WRE 2AHA - Spelling - §4 Koppelteken en weglatingsstreepje

N E D E R L A N D S

Welkom 2AHA!

Voorbereiding les:

- Materiaal op tafel

- Zitten volgens plattegrond

- Inloggen LessonUp

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 7 - Spelling

1. Planning komende tijd

2. Lesdoelen

3. Uitleg weglatingsstreepje en koppelteken 

4. Klassikaal oefenen

5. Zelfstandig werken

6. Lesdoelen checken + afsluiting

• Je kunt het koppelteken en weglatingsstreepje op de correcte manier gebruiken.
• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters op de juiste manier spellen.

Lesdoelen

Het koppelteken -

blz. 254-255

Het koppelteken

Koppelteken:

• Bij samenstellingen
• Om uitspraak duidelijk te maken
• Als het echt nodig is 

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken

De meeste samenstellingen schrijf je aan elkaar:

kassameisje, wijkagent, politiebureau, schoolkantine

Bij een klinkerbotsing (oo, aa, oe, ui) gebruik je een koppelteken:

auto-ongeluk, lente-ui, video-opname. Een klinkerbotsing is een botsing van twee klinkers die samen een klank in de Nederlandse taal vormen. 

Het koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord cijfers voorkomen.

bijvoorbeeld:

80-jarige, 70-plusser.

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken
als er in het samengestelde
woord een afkorting voorkomt.

Bijvoorbeeld:

usb-stick, mbo-opleiding, 

A5-formaat, Sint-Nicolaas

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken bij
aardrijkskundige namen.

Bijvoorbeeld: 

Zuid + Holland = Zuid-Holland.

Zuid-Afrika, Noord-Italië, 

's-Gravenhage, West-Amerika.

Koppelteken

In samenstellingen die verkeerd gelezen kunnen worden, plaatsen we een koppelteken:

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken?

1. drieëndertig
2. drie en dertig
3. drie-en-dertig

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Astma-aanval
2. Astmaaanval

radioantenne

koffieautomaat

oudcollega 

WEL koppelteken

GEEN koppelteken

tvgids

Wel of geen koppelteken?

Sleep naar de goede plek.

WEL een koppelteken

NIET een koppelteken

Noord Brabant

tbs kliniek

koppel teken

oud speler

Weglatingsstreepje

blz. 254-255

§4 Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

Let op: 

- als je het eind van het woord weglaat, komt het streepje bij het eerste woord aan het eind, bijv. in- en uitvoer.

- als je het begin van het woord weglaat, komt het streepje aan het begin van het tweede woord, bijv. damesjassen en -jurken.

- laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje.

Uitlegfilmpje!

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. in voor- en tegenspoed
2. bestuurs- en strafrecht
3. in voorspoed en tegen-
4. straf- en bestuursrecht

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. voor- en nadelen
2. voor en na-delen
3. voor en -nadelen
4. voor en nadelen

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. binnen en buitenkant
2. binnen- en buitenkant

Waar is het weglatingsstreepje goed gebruikt?

1. waak- en zorgzaam
2. waakzaam en zorg-
3. waak en -zorgzaam

'keelarts, neusarts en oorarts'

1. keel-, neus-, en oorarts
2. keelarts, neus- en oorarts

Gebruik een weglatingsstreepje: jongensnamen en meisjesnamen

• Je kunt het koppelteken en weglatingsstreepje op de correcte manier gebruiken.
• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters op de juiste manier spellen.

Lesdoelen

Aan elkaar met koppelteken.

Aan elkaar zonder koppelteken.

theorie examen

milieu invloed

Zuid Holland

auto alarm

operatie assistent

interieur verzorger

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

oud voetballer

vwo diploma

amateur speler

non stop

& teken

Zuid Afrikaans

kippen hok

mee eten

stage plaats

niet officieel

Aan elkaar met koppelteken.

Aan elkaar zonder koppelteken.

theorie examen

foto etalage

Zuid Holland

auto aandelen

operatie assistent

interieur verzorger

Koppelteken is nodig vanwege het tweede deel van de samenstelling met een hoofdletter.

Fout beschreven. Geen koppelteken nodig.

Koppelteken is nodig vanwege het voorvoegsel.

Koppelteken is nodig vanwege klinkerbotsing.

havo-opleiding

mini-jurk

ex-man

studie-avond

pro-Amerikaans

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

fiets ketting

havo leerling

boek verslag

zo even

carnavals hit

bagage afdeling

auto ongeluk

non stop

ultra links

pin code

Met koppelteken

Zonder koppelteken

80 jarige

licht blauw

Midden Oosten 

Sri Lanka

close up

ex voorzitter

IQ test

lucht ballon