Voor het vaderland

• geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

De Sovjet-Unie

3.4 Voor het vaderland

Stalin

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom + dagopening

- Herhaling + nakijken

- Paragraaf 4 

- Oefenen met spotprenten

- Aan de slag! 

- Afsluiting

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe het dagelijks leven in de totalitaire Sovjetstaat was, wat er gebeurde in de tijd van de Grote Terreur en welke rol de Sovjet-Unie speelde in de Tweede Wereldoorlog. 

Visie Marxisme:
De communistische revolutie wordt door de arbeidersklasse geleid.

Visie Leninisme:
De communistische revolutie wordt door de partij geleid.

Visie Stalinisme:
Communisme met één man als leider (Stalin zelf).

Stalinisme 

- Snelle industrialisatie en collectivisatie van landbouw

- Geheime politie

- Verzet collectivisatie leidde naar strafkampen

-Censuur en propaganda

- Totalitaire staat

Wie zou vechten voor het vaderland?

Slechts 15 procent van de Nederlanders is bereid te vechten voor het vaderland als dat moet.

59% van de Russen zou vechten - 2018

Wat waren de belangrijke veranderingen in Rusland?

(modernisatie)

Landbouw:

Industrie:

Algemeen:

Sovjet-Unie van Stalin

Dictatuur/totalitaire staat

1: Geheime politie

2: Strafkampen

Grote terreur (1934-1938)

Stalin was bang voor andere die zijn macht wouden afpakken

Vooral oude bolsjewieken wantrouwde Stalin

Kirov word vermoord                                          (3e man)

Kirov was een oude populaire partijleider.

 1934 werd hij vermoord

Dit kwam Stalin goed uit

Grote terreur (2)

Na de dood van kirov begon het grote terreur

Alle bedreigingen van de macht van Stalin werden uit de weg geruimd

Zelf kinderen worden ondervraagd

Kinderen werden door de leraren op school ondervraagd of hun ouders ook aparte dingen deden

Partijleden, kunstenaars, intellectuelen, geestelijke, legerleiding en gewone burgers. Alles en iedereen kon worden opgepakt en naar de Goelag gestuurd

Geheime dienst voor de geheime dienst

vanaf 1937 werden ook vrouwen van verraders gestraft (5 tot 8 jaar)

Ook Stalin vertrouwde de geheime dienst niet, en rechte een nog geheimere dienst op voor de geheime dienst.

Niemand vertrouwde elkaar meer

(5 tot 8 miljoen mensen omgekomen)

in 1939 werd de zuivering voltooid

Grote Terreur

- Stalin wantrouwde de ´oude bolsjewieken'

- Grote Terreur (1934-1938)

- Iedereen die Stalin's macht mogelijk bedreigde werd vervolgd

-Kinderen werden aangespoord hun ouders aan te geven

-384 stafkampen

-Als het tegen hem gaat werken: 

1939 "Grote Zuivering voltooid"

Goelag-archipel

Tweede wereldoorlog

Stalin vertrouwde Engeland en Frankrijk niet want:

'de Witte' waren gesteunde door Engeland en Frankrijk

Stalin was de Rode (Sovjet-unie)

De Tweede Wereldoorlog

- Stalin sloot aanvankelijk een niet-aanvalsverdrag met Hitler:

- Molotov-Rippentroppact. 

-redenen Stalin:

• oude grenzen herstellen
• tijd winnen om leger op te bouwen
  

- Duitsers verbreken het niet-aanvalsverdrag 

Conferentie van Munchen

Ook daar was Stalin niet aanwezig 

(Duitsland eist hier Sudetenland op)

En dus doet stalin een verrassende set

Molotov-Ribbentroppact

1939

• 1938 Conferentie van München – SU buitengesloten
  
• Molotov-Ribbentroppact

1.  Duitsland en SU vallen elkaar niet aan
2. Verdeling van Polen tussen Duitsland en SU 

• Herstellen grenzen van voor de Eerste Wereldoorlog
  
• September 1939: Polen veroverd en verdeeld tussen Duitsland en de Sovjet-Unie
  

Molotov-Rippentroppact 1939

Niet aanvalsverdrag tussen Duitsland en de Sovjet-Unie

Hitler en Stalin hadden samen Polen verdeeld.

Frankrijk en Engeland waren boos!

De tweede wereldoorlog was begonnen

Stalins leger

• Leger was niet voorbereid op een grote oorlog
  
• Dat werd duidelijk in de winteroorlog tegen Finland 1939-1940
• Grote zuiveringen
  
• Bijna volledige legertop is verwijderd net voor het begin van WW2.

Waarom valt Duitsland de SU binnen?

• Inval Sovjet-Unie was nodig voor
  

1. Lebensraum
2. Arisch Europa

• De Nazi’s keken neer op de Bolsjewisten
  

1. Eerste Wereldoorlog
2. Prestaties in Polen en Finland
3. ‘’’zwakker ras’’

• Ze dachten dat de Sovjet-Unie veroverd zou worden voor de winter (Makkie)

De Duitse opmars 

1941

• Blitzkrieg erg succesvol
• Russische leger miste goede leider

• Maar gaat minder vlot dan verwacht
• Achilleshiel van het Duitse Leger: Duitse bevoorrading

Stalingrad

1942

• Zware Duitse nederlaag. Duitse opmars is gestopt
• Hitler verbood uitbraak van Duitse troepen
• 2-2-1943 Overgave Duitse troepen Stalingrad

• Het keerpunt in de Europese oorlog

De Russische opmars

1943 ->

• Duitse leiding volledig onder Hitler, strategische missers
  
• ‘Waar de Duitse soldaat staat, daar blijft hij staan’
• Duitse leger valt in elkaar
  
• Nog steeds grote Sovjet verliezen
  

1945

• Sovjet-Unie overwint Nazi-Duitsland
  

1. Sovjet-Unie heeft een nieuwe status
2. Oost Europa onder Sovjet invloed
3. Stalin wordt verheerlijkt

• Azië
  

De Tweede Wereldoorlog 

- Grote verliezen voor de Sovjet-Unie

-Stalin kreeg steun van GB en de VS

- Keerpunt: Slag bij Stalingrad februari 1943

22 juni 1941

Duitsland valt toch de Sovjet-Unie aan

Grote verliezen voor de Sovjet-Unie

Amerika en Engeland gaan Stalin steunen nadat hij dat aan ze vroeg

Slag om Stalingrad 1943

Keerpunt in de oorlog voor de Sovjet-Unie

De Sovjet-unie had met veel verliezen Duitsland terug gedrongen. 

20 miljoen mensen waren overleden in de oorlog, 98.000 collectieve boerderijen waren vernield en de productie van mijnbouw was met 60% teruggelopen. 

Maar Stalin had Duitsland verslagen en werd gezien als held... Ook in Nederland.

Kenmerken dictatuur Stalin:

-planeconomie

-dictatuur

-persoonsverheerlijking

-indoctrinatie

-terreur (o.a. showprocessen en strafkampen)

Komsomol: de jongerenorganisatie van de Sovjet-Unie

Al het goede kwam van vadertje Stalin!

Belangrijke begrippen en personen

• geheime politie
• strafkampen
• totalitaire staat
• Grote Terreur
• Molotov-Ribbentroppact
• Slag bij Stalingrad
• Stalin
  

Afmaken 3.4

Klaar? ga verder met 3.5 de verrijksingopdracht.

Aan de slag! 

Maak van paragraaf 4 vraag 3 t/m 9