Paragraaf 2.2: Rivieren van ijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

2.2 Rivieren van ijs

Welkom!

Vandaag:

- terugblik -> inloggen lessonup

- huiswerk check & nakijken opdrachten

- start 2.2 Gletsjers

- 

Leg in eigen woorden uit wat verwering is

Erosie door ijs

Erosie door wind

Erosie door water

Chemische Verwering

Mechanische Verwering

Erosie

Verwering

Erosie & Verwering

Hoofdstuk 2 paragraaf 2

Rivieren van ijs

1. Wat zien we?

2. Waar is deze foto genomen?

Doelen 2.2

Wat is een gletsjer?

Morenen

• Gletsjerpuin rondom een gletsjer.

• Zijmorenen (zijkant)
• Grondmorenen (onderkant)
• Eindmorenen (einde van gletsjer)

Neem over in je schrift

Wat hebben morenen met Nederland te maken?

Ook in Nederland was er vroeger ijs, en dat heeft puin laten liggen. Je kan de keien nog op veel plekken vinden.

Tijdens ijstijd schoof ijs uit Scandinavië Nederland binnen.

Hoe zag Nederland eruit in de ijstijd?

https://schooltv.nl/video/hoe-zag-nederland-eruit-in-de-ijstijd-bedekt-door-gletsjers-uit-scandinavie/

IJstijden

• glaciaal = periode waarin de gemiddelde temperatuur met 5 graden daalde

• interglaciaal = periode tussen de glacialen in

Aan de slag!

Je mag bezig gaan met deel 1 van de huiswerkopdrachten:

§2.2: opdrachten 1 t/m 4

Donderdag geef ik deel 2 op!

Dan opdracht 5 t/m 8

2.2 Rivieren van ijs

Deel 2

Lesdoelen

Na deze les:

• ... kan je in eigen woorden uitleggen hoe een U dal is ontstaan door een gletsjer
• ... kan je alle soorten rivieren in eigen woorden opnoemen

Firnbekken 

Grote gletsjer

Grondmorene

Gletsjerrivier 

Kleine gletsjer

Middenmorene

Zijmorene

Wat zijn gletsjers?

1. Sneeuw die nooit smelt
2. een ijsmassa die beweegt
3. De bergtoppen
4. een afgelikt soft-ijsje

Gletsjers breiden uit bij...

1. Koude winters & hete zomers
2. Milde winters & koele zomers

Gletsjers ontstaan

1. in het laagland
2. in berggebieden
3. in het dal
4. hoog in de bergen

Hoe ontstaat een gletsjer?

1. Een gletsjer is een rivier van water.
2. Er vormt ijs in de wolken en dat valt naar beneden.
3. Het is een dikke laag sneeuw dat langzaam ijs wordt.

Hoe heet het gletsjerpuin dat onder een gletsjer ligt?

1. Grondmorenen
2. Grondpuin

Wat is de snelheid van een gletsjer?

1. 30 tot 40 meter per dag
2. 10 tot 20 meter per week
3. 20 tot 50 meter per week
4. 40 tot 50 meter per jaar

Uitleg deel 2

U-dal

Een U-dal ontstaat door het uitschuren van een dal door een gletsjer.

Het dal krijgt een vorm van een ' U '

V-dal: ontstaan door de schurende werking van de rivier

U of V-dal?

V-dal

U-dal

Wat is het verschil tussen een U-dal en en V-dal?

Neem over in je schrift

Smeltwater loopt via een gletsjertunnel naar beneden

Het water komt onderaan uit bij de gletsjerpoort

Het smeltwater loopt vanuit de poort naar de gletsjerrivier

gletsjerpoort

gletsjerrivier

gletsjertunnel

gletsjerpoort

gletsjerrivier

Soorten rivieren

1. Gletsjerrivier
2. Regenrivier
3. Gemengde rivier 

Welke rivier zien we hiernaast?

Regen- en gletsjerrivier

Regenrivier	Gletsjerrivier
Ontstaat uit regen	Ontstaat uit sneeuw / ijs
In lager land (midden- en benedenloop)	In de (hoge) bergen (bovenloop)
Hoger water in herfst en winter	Hoger water in lente en zomer
Bv: Schelde en Maas	Bv: begin v.d. Rijn

De bovenloop van de rivier

• Hoge stroomsnelheid
• Veel erosie
• en prachtige watervallen

Bekijk de doorsnede van de rivier. Welke omschrijving hoort waar?

Veel erosie

Beetje erosie

Sedimentatie grote stukken

Sedimentatie kleine stukken

Aan de slag

Weektaak afmaken

Opdrachten paragraaf 2.2 

1 – 2 – 4 – 6 – 8 – 9 – 10 

een gletsjer beweegt

1. niet
2. wel