Het beenderstelsel

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

Het skelet

Hoofdstuk 2 (theorie van de praktijk)

De bouw van botten

Lange beenderen (pijpbeenderen)

lange botten met een verdikt uiteinde...

• armen en benen
• vingers en tenen

De bouw van botten

Platte beenderen

platte botten hebben hun buitenlaag dicht bij elkaar:

• schedel
• borstbeen en ribben
• heupbeen

De bouw van botten

Onregelmatige beenderen

botten met een aparte vorm:

• wervels
• kaak en botten in het gezicht

2.3 Het skelet van de mens

Elk bot (van de in totaal 206) heeft een naam. Sommige namen vormen een groep botten...

• borstkas 
• schoudergordel
• bekken
• ledematen (extremiteiten)

schedelbeenderen

bovenkaak

onderkaak

halswervels

borstwervels

lendenwervels

heiligbeen

staartbeen

sleutelbeen

borstbeen

ribben

het heiligbeen zijn vergroeide wervels

de heupkom

het staartbeen (stuitje)

heupbeen

sleutelbeen

schouderblad

schouderkop

opperarmbeen

schouderkom

membraan

ellepijp (pinkzijde)

spaakbeen (duimzijde)

opperarmbeen

handwortelbeentjes

ellepijp

spaakbeen

middenhandsbeentjes

vingerkootjes

dijbeen

kuitbeen

scheenbeen

middenvoetsbeen

voetwortelbeen

sprongbeen

teenkootje

hielbeen

We gaan oefenen

Waar zorgt het rode beenmerg voor?

1. nieuwe botcellen
2. bloed toevoer
3. nieuwe bloedcellen

We gaan slepen...

Hand

Spaakbeen

Ellepijp

Opperarmbeen

Borstwervels

Borstbeen

Sleutelbeen

Onder welke groep valt het borstbeen?

1. pijpbeenderen
2. platte beenderen
3. onregelmatige beenderen
4. korte beenderen

Os Naviculare

os Cuboideum

os Calcaneus

Metatarsalia 

os Cuneiformia

Hallux

os Talus 

Hersenschedel

Bovenkaak

Onderkaak

Nekwervels

Ribben

Schouderblad

Distaal

Proximaal

Mediaal

Lateraal

Dorsaal

Plantair

Opdracht

skelet

gewrichten

onderste extremiteiten

Volgende les

Het beenderstelsel algemeen

Hoofdstuk 1 (theorie van de praktijk)

De functie van het skelet

Bescherming van organen

hersenen, longen en hart, darmen worden door botten beschermd.

De functie van het skelet

Vorm en stevigheid

het geeft het lichaam zijn houding en zorgt voor stevigheid van het lichaam

De functie van het skelet

Beweging

• ze zijn een aangrijppunt voor spieren; hierdoor kunnen spieren aan botten trekken om ze te laten bewegen
• gewrichten zorgen ervoor dat botten kunnen bewegen

De functie van het skelet

Aanmaak van bloedcellen

rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes worden in het rode beenmerg gemaakt

De bouw van botten

4 aanmaak van bloedcellen

rode, witte cellen en bloedplaatjes worden in het rode beenmerg gemaakt

beenvlies (periost)

1

compact bot

2

sponzig bot

3

beenmerg

4

De bouw van botten

Lees De bouw van botten tot en met 

• geef antwoord op de vraag
• wat doet elke botlaag?

2.2 De bouw van botten

1 Het botvlies ligt om het botweefsel

• het bevat bloedvaten en zenuwen
• het beschermt het bot
• het laat bot in de breedte groeien

2.2 De bouw van botten

2 In het compacte deel liggen de botcellen in kringen dicht bij elkaar

• botcellen krijgen voeding en zuurstof vanuit het kanaal, waar bloedvaten lopen (haverskanaal)

haverskanaal

h

2.2 De bouw van botten

3 In het sponzige deel liggen de botcellen verder uit elkaar waardoor holtes ontstaan.

• 4 rood beenmerg: de holte is gevuld met bloedvormende cellen
• 4 geel beenmerg: de holte is gevuld met vetweefsel

holte met beenmerg

b

2.2 De bouw van botten

Botcellen liggen in een tussencelstof van kalkzouten en lijmstof.

• kalk zorgt voor de stevigheid
• lijmstof zorgt voor buigzaamheid

De bouw van botten

Bij kraakbeen liggen de cellen in groepjes bij elkaar in een tussencelstof van

• lijmstof zorgt voor buigzaamheid
  
• vezels zorgen voor stevigheid

Kraakbeen zit om de uiteinden van botten, vangen grote druk op

Welke functies heeft ons skelet?

Het gewricht

Plaatsbepalingen

Distaal -meer naar het uiteinde gelegen 

Proximaal – meer naar het centrum gelegen 

Lateraal – meer aan de buitenzijde gelegen 

Mediaal – meer aan de binnezijde gelegen 

Ventraal – meer aan de voorzijde gelegen, buik zijde 

Dorsaal –  meer aan de achterzijde gelegen, rug zijde 

Anterior – aan de voorzijde gelegen, spieren 

Posterior – aan de achterzijde gelegen, spieren 

 

Plaatsbepalingen voet 

Plantair – de voetzool zijde (denk aan planten) 

Dorsaal – de bovenkant van de voet, de “rugzijde” 

Afsluiting..