4.5 Geleedpotigen en gewervelden

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.5 Geleedpotigen en gewervelden

4.5 Geleedpotig en gewervelden

Leerdoelen

• Je kunt geleedpotigen indelen door te kijken naar het aantal segmenten en het aantal poten.
• Je kunt gewervelden indelen door te kijken naar de bouw en de manier van voortplanten.

Geleedpotigen de grootste!!

Ongeveer 1 miljoen van de ruim 1,3 miljoen nog bestaande diersoorten zijn geleedpotigen. Toch denken veel mensen bij dieren vooral aan gewervelden. Geleedpotigen hebben een uitwendig skelet dat als een soort pantser om het lichaam zit. Dit skelet kan niet meegroeien. Geleedpotigen vervellen daarom enkele keren tijdens hun groei (zie afbeelding 2).

Een waterjuffer tijdens een vervelling. Het dier groeit, maar het pantser groeit niet mee.

Ze vervellen daarom enkele keren tijdens hun groei

Geleedpotigen

Indeling in vier groepen:

•   veelpotigen
• kreeftachtigen
• spinachtigen (gifkakigen)
• insecten (zespotigen)

hebben 8 poten

hebben giftanden, bevatten verterings enzymen die het lichaam van de prooi afbreken

Geleed

De poten van geleedpotigen zijn opgebouwd uit kleine stukjes.

Segmenten

Het lichaam van geleedpotigen zijn opgebouwd uit stukjes.

Gewervelden

Inwendig skelet

• Huid
• Lichaamstemperatuur
• Ademhalingsorgaan
• Voortplanten

Geleedpotigen hebben:

1. Een Inwendig skelet
2. Een uitwendig skelet
3. Geen skelet

Geleedpotigen zijn:

1. tweezijdig symmetrisch
2. veelzijdig symmetrisch
3. niet symmetrisch
4. asymmetrisch

Geleedpotigen hebben (meerdere goed)

1. een uitwendig skelet
2. een pantser
3. een zacht lichaam
4. poten uit één stuk

Welke van deze dieren hebben een wisselende lichaamstemperatuur?

1. Dier 1, 2, 4 en 6
2. Dier 4 en 6
3. Dier 1, 3 en 5
4. Dier 1 en 2

Wat is de lichaamstemperatuur van een amfibie?

1. Koudbloedig
2. Warmbloedig

Een krokodil heeft dezelfde lichaamstemperatuur als zijn omgeving

1. warmbloedig
2. koudbloedig

Gewervelden

1. Vissen, vogels, reptielen, amfibieën en zoogdieren
2. Vogels, reptielen, zoogdieren, amfibieën en insecten
3. Vissen, reptielen, insecten en sponzen
4. Geleedpotigen, vogels, vissen, zoogdieren en reptielen

Welke gewervelde is levend barend?

1. Amfibieën
2. Reptielen
3. Vogels
4. Zoogdieren

Gewervelden

1. Symmetrisch met skelet
2. Symmetrisch zonder skelet
3. Asymmetrisch met skelet
4. Asymmetrisch zonder skelet

Wat zijn gewervelden?

1. Organismen zonder botten
2. Organismen met een uitwendig skelet
3. Organismen met een inwendig skelet

Insekten, kreeftachtigen,spinachtigen en veelpotigen zijn allemaal

1. Ongewervelde dieren
2. Geleedpotige dieren
3. Weekdieren
4. Wormen

13. Tot welke groep behoort deze geleedpotige?

1. insecten
2. veelpotigen
3. spinnen
4. kreeftachtigen

Je vind een warmbloedig dier, met haren, longen en levend barende nakomelingen, tot welke groep hoort dit dier?

1. Zoogdieren
2. Reptielen
3. Vissen
4. Vogels

Aan de slag!

Maak van thema 4.5

De volgende opdrachten:

blz 278 t/m 281

 opdr. 2, 3, 4

 5 t/m 7 ( huiswerk)