Onderzoek: bepaling van gehalte E133 in sportdrank m.b.v. colorimetrie

bepaling van gehalte E133
 in sportdrank
m.b.v. ijklijn en colorimetrie
onderzoek
1 / 35
suivant
Slide 1: Diapositive
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 35 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

bepaling van gehalte E133
 in sportdrank
m.b.v. ijklijn en colorimetrie
onderzoek

Slide 1 - Diapositive

E133 = briljantblauw FCF

Food-Info.net

Slide 2 - Diapositive

planning
  • do 11/4 - 2e uur: uitleg colorimetrie / spectrofotometer /
                                   absorptiespectrum / extinctie / ijklijn

  • do 11/4 - 4e uur: maken ijkreeks + meten met spectrofotometer

  • vr 12/4 - 5e uur: uitwerken resultaten van het practicum

Slide 3 - Diapositive

hoe meer water je toevoegt, hoe lichter de kleur
--> verdunningsreeks met oplossingen van de kleurstof
--> met welke buis komt de kleur van de limonade overeen?
--> concentratie van de kleurstof in de limonade berekenen
verdunningsreeks

Slide 4 - Diapositive

spectroscopie <--> colorimetrie
  • technieken die licht gebruiken om concentraties van een chemische component te meten. 
  • spectroscopie: UV / VIS / IR
  • colorimetrie: VIS

Slide 5 - Diapositive

Waarom zien wij een blauwe trui?
principe

Slide 6 - Diapositive

Waarom zien wij een blauwe trui?
--> de blauwe trui weerkaatst blauw licht
--> de blauwe trui absorbeert alle andere kleuren licht
--> vooral oranje licht wordt geabsorbeerd, omdat dat de
       complementaire kleur van blauw is
principe

Slide 7 - Diapositive

Absorptiespectra van biologische moleculen
Chlorofyl a en b zit in groene bladeren
Carotenoïden komen voor in gele, oranje & rode wortels

Slide 8 - Diapositive

Je wil de concentratie bepalen van de stof met de "blauwe spectrumlijn".
Bij welke golflengte kun je het beste meten?
A
450 nm
B
550 nm
C
600 nm
D
700 nm

Slide 9 - Quiz

spectrofotometer
  • stralingsbron
  • te onderzoeken stof  = monster
  • detector 

  • absorptie van licht >
      transmissie van licht < 
principe

Slide 10 - Diapositive

spectrofotometer
Invallende licht wordt geabsorbeerd:
  • door de stof die je wilt meten
  • maar kan óók door het oplosmiddel of andere deeltjes die 
      aanwezig zijn
  • dus wordt een blanco gebruikt:
     blanco = oplosmiddel en alle andere stoffen,
                        behalve de stof die je onderzoekt/wilt meten
blanco

Slide 11 - Diapositive

Je werkt bij Rijkswaterstaat. Er is vermoedelijk een lekkage van een wateroplosbare giftige stof geconstateerd in de Noordzee.
Met behulp van spectroscopie wil je de concentratie van de giftige stof in een zeewatermonster bepalen.
Wat zou je als blanco gebruiken?

Slide 12 - Question ouverte

meting
  • intensiteit van doorgelaten licht door monster: I
  • intensiteit van doorgelaten licht door blanco: I0
  • transmissie (T) => de verhouding tussen I en I0

Slide 13 - Diapositive



  • in praktijk meten apparaten niet de transmissie, maar de extinctie 

  • extinctie (E) wordt gebruikt omdat deze recht evenredig is met de concentratie van de te meten stof

extinctie (E)

Slide 14 - Diapositive



  • in praktijk meten apparaten niet de transmissie, maar de extinctie 

  • extinctie (E) wordt gebruikt omdat deze recht evenredig is met de concentratie van de te meten stof






  • E = - log(T)
  • [stof] = 0 mol/L
      --> T = 1 en E = 0
           (want -log(1) = 0)
extinctie (E)

Slide 15 - Diapositive

De extinctie E van een oplossing met een intensere kleur is
A
lager dan van een oplossing met een minder intense kleur
B
hoger dan van een oplossing met een minder intense kleur

Slide 16 - Quiz

verdunningsreeks  ijkreeks - ijklijn
  • verdunningsreeks = ijkreeks 
    = serie oplossingen met verschillende concentraties van de stof die je wilt bepalen
  • van elke oplossing wordt de extinctie gemeten
  • met resultaten wordt een ijklijn gemaakt

Slide 17 - Diapositive


Welke manier om een ijkreeks te maken is het minst gevoelig voor fouten?
A
links
B
rechts

Slide 18 - Quiz

Bij 1 mL stockoplossing wordt 4 mL water gedaan om te verdunnen voor een ijkreeks.

Wat is de verdunningsfactor?
A
10 keer
B
4 keer
C
5 keer
D
2 keer

Slide 19 - Quiz

ijkreeks  
verdeelpipet
stockoplossing 
[E133] = 1,0*10-5 M

Slide 20 - Diapositive

ijklijn
  • vloeiende lijn trekken door de meetwaarden

  • Daarna het onbekende monster meten en aflezen wat de concentratie is.

Slide 21 - Diapositive

Het monster in dit onderzoek werd 2x verdund en daarna gemeten.
De extinctie was 0,6.

Wat is de concentratie?
A
0,1 gram/L
B
2,6 gram/L
C
5,2 gram/L
D
10,4 gram/L

Slide 22 - Quiz

Volgens de Europese norm mag drinkwater maximaal 50 mg nitraat per L bevatten. Aan 25 mL Voorburgs drinkwater wordt 25 mL demi-water toegevoegd. De extinctie van de verkregen oplossing bedraagt 0,45. Bereken het nitraatgehalte (in mg per L) van Voorburgs drinkwater om te controleren of dit aan de Europese norm voldoet. Gebruik de gegeven ijklijn.

Slide 23 - Question ouverte

Zie het absorptiespectrum.
Bij welke golflengte ga je de concentratiemetingen van "stof X" meten?
A
400 nm
B
500 nm
C
650 nm
D
800 nm

Slide 24 - Quiz

leerdoelen practicum
Na dit practicum weet / kan ik...:

  • uitleggen hoe een spectrofotometer globaal werkt;
  • het verschil tussen een monster en blanco uitleggen;
  • uitleggen wat een ijklijn is en hoe je die gebruikt;
  • zelf de concentratie van een onbekende oplossing berekenen.

Slide 25 - Diapositive

belangrijke begrippen
  • Monster: te onderzoeken stof
  • Blanco: alle stoffen behalve de te onderzoeken stof
  •       : intensiteit door het monster
  •       : intensiteit door de blanco
  • T: transmissie (I/I(o))
  • E: extinctie (uitdoving)
I
I0

Slide 26 - Diapositive


ONDERZOEKSVRAAG

Wat is het gehalte E133 in g / L in 3 soorten blauwe sportdrank?

Slide 27 - Diapositive

practicum:
 bepaling gehalte E133 in sportdrank
  1. Maak groepjes van drie personen
  2. Bereken in de practicum-handleiding tabel 1:
    de concentraties van de ijkoplossingen
  3. Uitleg spectrofotometer

Slide 28 - Diapositive

Slide 29 - Vidéo

De volgende twee filmpjes zijn handig als je de uitleg nog een keer wil horen.

Slide 30 - Diapositive

Slide 31 - Vidéo

Slide 32 - Vidéo

practicum:
 bepaling gehalte E133 in sportdrank
  1. Ga per groepje aan een tafel zitten
  2. Op tafel: etui en practicumvoorschrift
  3. Instructie practicum
  4. Uitvoering: deze les
  5. Uitwerking: les vrijdag

Slide 33 - Diapositive

ijkreeks  
verdeelpipet
stockoplossing 
[E133] = 1,0*10-5 M

Slide 34 - Diapositive

ijklijn
  • vloeiende lijn trekken door de meetwaarden

  • Daarna het onbekende monster meten en aflezen wat de concentratie is.

Slide 35 - Diapositive