Les 3 Politieke partijen en het parlement

• Bedrijfseconomie
• MBO
• Studiejaar 2

Loopbaan & Burgerschap

Les 3 | Politieke partijen en het parlement

Agenda van de les

Nieuws van de dag 

Wat zijn politieke partijen (herhaling) 

Hoe werkt stemrecht? 

Wat is de macht van het parlement? 

Afsluiting 

NIEUWS VAN DE DAG

Besproken onderwerpen:

Politieke partijen 

Wat is een politieke partij? 

Politieke partij:

Een politieke partij is een groep van politieke geestverwanten. Politieke partijen streven vaak meer dan één doel na, zoals bevordering van werkgelegenheid, een eerlijke inkomensverdeling, een schoon milieu of het bestrijden van criminaliteit. Omdat niet iedereen deze doelen op dezelfde wijze nastreeft, zijn er meer partijen ontstaan.

Politieke partijen hebben verschillende ideeën over de samenleving. Op basis van die ideeën kun je politieke partijen indelen in 3 politieke stromingen

= GELIJKHEID

• De overheid moet ervoor zorgen dat er goede voorzieningen zijn voor iedereen.
  
• De welvaart moet eerlijk verdeeld worden
  
• De overheid moet actief ingrijpen om dat te bewerkstelligen
  
• Voorzieningen als zorg moeten door de overheid geregeld worden
  

Sociaaldemocratische partijen

      = VRIJHEID

• Individuen en bedrijven moeten zich "in alle vrijheid" kunnen ontwikkelen.
• De overheid moet zich zo weinig mogelijk bemoeien met de samenleving.
• De zorg kan bijvoorbeeld best door "de markt" geregeld worden.
  
• De consument kiest dan vanzelf voor de meest efficiënte aanbieders.

Liberale partijen

= CHRISTELIJKE WAARDEN

• De overheid moet terughoudend zijn en moet allerlei zaken aan de samenleving overlaten.
• Zorg is niet alleen de taak van overheid, burgers kunnen dit zelf
  

       ook organiseren.

Confessionele partijen

• Partijen die hun standpunt bepalen op basis van emoties en opvattingen van groepen in de samenleving
  
• Populisten proberen de zaken waar deze groepen zich kwaad over maken via de politiek te veranderen

• Er zijn ook partijen die worden gevormd, omdat ze wel één doel nastreven. Dit worden belangenpartijen of 'one-issue-partijen' genoemd. 

One-issue partijen

Populistische partijen

Het verschil tussen rechts en links is het verschil tussen socialisten en liberalen.

Links: grote  rol overheid, eerlijke kansen voor iedereen, gelijke welvaart kern begrip: gelijkheid.

Rechts: Kleine rol overheid, zelfverantwoordelijkheid, meer marktwerking. Kernbegrip: Vrijheid.

links gaat over het algemeen uit van de maatschappij en rechts van het individu.

Bij welke politieke stroming past het standpunt?

Als je hard werkt en risico's neemt mag je best meer verdienen. Je hoort dan niet gestraft te worden door meer belasting te moeten betalen.

1. Confessionele partij
2. Liberale partij
3. Sociaaldemocratische partij
4. Populistische partij

Ook voor de belangen van kleine winkeliers is één dag rust per week belangrijk. 

Daarom moeten op zondag de winkels niet open

1. Confessionele partij
2. Liberale partij
3. Sociaaldemocratische partij
4. Populistische partij

Je moet er van uit kunnen gaan dat de overheid zorgt voor genoeg geld om van te leven en te wonen

1. Confessionele partij
2. Liberale partij
3. Sociaaldemocratische partij
4. One-issue partij

Het is belangrijk dat je voor het welzijn van je medemens zorgt en niet alles van de overheid verwacht.

1. Confessionele partij
2. Liberale partij
3. Sociaaldemocratische partij
4. One-issue partij

Wat is progressief

Progressieve partijen zijn voor vernieuwingen. Ze reageren op veranderingen in de wereld met nieuwe maatregelen. De samenleving moet veranderen en met haar tijd meegaan, en niet krampachtig aan het verleden willen vasthouden.

Wat is dan Conservatief ???

Conservatieve partijen willen de samenleving houden zoals die historisch is gegroeid. Ze leggen de nadruk op het goede dat er is bereikt en willen dat vasthouden. Veranderingen moeten langzaam en in kleine stappen plaatsvinden. 

Zelfstandig werken

Hoofdstuk 1 paragraaf 6 Politieke partijen 

Lezen: lezen tekst bladzijde 15 en bladzijde 16 

Maken: opdracht 1 t/m opdracht 4 

Tijd: 10 minuten 

Nabespreken antwoorden

H1.6 Politieke partijen  

Stemrecht

Vanaf 18 jaar mag jij een stem uitbrengen. Hoe werkt dit? 

Stemrecht

Actief stemrecht: het recht om je stem uit te brengen bij de verkiezingen of bij een stemming. 

Passief stemrecht: het recht om je bij verkiezingen verkiesbaar te stellen. 

Nabespreken antwoorden

H1.7 Stemrecht   

Wat is het Parlement?

- Ook wel de Staten Generaal genoemd.

   - Bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer

- Zijn de volksvertegenwoordigers van ons land

Tweede Kamer

150 zetels

Direct gekozen

Taken:

controleren regering

recht van amendement

recht van initiatief

Eerste Kamer

75 zetels

Indirect gekozen

Taken:

extra controle

goedkeuren of afkeuren

Heeft de regering altijd de meerderheid in beide kamers?

1. Ja
2. Nee

Wetten

1. Minister maakt een wetsvoorstel

2. De meerderheid in de Tweede Kamer debatteert over het wetsvoorstel, keurt goed of af

3. Wel goed gekeurd            naar de Eerste Kamer

4. Niet goed gekeurd            terug naar de minister

5. Meerderheid in de Eerste Kamer keurt goed, wet wordt ingevoerd

Controleren van de regering

-Informatie plicht:

- Vragenrecht

- budgetrecht

    - begroting

- Recht van Motie

   - motie van wantrouwen

- onderzoek- en enquête recht

Waarom is het belangrijk dat het parlement over wetsvoorstellen beslist?

Zelfstandig werken

Hoofdstuk 1 paragraaf 8 Het parlement

Lezen: lezen tekst bladzijde 18 

Maken: opdracht 1 t/m opdracht 3  

Tijd: 10 minuten

Nabespreken antwoorden

H1.8 Het parlement

Afsluiting van de les

Welke onderwerpen hebben wij deze les besproken?