V3 Genetica Les 2: Uitwerken van de stamboom en dominantie/recessiviteit

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Uitwerken van de stamboom 

en dominantie/recessiviteit

Wat is de G0 fase?

1. De cel is dood.
2. De cel is in rust.
3. De cel deelt.
4. Er bestaat geen G0 fase.

In welke fase gaat de cel in rust/ specialiseren?

1. interfase
2. G1-fase
3. G0-fase
4. G2-fase

Mitose

Waar vindt geen mitose plaats?

1. Het ontstaan van een huidcel in de huid van een olifant.
2. Het ontstaan van een bastcel in de stengel van een klimop.
3. De celdeling van een bevruchte eicel.
4. Het ontstaan van een stuifmeelkorrel.

Bij mitose...

1. Blijft het aantal chromosomen gelijk.
2. Wordt het aantal chromosomen gehalveerd.

Wat is een ander woord voor Meiose?
Wat ontstaat bij Meiose?

1. Gewone celdeling, er ontstaan gewone cellen
2. Gewone celdeling, er ontstaan eicellen en zaadcellen
3. Reductiedeling, er ontstaan gewone cellen
4. Reductiedeling, er ontstaan eicellen en zaadcellen

Chromosomen en genen

chromosomen komen voor in paren, en dus komen de genen ook in paren voor

de chromosomen van hetzelfde paar bevatten genen voor dezelfde erfelijke eigenschappen

Heterozygoot en homozygoot

Homozygoot recessief

Homozygoot dominant

Heterozygoot

Bij cavia’s is het allel voor zwarte haarkleur (H) dominant over het allel witte haarkleur (h). Een zwarte cavia homozygoot is voor de haarkleur paart met een witte cavia. De nakomelingen (F2) paren onderling
Wat zijn de genotypen van de ouders?

1. HH x Hh
2. HH x HH
3. zwart x wit
4. HH x hh

Welk allel of welke allelen kunnen de geslachtscellen van beide ouders (generatie P) bevatten van de vorige vraag?

1. H of H en h of h
2. H of h en H of h
3. H of H en H of H
4. h of h en h of h

Welke mogelijkheden bestaan er voor de versmelting van een eicelkern en een zaadcelkern?

1. 100% Hh
2. 100% hh
3. 100% HH
4. 75% Hh en 25% hh

Welke vachtkleur hebben de nakomeling in de F1?

1. Zwart
2. Rood
3. Wit
4. Geel

Welke vachtkleur hebben de nakomelingen in de F2?

1. 50% zwart 50 % wit
2. 75% wit 25% zwart
3. 25%wit 75% zwart
4. alle nakomelingen zijn zwart

Hoe groot is de kans dat de eerste nakomeling in de F2 zwartharig is?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 75%

aa
Aa
AA

Homozygoot dominant

Homozygoot recessief

Heterozygoot

Met de informatie uit de afbeelding hieronder kan nu het genotype van de F2 generatie worden bepaald. Vul het kruisingsschema in.

 

Moeder

Vader

H

H

h

h

Hh

Hh

HH

hh

Monohybride kruising

Een plant met grote bladeren wordt gekruist met een plant met kleine bladeren. Alle nakomelingen blijken kleine bladeren te hebben.

Wat is dominant en wat zijn de genotypen van de ouders?

1. Grote bladeren AA x aa
2. Grote bladeren Aa x aa
3. Kleine bladeren AA x aa
4. Kleine bladeren Aa x aa

Deze twee ouders krijgen een kind.
Het kind heeft blond haar.
Blond haar is recessief.
Wat is het genotype van de ouders?

1. bb x bb
2. Bb x Bb
3. BB x bb
4. Bb x bb

Wat is de verhouding in het fenotype in de F1?

1. 1:3
2. 1:2:1
3. 1:1
4. 3:2

Een homozygoot dominante bruine hengst en een grijze merrie krijgen een bruine veulen.

Wat kan het genotype zijn van deze veulen?

1. aa of Aa
2. Aa of AA
3. Aa
4. aa

Stamboom aanvullen: Kies een duidelijk erfelijk kenmerk om toe te voegen aan je stamboom.

Enkele voorbeelden zijn:

• Vastzittende of losse oorlellen: Vastzittende oorlellen zijn meestal recessief (ff), terwijl losse oorlellen dominant zijn (F-).

• Oogkleur: Bruine ogen (dominant, B-) versus blauwe ogen (recessief, bb).

• Kuinjeuk (tong rollen): Het vermogen om je tong te rollen is dominant (R-).

• Sproeten: Aanwezigheid van sproeten is dominant (F-).

Voeg de gekozen kenmerken toe aan je stamboom:

• Noteer voor elke persoon welk genotype hij/zij heeft.

• Gebruik een kleur of symbool om aan te geven wie welk kenmerk heeft.