H3.1 Wetten en regels

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Wat is volgens jullie een recht?

Wat is volgens jullie een plicht?

H3
'Wat mag wel en wat mag niet'

cursus 3.1 'Wetten en regels'

Tijdvak 7:

Tijd van pruiken en revoluties (1700-1800)

Lesdoelen 3.1

•  Je weet het verschil tussen rechten en plichten.

• Je kunt uitleggen welke 3 personen tijdens een rechtzaak een belangrijke rol spelen.

 

• Je kunt het verschil tussen strafrecht en burgerlijk (civiel) recht uitleggen.

• Extra: Je kunt uitleggen wanneer iemand TBS (terbeschikkingstelling)  krijgt.

Rechten en plichten

Rechten: Iets dat MAG! 

Plichten: Iets dat MOET!

Leerplicht officieel vanaf 1901

De grondwet en grondrechten

Grondwet: Hierin staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers en bestuur

• Eerste grondwet werd gemaakt in 1798, na de Bataafse revolutie

Wat is eigenlijk een revolutie?

Grondwet

Een document waarin de grondrechten staan beschreven:

• De manier waarop een land bestuurd wordt
• Welke rechten en plichten de inwoners hebben
• Hoe de regering van een land gekozen wordt

Wat is er op dit moment dan aan de hand in de VS als je naar de grondwet kijkt?

Rechten en plichten

Nederland heeft dus een grondwet.
(document met rechten en plichten voor burgers en bestuur)

• Rechten: wat mag wel
• Plichten: wat moet
  
  
• Daarnaast zijn er wetten, hierin staat:
  
• - wat verboden is
• - waar je recht op hebt

Misdaad en straf

• Iedereen in Nederland moet zijn rechten en plichten kennen.

• Je rechten en plichten zijn vastgelegd in wetten.

• Een overtreding van de wet is een strafbaar feit.

• Een ernstige overtreding is een misdaad of misdrijf.

• In de wet zijn rechten en plichten van burgers vastgelegd.
  Rechten bepalen wat mag.
  Plichten bepalen wat moet.
• Wie in Nederland woont, moet weten wat in de wet staat.
  Dat zijn dus de Burgers = inwoners van een land.
• Strafbaar feit = licht overtreden van de wet (bijvoorbeeld door rood fietsen). 
• Misdaad/misdrijf = ernstige overtreding (bijvoorbeeld drugs verhandelen).
    Misdadiger = dader van een misdrijf.
• Gedogen = niet straffen van strafbare feiten (bijvoorbeeld softdrugs verkopen).

Wat is het verschil tussen rechten en plichten

1. Rechten en plichten zijn hetzelfde
2. Rechten zijn dingen die je moet, plichten dingen die je mag
3. Rechten hebben we niet in Nederland, plichten wel
4. Rechten zijn dingen die je mag en plichten zijn dingen die je moet

De rechten en plichten van burgers zijn in wetten vastgelegd.

1. juist
2. onjuist

Wat staat in de grondwet?
(2 antwoorden kloppen)

1. grondplichten
2. de belangrijkste rechten en plichten
3. grondrechten
4. de belangrijkste rechten

Wat betekent het begrip grondwet?

1. Rechten die in de grondwet staan
2. Het volk heeft de macht via een gekozen parlement
3. alle plichten die burgers moeten uitvoeren
4. Hierin staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers

Wat gebeurt er als je een wet overtreed?

Wie spelen er volgens jullie een belangrijke rol in een rechtszaak?
Noem er 2.

Een strafrechtzaak

• Officier van justitie: probeert te bewijzen dat de verdachte schuldig is.

• Advocaat: verdedigt de verdachte.

• Rechter: onderzoekt of de verdachte schuldig is en bepaalt de straf.
  

Ter afsluiting

• Gedogen:
• Niets doen tegen een wetsovertreding.

• Terbeschikkingstelling (TBS):
• Verplichte opname van een veroordeelde misdadiger in een psychiatrische kliniek.

• Hoger beroep:
• Een rechtszaak opnieuw laten voorkomen bij een hogere rechter.
  

Aan de slag

Maken:

• Cursus 3.1 digitaal