je vanuit hem/haar. Hij/zij heeft een belangrijk probleem of opdracht

• Bijfiguur
  
• Deze personen zijn minder belangrijk en je komt over hen minder te weten

Vertelpersfectief

• Vertelperspectief: als je een verhaal leest dan bekijk je alles vanuit een bepaald persoon.

• Hij-/zij-perspectief: de gebeurtenissen worden verteld door een persoon in de hij- of zij-vorm

• Ik-perspectief: de gebeurtenissen worden verteld door een persoon in de ik-vorm

Genre

• Je kunt boeken verdelen in verschillende verhaalsoorten ('genres'). Door te kijken naar welk onderwerp belangrijk is in het verhaal, kom je te weten bij welk genre een verhaal hoort

• Voorbeelden van genres zijn avonturenverhaal, oorlogsverhaal, liefdesverhaal, probleemverhaal, grappig verhaal, meidenverhaal, historisch verhaal of sprookje

Tijd

Sommige verhalen, zoals sprookjes, zijn tijdloos. In andere verhalen kan een schrijver laten zien in welke tijd het verhaal zich afspeelt door het beschrijven van:

• Jaartal
• Bekende historische figuren of een beroemd persoon
• Bekende historische gebeurtenissen
• Gebruiken, gewoontes, voorwerpen, kleding en eten uit de tijd van het verhaal
• Omgeving in de tijd van het verhaal

Spanning

Een schrijver kan op verschillende manieren een verhaal spannender te maken:

• Het verhaal speelt zich af in een enge of gevaarlijke omgeving
• De hoofdpersoon komt in een gevaarlijke situatie
• Het verhaal krijgt een onverwachte wending
• Een hoofdstuk eindigt met een cliffhanger
• Je krijgt door aanwijzingen in het verhaal een vermoeden van hoe het afloopt, maar je weet nog niet precies hoe het zit
• Je bent bijna bij de ontknoping, maar eerst is er nog uitstel

Open je laptop!

We gaan de fictiebegrippen oefenen

Het boek dat ik met mijn groepje lees, is...

1. Fictie
2. Non-fictie

Wie zijn de hoofd- en bijpersonen in Donald Duck?

Wie zijn de hoofd- en bijpersonen in Harry Potter?

Historisch

verhaal

Fantasy

Sprookje

Liefdes-

verhaal

Hoe herken je de tijd in deze tekst?

En nu, opeens, op 7 september 1812, hield het Russische leger halt. Vlak voor de grootste stad van het land. Je kon Moskou al bijna zien liggen. De Europese indringer was al zeker duizend kilometer het land ingelopen. Pas nu, nu Napoleon al bijna bij de oude hoofdstad was, wilde de tsaar opeens korte metten met hem maken. Vlak voor Moskou zou dan eindelijk slag worden geleverd, de grootste veldslag uit de geschiedenis. Honderd-duizenden mannen zouden elkaar te lijf gaan met zwaarden, lansen en kogels.

Uit: MennoHuren kamp, Koeriers voor de keizer.

Je herkent de tijd aan...

1. Jaartal
2. Bekende historische figuren
3. Bekende historische gebeurtenissen
4. Voorwerpen uit de tijd van het verhaal

Hoe herken je de tijd?

En nu, opeens, op 7 september 1812, hield het Russische leger halt. Vlak voor de grootste stad van het land. Je kon Moskou al bijna zien liggen. De Europese indringer was al zeker duizend kilometer het land ingelopen. Pas nu, nu Napoleon al bijna bij de oude hoofdstad was, wilde de tsaar opeens korte metten met hem maken. Vlak voor Moskou zou dan eindelijk slag worden geleverd, de grootste veldslag uit de geschiedenis. Honderd-duizenden mannen zouden elkaar te lijf gaan met zwaarden, lansen en kogels.

Uit: MennoHuren kamp, Koeriers voor de keizer.

Is jullie boek realistisch of niet? Leg uit!

Welke manieren om spanning op te bouwen herken je (gevaarlijke omgeving of situatie, onverwachte wending, cliffhanger, je krijgt een vermoeden hoe het afloopt, je bent bijna bij de ontknoping)?

Overleg met je groepje: welk genre is jullie boek, denken jullie?

Ik weet dat welke fictiebegrippen we moeten gebruiken tijdens onze elevator pitch!

😒🙁😐🙂😃