4H - 6.1 - Over zeeën en oceanen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Regenten en Vorsten 

6.1 A / Over zeeën en oceanen 

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk. (vandaag) 

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven. (volgende keer)

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek. (volgende keer)

Theorie

Tijd van Regenten en Vorsten (1600-1700)

1588 - 1795

De Republiek der zeven verenigde Nederlanden

Een bijzonder land

1. Landbouw slechts 40% van de bevolking: handelsnatie

2. Geen centraal gezag: soevereiniteit bij de provincies
3. Relatieve tolerantie jegens godsdiensten (behalve Katholieken) 
4. Centrum van kunst en cultuur 

Theorie

In de 15e eeuw verslechterde in de kustgewesten de situatie in de landbouw: het water stond te hoog om graan te verbouwen. Ze konden nu alleen koeien houden die gingen grazen. 

Opschrijven:

Nederlandse boeren stapten over op rundveehouderij en gingen (noodgedwongen) op zoek naar handelsmogelijkheden in, zowel in Europa als daarbuiten. 

Graan werd gehaald uit het Oostzeegebied. Deze meest winstgevende handel werd de Moedernegotie genoemd. Dus: Moedernegotie is de winstgevende graanhandel uit Oostzeegebied. 

Feb
2023 

Het fluitschip

Theorie

*Een groot deel van deze handel ging via Amsterdam. Dit kwam omdat Antwerpen werd veroverd door de Spanjaarden. Handelaren en bankiers gingen hierop naar Amsterdam. 

Amsterdam werd het centrum van de handel.
Stapelmarkt & handelskapitalisme.

Aan de slag

1. Lees paragraaf 6.1 

2. Maak opdracht 1 en 2 van paragraaf 6.1

Tijd van Regenten en Vorsten 

6.1 B / Over zeeën en oceanen 

De Gouden Eeuw?!

De 17e eeuw

Herhalingsvragen

1. Wat maakte de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden bijzonder?

2. Hoe heeft de situatie in landbouw kunnen leiden tot de moedernegotie?

3. Wat maakte de moedernegotie tot een succes? Gebruik in je antwoord 'Oostzeegebied' en 'stapelmarkt'

4. Waarom is de moedernegotie een voorbeeld van handelskapitalisme?

Theorie

Veel ondernemers investeerden hun winsten uit de moedernegotie in handelscompagnieen: onderneming van handelaren die investeringen, risico's en winsten met elkaar delen. 

VOC: Verenigd Oostindische Compagnie, opgericht in 1602. 

WIC: West-Indische Compagnie, opgericht in 1621. 

Theorie

De VOC kreeg van de Staten-Generaal het handelsmonopolie op Azie. 

De WIC kreeg dit voor de handel met Afrika en Amerika, de beruchte driehoekshandel waar slavenhandel te vinden was. 

Aan de slag

1. Lees paragraaf 6.1

2. Maak een begrippenlijst in je eigen woorden

3. Maak opdracht 1 en 2 van paragraaf 6.1

Tijd van Regenten en Vorsten 

6.1 A / Over zeeën en oceanen 

Beeldmateriaal

Aan de slag

1. Maak de opdrachten 2, 3, 4 en 5 van paragraaf 6.1

2. Kijk op Youtube 'VOC en WIC - De Gouden Eeuw'.

3. Beginnen met Kennen en Kunnen 6.1. 

Leerdoelen nabespreken

1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk.

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven.

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek.