H11 - Voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 11 - Voortplanting

In welke levensfase beginnen de voortplantingsorganen te functioneren?

1. baby
2. puber
3. adolescent
4. volwassene

Schaamhaar, okselhaar en meer zweet en talgklieren zijn:

1. Tertiaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken van de vrouw
3. Secundaire geslachtskenmerken van de man
4. Secundaire geslachtskenmerken van beide geslachten

Hoofdstuk 11 - Voortplanting

Leerdoelen 11.1 Man en vrouw

Je leert: 

• Hoe de voortplantingsorganen werken
• Wanneer je vruchtbaar bent 
• Hoe de menstruatiecyclus verloopt.
  

Voortplantingscellen van mensen

Met een zaadcel en
eicel kan een kindje
gemaakt worden,
vandaar de naam
voortplantingscellen.

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

Voortplantingscellen: zaadcellen

Zaadcellen zijn mannelijke voortplantingscellen.

Puberteit

• In zaadballen ontstaan zaadcellen
• Bijballen slaan deze op
• Bij een zaadlozing vervoert de zaadleider zaadcellen
• Zaadblaasjes en prostaat voegen vocht toe. (daarna heet het sperma)

Geslachtsorgaan man

Ken je alle onderdelen?

1 = urinebuis

2 = eikel

3 = voorhuid

4 = urineblaas

5 = zaadblaasje

6 = prostaat

7 = zaadleider

8 = zaadbal

9 = balzak

Hypofyse

Hormoon

Hormoon

Bloed

Hormonen

Aangestuurd door --> hypofyse

Het vrouwelijk geslachtsorgaan

Wanneer is een meisje vruchtbaar?

Voortplantingscellen: Eicellen

Eicellen zijn de vrouwelijke 

voortplantingscellen.

Wanneer een eicel rijp is,
is een meisje vruchtbaar

Hormonen

ontstaan secundaire geslachtskenmerken vrouw:

• groei borsten
• groei schaamhaar
• ongesteld
  

hypofyse

geeft startsein 

maakt hypofyse-hormonen

zaadballen

geslachtsorgaan man reageert op hypofysehormonen en 

maken testosteron

eierstokken

geslachtsorgaan vrouw reageert op hypofysehormonen en maken oestrogeen

ontstaan secundaire geslachtskenmerken man:

• penisgroei
• baardgroei
• lage stem etc...
  

Aangestuurd door --> hypofyse

Het vrouwelijk geslachtsorgaan

Vruchtbaarheid

• In de eierstokken liggen (onrijpe) eicellen
• De eileider vervoert eicellen naar de baarmoeder
• Een eicel rijpt in een follikel in de eierstok. Na 2 weken is die rijp en barst de follikel (= ovulatie of eisprong). 
• De eicel komt in de eileider. 

Bevruchting

Menstruatiecyclus

Elke cyclus wordt het lichaam klaargemaakt voor een zwangerschap

Een cyclus duurt ongeveer 28 dagen

Geen bevruchting
--> menstruatie

Menstruatiecyclus

1. Er rijpt een eicel in één van de eierstokken

2. Het baarmoederslijmvlies wordt dikker

3. Ovulatie

4. Menstruatie

In één plaatje

bs 4 menstruatie

Hormonen en menstruatiecyclus

• Follikelstimulerend hormoon (FSH) -> zorgt dat de follikel gaat groeien

• Luteïniserend hormoon (LH)  -> zorgt voor de eisprong

• Oestrogeen                -> wordt gemaakt door follikel vooral vóór ovulatie

(baarmoederslijmvlies wordt daardoor dikker en ovulatie vindt plaats)

• Progesteron               -> wordt gemaakt door lege follikel na de ovulatie. 

Zorgt ervoor dat baarmoederslijmvlies dik en goed doorbloed blijft.

0

Zelfstandig werken

Afmaken van de opdrachten van 11.1

• 1 t/m 14

Lees 'Wanneer wordt een meisje ongesteld?' en 'Hoe wordt de menstruatiecyclus geregeld?'

Maak de opdrachten

• 15 t/m 25*

Klaar? Maak de toepassen!

Succes!