vitale functies

Vitale functies

hartslag

saturatie

bloeddruk

temperatuur

ademhaling

bewustzijn

 Observeren / Vitale functies

Vitale functies

Wat kan je meten en observeren?

Ademhaling

Bij het beoordelen van de ademhaling wordt op de volgende punten gelet:

• Ademhalingsfrequentie per minuut
• Regelmaat
• Diepte
• Bijgeluiden
• Kenmerken van kortademigheid

Ademhalingsfrequentie

De ademhalingsfrequentie wordt uitgedrukt in het aantal ademhalingen per minuut.

De ademhalingsfrequentie gemiddeld 14 tot 18 ademhalingen per minuut

Observeren ademhaling

De ademhaling wordt geobserveerd door te kijken naar het op en neer gaan van de borstkas en buik.

 Eén inademing en één uitademing tellen samen als één ademhaling. 

Om de ademhalingsfrequentie te meten dienen de ademhalingen gedurende 30 seconden geteld te worden.

intrekkingen

shine stokes ademhaling

lange pauzes, diepe ademhalingen

vanaf 45 sec

Saturatiewaarden

• Normaal 96 - 100%
• Bij COPD, hartfalen: 92 - 100%

Hartslag

Wanneer het hart samentrekt wordt het bloed de slagaders ingepompt.

De hartslag is goed te voelen op plekken waar de slagaders dicht onder de huid lopen.

De hartslag wordt op drie punten beoordeelt:

• Frequentie
  
• Regelmaat
  
• Kracht
  

Beoordelen hartslag

Hartfrequentie

De hartfrequentie wordt uitgedrukt in aantal hartslagen per minuut.

Normaalwaarde tussen de 60 en 90 slagen per minuut.

hartfrequentie <60 per minuut wordt een bradycardie genoemd

hartfrequentie >100 per minuut wordt tachycardie genoemd

meet de hartslag voor 15 sec dan vermenigvuldigen met 4

De gebruikelijke plaats om de hartslag te controleren is de pols. Als dit niet mogelijk is (bijvoorbeeld bij amputaties), of als de polsslag moeilijk te voelen is, probeer dan de andere mogelijkheden. Leg de wijsvinger en middelvinger met een lichte druk op de juiste plaats. Leg bij de polsslag de vingers aan de binnenzijde van de pols van de zorgvrager, aan de kant van de duim, op het einde van het spaakbeen.

Bloeddruk

De bloeddruk wordt uitgedrukt in twee getallen:

• Bovendruk (systolische druk)
  
• Onderdruk (diastolische druk)
  

Normaalwaarden: 120/ 80 mmHg

Bloeddruk

De bloeddruk schommelt gedurende de dag.

De bloeddruk beïnvloed door inspanning en emoties.

Een langdurig hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. 

Lichaamstemperatuur

De kerntemperatuur is de temperatuur die 

heerst in de romp en de hersenen.

De kerntemperatuur schommelt tussen 

de 36,5 en 37,5 graden.

Lichaamstemperatuur

De volgende begrippen worden aangehouden om de kerntemperatuur te beschrijven:

• Ondertemperatuur: <35,5 graden.
  
• Normale temperatuur: 35,5 tot 37,5 graden.
• Verhoging (subfebriele temperatuur) 37,5 tot 38,0 graden.
  
• Koorts: >38,0 graden.
  

Temperatuur meten

• Rectaal (rectum)
  
• Axillair (oksel)
  
• Oraal (mond)
  
• Tympanisch (oor)
  
• femoraal ( lies )
• Voorhoofd met infrarood
  

rectaal exacte waarde

axillair 0,5 erbij optellen

mond 0,3 °C, let op geen koud of warm eten

femur 0,5 °C

bewustzijn

geen reactie

reactie op pijn

reactie op aanspreken

alert

onrust

De vitale functies scoren

maak een casus en laat ze de score uitrekenen

mw x, 85 jaar

opgenomen ivm een longontsteking

Ademhaling is 23 per minuut

polsslag 109 slagen per minuut

bloeddruk systole 97 diastole 50

temperatuur 39,6 graden

urineproductie is 50 ml per uur

bewustzijn reageert op aanspreken

Persoonlijke verzorging 2

Vitale functies