RTGB Les 1

• Beveiliging
• MBO
• Studiejaar 2

RTGB Les 1

Waarom RTGB?

• Bevoegdheid om geweld te gebruiken
  

Welke verplichtingen?

• Toets Geweldsbepalingen (GB):
  

10 meerkeuzevragen, minimaal 8 goed

• Toets Aanhoudings- Zelfverdedigings Vaardigheden (AZV)
  

Beide toetsen moeten jaarlijks worden afgelegd voor het volgende kalenderjaar

Waar haalt de overheid het recht vandaan om geweld te gebruiken?

ART. 11 DE GRONDWET

Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de WET te stellen beperkingen, recht op onaantastbaarheid van zijn lichaam.

In de politiewet staat dat de politie en buitengewoon opsporingsambtenaren onder bepaalde voorwaarden geweld mogen gebruiken.

De politiewet noemt men een wettelijk voorschrift!

Geweld

• Geweld:
  

Ambtsinstructie art. 1 Begripsbepalingen

Elke dwangmatige kracht van meer dan geringe betekenis uitgeoefend op personen of zaken.

• Aanwenden van geweld:
  

Het gebruiken van geweld, waaronder mede wordt verstaan het gebruik van een geweldsmiddel (i.v.m. art. 17 AI valt het ter hand nemen van het vuurwapen hier ook nog onder)

Samenvattend

Bevoegdheid om geweld te gebruiken Artikel 7, lid 1 Politiewet

• Rechtmatig bezig met taak;
  
• Doel niet op andere wijze te bereiken;
  
• Rekening houden met de gevaren;
  
• Zo mogelijk waarschuwen vooraf.
  

Definitie geweld:

Dwangmatige kracht meer dan geringe betekenis;

Aanwenden is toepassen geweld al dan niet met geweldmiddel.

Melding geweld:

Mondeling en schriftelijk HOvJ;

HOvJ beoordeelt (mutatie indien aan eisen voldoet;

Registratie indien dood/zwaar letsel, vwp of oordeel HOvJ.

In deze les:

- Strafuitsluitingsgronden

- Het geweldsmonopolie

- Geweldsmiddelen

Strafuitsluitingsgronden

Betekenis: Strafuitsluitingsgronden geven rechtvaardigingen OF uitsluiting van schuld voor een strafbaar feit.

Kan alleen als de verdachte het strafbare feit daadwerkelijke heeft gepleegd.

Strafuitsluitingsgronden: 

- Map RTGB - Tabblad Ambtsinstructie - P4.

Twee soorten strafuitsluitingsgronden:

1. Rechtvaardigingsgronden = De daad is niet meer strafbaar omdat het begane feit gerechtvaardigd is. 

Bijv. een agent die de arm van een verdachte kneust omdat de verdachte zich verzet bij een aanhouding.

2. Schulduitsluitingsgrond: Het strafbare feit is begaan buiten de schuld van de persoon om. Bijv. ontoerekeningsvatbaarheid.

Wie bepaald of er sprake is van een strafuitsluitingsgrond?

1. De politie
2. De officier van justitie
3. De (straf)rechter
4. De advocaat van de verdachte

Wettelijk voorschrift

Wanneer de ambtenaar (bijv. agent/boa) een strafbaar feit begaat zoals mishandeling en de ambtenaar is daarvoor bevoegd en handelde daarbij wetmatig en rechtmatig. Dan kan deze ambtenaar zich beroepen op de rechtsvaardigheidsgrond "wettelijk voorschrift"

Ambtelijk bevel

Wanneer een bevoegde ambtenaar een strafbaar feit begaat op grond van een bevoegd gegeven (zijn meerdere heeft hem hiervoor opdracht gegeven). Dan kan de ambtenaar zich beroepen op de rechtsvaardigingsgrond "ambtelijk bevel"

Noodweer

Wanneer een ambtenaar bij het begaan van een strafbaar feit handelde buiten de grenzen van zijn ambtsinstructie, dan kan deze ambtenaar zich nooit beroepen op wettelijk voorschrift. Wanneer hij het strafbare feit heeft begaan ter onmiddellijke, geboden en noodzakelijke verdediging tegen een aanval kan hij zich beroepen op de rechtsvaardigheidsgrond "noodweer"

Er is sprake van een verdediging op een aanval van een ander

Overmacht

Wanneer een ambtenaar een strafbaar feit beging vanwege overmacht door een kracht van een ander, dan is er sprake van "overmacht" als schulduitsluitingsgrond. Hij heeft in dat geval een keuze moeten maken tussen het begaan van een strafbaar feit of het doen van zijn maatschappelijk plicht (gebruik geen geweld) Als hij door de situatie wordt gedwongen om een strafbaar feit te plegen kan hij zich dus beroepen op overmacht

Jezelf verdedigen tegen een aanval van een dier valt onder de rechtvaardigheidsgrond:

1. Noodweer
2. Overmacht
3. Ambtelijk bevel
4. Wettelijk voorschrift

Een dier is geen persoon. Daardoor is het geen noodweer.  Antwoord C en D vallen af omdat er niet in de wet staat dat je dieren mag pijnigen of erger.

In dit geval is de aanval van het dier de "situatie"

Geweldsmonopolie

Het geweldsmonopolie betekent dat alleen bevoegde personen geweld mogen gebruiken

Om hiervoor bevoegd te geraken moet je geoefend en getraind zijn in het gebruiken van geweld en moet dit in je ambtsinstructie staan.

Wie zijn er in Nederland bevoegd om geweld te gebruiken?

Antwoord: Politie, Defensie en BOA's die bevoegd zijn (Dus niet alle BOA's zijn bevoegd om geweld te gebruiken. Enkel de BOA's die hiervoor extra trainingen gevolgd hebben)

Geweldsmonopolie

Omdat het plegen van geweld een inbreuk is op de grond- en mensenrechten dient de ambtenaar behoedzaam om te gaan met geweld.

Artikel 7 politiewet zegt:

We gaan uit van de ultimum remedium gedachte.

Dit betekent dat het plegen van geweld door ambtenaren zoveel mogelijk voorkomen moet worden. 

Sterker nog: gebruik alleen geweld als dit strikt noodzakelijk is

Als jij denkt aan geweldsmiddelen van een agent/BOA. Aan welke middelen denk je dan?

Geweldsmiddelen

Geweldsmiddelen zijn wettelijk toegelaten bewapening EN uitrusting waarmee geweld uitgeoefend kan en mag worden

Bewapening

Pistool

Wapenstok

Pepperspray

Taser

Uitrusting

Handboeien

*Dit betekent dat je met de rest van je uitrusting (bijv. je zaklamp) geen geweld mag plegen.

Geweldsmiddelen

Om gebruik te mogen maken van bepaalde geweldsmiddelen moet je daar voor geoefend en getraind zijn. Dit betekent dat als je het examen voor een bepaald geweldsmiddel niet haalt, je dit geweldsmiddel niet mag gebruiken en ook niet aan je koppel hebt hangen.