Paragraaf 4.3: Onrust in de Nederlanden (deel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Paragraaf 4.1: Een nieuwe kijk op de wereld 

Paragraaf 4.1: Een nieuwe kijk op de wereld 

Paragraaf 4.2: Problemen in de kerk

Paragraaf 4.2: Problemen in de kerk

Paragraaf 4.2: Problemen in de kerk

Paragraaf 4.3: Onrust in de Nederlanden (deel 1)

4.3 onrust in de Nederlanden

De Nederlanden rond 1519

In 1519 waren de Nederlanden onder bestuur van Karel V. 

Hij heerste over Spanje, Spaanse kolonie in Amerika, gebieden in Duitsland, Italië en de Nederlanden. 

De Nederlanden rond 1519

Nederland had 17 gewesten (provincies). 

Elk gewest had een eigen bestuur, rechtspraak en wetten. 

Er waren dus veel verschillen.

De Nederlanden

• Moeilijk om groot rijk alleen te besturen -->
• Stadhouders = Edelman die gewest bestuurt als plaatsvervanger koning 
• Bekende = Willem van Oranje (Holland, Utrecht, Zeeland)

De Nederlanden

Karel V voerde veel oorlog -->  hoge belastingen --> discussie met gewesten.

= Lastig --> dus centraal bestuur  --> overal zelfde wetten + belasting.

Karel V

Zijn opvolger in 1555: Filips II #ZoVaderZoZoon

Video-opdracht

Na de video kun je:

Benoem twee redenen waarom de Nederlanden ontevreden waren over het Spaanse bestuur.

https://schooltv.nl/video-item/het-verhaal-van-nederland-in-de-klas-geuzen-en-papen

De Nederlanden

• Filips probeerde de macht van de adel te verkleinen.
• Hij werkte liever met ambtenaren.
• Een ambtenaar is iemand die werkt voor de koning en hem helpt met het besturen.
• Een ambtenaar kon Filips zelf uitkiezen, de adel niet.
  

schooltv.nl

4.3 Onrust in de Nederlanden

4.3 Onrust in de Nederlanden

Groeiende ontevredenheid

1. De Nederlandse edelen en gewesten wilden geen centraal bestuur. 

Omdat Filips ambtenaren aanstelde, kregen de edelen minder te zeggen over het bestuur.

En de gewesten wilden niet dat de koning zomaar belastingen kon opleggen.

4.3 Onrust in de Nederlanden

Groeiende ontevredenheid

2. Protestanten werden zwaar vervolgd. 

Veel mensen waren protestant geworden.

Filips II zag het als zijn plicht om de katholieke kerk te beschermen en pakte de protestanten streng aan.

Als je je niet wilde bekeren, werd je gedood. 

Zelfs veel katholieken vonden de straffen te zwaar. 

Ga aan de slag! (hw)

Maak op 1 t/m 6 van paragraaf 4.3.

Klik NIET op 'nakijken'.

Bespreking: 6 minuutjes.

De Beeldenstorm

• Soms lieten mensen zich ophitsen tegen de katholieke kerk.
• Dat gebeurde in 1566.
  
• Na afloop vernielden een groep protestanten in een klooster alle beelden van heiligen.
  
• Begin van de Beeldenstorm.
• Overal werden beelden in kerken en kloosters vernield.
  

De Beeldenstorm

• Filips II was woedend!
• Ook op de Nederlandse adel.
  
• Hij stuurde de Spaanse hertog Alva met een leger naar de Nederlanden om de orde te herstellen en de protestanten te straffen.
• Veel protestanten vluchtten!
• Ook Willem van Oranje.
  

schooltv.nl

4.3 onrust in de Nederlanden

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de Spaanse koning rond 1550 wilde veranderen aan het bestuur in de Nederlanden.
• Je kunt 2 redenen noemen waarom mensen in Nederland ontevreden waren over het Spaanse bestuur.
• Je kunt een oorzaak en gevolg noemen van de beeldenstorm.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: gewesten, stadhouders en beeldenstorm

En nu?

4.3  3 t/m 10