Geschiedenis ontdekkingsreizen

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5

Ontdekkingsreizen

Wat weet je al over
ontdekkingsreizen en avonturiers?

Tijdbalk - waar zijn we in de tijd?

Ontdekkingsreizen - les 1

Tijd van ontdekkers & hervormers 1500 - 1600

Ontdekkingsreizen

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

_Woordenschat

Ontdekkingsreizen

Het kompas

Een voorwerp met een wijzer die altijd naar het noorden wijst. Het kompas is meer dan 2000 jaar geleden uitgevonden in China.

Ook keken de ontdekkingsreizigers naar de zon en de sterren om te zien waar ze heen moesten.

Scheurbuik

Ziekte die je kan krijgen bij gebrek aan vitamine C.

Zeelieden die te weinig groente en fruit aten, kregen soms scheurbuik. Het leidde tot bloeduitstortingen op benen, in de mond en op de armen. Veel zeevaarders zijn aan de ziekte overleden.

De specerijen

Stof die je bij eten doet om het meer smaak te geven, zoals peper en kaneel.

Welke specerijen hebben jullie thuis in de keuken?

de wereldhandel

Handel tussen volken over de hele wereld.

Tijdens de ontdekkingsreizen speelde de wereldhandel een grote rol.

Handel drijven

Geld verdienen door iets te verkopen.

Ontdekkingsreizen werden met name gemaakt om handel te kunnen drijven. Specerijen werden verhandeld.

de cartograaf

Iemand die voor zijn beroep land-, zee- en/of luchtkaarten maakt.

In de tijd van de ontdekkingsreizen was de wereld nog niet helemaal in kaart gebracht. Daarom gingen er altijd kaartenmakers mee, om de gebieden waar ze kwamen te tekenen. Willem Barentsz was naast ontdekkingsreiziger ook cartograaf.

de vloot

Groep schepen die bij elkaar hoort.

Meestal gingen er bij ontdekkingsreizen meerdere schepen mee, dat noemen we een vloot.

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

Gevaren 

• Gevaren buiten het schip: aanvallen door andere schepen (piraten), vergaan van het schip in de storm 
• Gevaren binnen het schip: ruzie, zware straffen, zoals kielhalen
• Gevaren door het eten aan boord: vitamine-arm voedsel (scheurbuik) en bedorven drinkwater waardoor ziektes uitbraken, te weinig eten

Ontdekkingsreizen - les 1

Waarom gingen ze op
ontdekkingsreis?
Vorm een tweetal en bespreek het met elkaar en voer het in!

Waarom gingen ze op ontdekkingsreis?

Economische redenen

Om handel te drijven

Om rijk te worden. 

Religieuze redenen

Geloof te verspreiden

Politieke redenen

Om land te veroveren

Ontdekkingsreizigers

Jaar:   Ontdekker:                          Ontdekking:
1324    Marco Polo                        China (over land)
1378    Ibn Buttata                         Arabisch schiereiland
1415    Hendrik de Zeevaarder     Noord-West kust Afrika
1488    Bartolomeus Diaz              Kaap de Goede Hoop
1492    Christoffel Columbus       Amerika (hij denkt dat hij in India is)
1498    Vasco da Gama                  Eerste die echt in India komt
1499    Amerigo Vespucci             Ontdekt dat Amerika een nieuw continent is

1516    Hernán Cortés                    Ontdekt Mexico
1521    Ferdinand Magelheas        Eerste reis om de wereld (Stille Oceaan)
       

Marco Polo

Marco Polo was een handelaar en ontdekkingsreiziger uit Venetië ( Italië).

Marco leert Latijn, Frans en Italiaans . 

Hij heeft grote belangstelling voor vreemde planten en dieren en andere volken en culturen.

In 1260 beginnen zijn vader en zijn oom aan een lange reis. Op deze reis ontmoeten ze als eerste en als enige Europeanen de keizer van China.

Ze blijven er een jaar. 

Christoffel Columbus

Columbus ging op reis om een nieuwe route naar Indië te ontdekken.

Na een paar maanden zeilen... Land in zicht!

Columbus heeft altijd gedacht dat hij een nieuwe route naar Indië had gevonden.

Maar Columbus kwam bij Amerika aan.

Vasco da Gama

Portugees

Vertrekt uit Portugal

Reist als eerste OM Afrika heen

Bereikt als eerste over zee India.

Ontdekt daar allemaal lekker eten en specerijen!

1488 Bartolomeus Diaz ontdekt Kaap de Goede Hoop

1498 Vasco da Gama bereikt India

De verschillende reizen in beeld

Vasco da Gama                                      Columbus

Hernán Cortés

In 1519 kwam Cortes, de aanvoerder van de Spaanse troepen

Veroverde de Azteekse hoofdstad (Mexico) 

De cacao nam hij mee naar Europa.

Er was nog geen oog voor de cacaobonen, maar daar dacht Cortes anders over.

- Bonen worden het nieuwste betaalmiddel.

Een konijn = 4 bonen,

Een slaaf = 10 bonen 

Op de kaart zie je verschillende routes die de ontdekkingsreizigers hebben afgelegd. Het doel was altijd een snelle(re) route te ontdekken naar Indië.

Waarom wilden de ontdekkingsreizigers zo graag specerijen hebben?

1. Ze maken het eten lekkerder.
2. Je kan ze voor veel geld doorverkopen.
3. Om indruk te maken op andere mensen.
4. Om te verzamelen.

Wie van volgende mannen is de eerste ontdekkingsreiziger?

1. Columbus
2. Bartholomeus Diaz
3. Magelhaes
4. Marco Polo

Ben jij het EENS of ONEENS met deze uitspraak?
Als ik in de tijd van de ontdekkingsreizen had geleefd, zou ik zeker op ontdekkingsreis willen!

Wat vind jij?

1. EENS
2. ONEENS

Hoe vonden de ontdekkingsreizigers de route over zee?

1. Met hulp van een kompas
2. Met hulp van de zon en sterren
3. Door de wind
4. Door anderen achterna te varen

Wat hoort bij de gevaren van de
ontdekkingsreizen?

1. Land ontdekken.
2. Aangevallen worden door piraten en schipbreuk lijden.
3. Je kon van de platte aarde afvallen.
4. Het waren saaie reizen.

De VOC en Nederlandse ontdekkingsreizigers

Les 2

Oprichting VOC

In 1602 werd de VOC opgericht: de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Ze sloten handelscontracten af met de plaatselijke bevolking, waarmee de VOC recht kregen op handel in specerijen. Ze gingen vechten om de handelsroute te verdedigen. 

Nederlandse Ontdekkingsreizigers tijdens de VOC

Geboortejaar:    Ontdekker:                        Ontdekking:
1516                               Dirck Hartog                           West-kust Australië
1542                              Abel Tasman                           Tasmanië en Nieuw- Zeeland
1595                              Cornelis de Houtman         Eerste Nederlander in India
1596                              Willem Barentsz                    Nova Zembla (Behouden Huis)
1599                              Olivier van Noort                    Eerste Nederlandse reis om de wereld

Dirck Hartog

Dirck Hartogh was een 

Nederlandse 

ontdekkingsreiziger die als eerste 

Europeaan in 1606 de westkust van 

Australië ontdekte en 

in kaart bracht.

Hij was in dienst van de VOC.

Een eiland is naar hem 

vernoemd.

Abel Tasman

• Ontdekkingsreiziger
• Geboren in 1603 in Lutjegast (Groningen)
• Was in dienst van de VOC
• Moest Zuidland in kaart brengen. Veel goud en zilver?     Maar ook: veilige zeeweg naar Zuid Amerika. 
• Heeft Nieuw-Zeeland, Tasmanië en deel van Australië ontdekt

Willem Barentsz 

• Zeevaarder en ontdekkingsreiziger
• Geboren op Terschelling
• Probeerde drie keer via noordoostelijke route

        naar Azië te komen.

• Strandde bij Nova Zembla

Handelsmonopolie? Wat is dat?

- De VOC had een handelsmonopolie in Azië. 

- Monopolie is dat dat bordspel?

- Alleenrecht. 

Forten bouwen

De VOC ging forten bouwen in Azië, om hun handel te verdedigen. Ook dwongen ze de bevolking om specerijen te verbouwen.De VOC gebruikte dwang en geweld om te krijgen wat ze wilden.

Het VOC schip

In het volgende filmpje gaan we kijken naar het leven op een VOC schip.

https://schooltv.nl/video/jacob-gaat-varen-het-leven-op-een-voc-schip-is-zwaar/#q=leven%20op%20een%20voc%20schip

 

VOC in het kort

• Specerijen -> veel vraag
• Veel handelaren naar Azië
• Teveel specerijen
• Staten-Generaal
• 1 bedrijf -> samenwerken
• 1602: Verenigde Oost-Indische Compagnie
• Alleen VOC naar het buitenland
• Eigen leger, forten, oorlog 

Route VOC

Even bewegen!!

• Je krijgt allemaal een kaartje en je gaat op zoek naar een leerling die een kaartje heeft die bij jou past.
  
• Heb je jouw duo gevonden, laat je de kaartjes zien aan de juf of meester.
  
• Heb je het goed mag je de kaartjes aan de juf of meester geven en gaan zitten.
  

Wat betekent VOC?

1. Verenigde Oostelijke Compagnie
2. Verenigde Oude Compagnie
3. Verenigd Ontario Centrum
4. Verenigde Oost Indische Compagnie

Door wie werd de VOC opgericht?

1. Heren 17
2. Staten-Generaal
3. Willem III
4. Johan de Witt

Wanneer is de VOC opgericht?

1. 1602
2. 1906
3. 1487
4. 1537

Wat betekent het dat de VOC een monopolie had?

1. Zij mochten alleen handelen met Azië.
2. Zij mochten niet handelen met Azië.
3. De VOC had geen monopolie.
4. Monopolie is gewoon een spelletje.

Wat was de VOC

1. Een lekkende boot
2. Een bedrijf
3. Een verzameling armoedzaaiers
4. Een soort specerij

Wat is de VOC?

1. De VOC is een groep ridders
2. De VOC is een groep mensen die kruiden uit Indië halen en verkopen in Nederland
3. De VOC zijn rijke koningen uit Europa

Na het filmpje van het klokhuis gekeken te hebben en 

Opdracht voor les 3 en 4:

een eigen route maken op een wereldkaart