Les 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Deelvraag: Hoe was de zorg voor armen, zieken en werklozen geregeld tot 1930?

Noem een reden waarom de werkomstandigheden in de 19e eeuw heel slecht waren.

Noem een reden waarom de leefomstandigheden van de armen heel slecht waren.

Waterput waarmee water voor een hele wijk uit het grondwater wordt gehaald.

Grondwater werd vaak gebruikt als drinkwater.

Door een kapotte riolering kunnen uitwerpselen bij het drinkwater komen.

Uitwerpselen die besmet zijn (bijvoorbeeld met cholera) komen in het grondwater terecht.

Arbeiderswijk

Waar ging de sociale kwestie ook alweer over?

Wat is de Sociale Kwestie? (1)

• Een kwestie is een probleem
  

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders zijn duidelijk zichtbaar.
  

• Eind 19e eeuw.

• Vooral in de steden.
  

Wat is de Sociale Kwestie? (2)

• ‘De rijken worden rijker, de armen worden armer’

• Alleen ‘de rijken’ mogen stemmen

• Hierdoor blijven ‘de rijken’ aan de macht

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider

was ongeveer 900 cent (9 gulden)

Onvrede en protest

Veel arbeiders durfden niet te protesteren tegen hun omstandigheden: ze zouden ontslagen kunnen worden.

 

Toch kwamen aan het eind van de negentiende eeuw steeds meer arbeiders in verzet: zij richtten vakbonden op.

• Organiseerde stakingen en demonstraties
  
• De armoede en ontevredenheid van de arbeiders werd steeds zichtbaarder.
• Ook steeds meer rijke mensen zagen dat er iets gedaan moest worden.

De vraag wat er aan de slechte leef- en werkomstandigheden van arbeiders gedaan moest worden, heet de sociale kwestie.

Schrijf mee in je aantekeningenboekje

Aanpak van de armoede en andere problemen

In de politiek hadden de verschillende groepen een andere mening over de manier waarop de sociale kwestie kon worden opgelost. Wat moest er worden opgelost?

1. Aanpak van slechte woningen
2. Aanpak van slechte arbeidsomstandigheden
3. Maar ook het onderwijs (leerplicht, financiering van scholen en dan met name van bijzonder (gelovig) onderwijs
4. Kiesrecht (wie mocht nu gaan stemmen)

Schrijf mee in je aantekeningenboekje

Opdracht: zoek uit hoe de liberalen/ socialisten en confessionelen dachten over de sociale kwestie

Liberalen

Socialisten

Confessionelen

Huiswerk 

maken opdracht 10,11,12 en 13 van H1

Let op! Huiswerk controle