Licht

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3

Planning

leerdoelen (zie planner)

lichtbronnen

schaduw

spiegels

tekenen van spiegelbeeld

Diffuus en spiegelend.

Lichtbundels

Licht

Planning

• Licht, schaduw en spiegels
• Van infrarood tot ultraviolet
• Beelden maken met een lens

Neem iedere les je geodriehoek mee. 

1e les in week 4.6 toets H5 licht.

3 lessen H4 het weer

Licht, schaduw en spiegels

leerdoelen (zie planner)

• Je kunt het verschil benoemen tussen een directe en een indirecte lichtbron en kan bij elke vorm minimaal 2 voorbeelden benoemen
  
• Je kunt beschrijven dat licht dat op een voorwerp valt wordt weerkaatst en geabsorbeerd.
• Je kunt de schaduw construeren van een voorwerp waar licht op valt.
  
• Je kunt een spiegelbeeld construeren door gebruik te maken van de spiegelwet.
• Je kunt een gezichtsveld van een spiegel construeren door gebruik te maken van de spiegelwet.
• Je kunt beschrijven hoe de dode hoek van een vrachtwagen verkleind kan worden. (zelf)

lichtbronnen

Lichtbronnen: 

Zijn voorwerpen waar licht vanaf komt.

Dit kan op twee manieren:

- Lichtbronnen die zelf licht geven 

- Lichtbronnen die licht weerkaatsen (terugkaatsen)

Dit kan op twee manieren:

- Lichtbronnen die niet door de mens zijn gemaakt: Natuurlijke lichtbronnen

- Lichtbronnen die door de mens zijn gemaakt: Kunstmatige lichtbronnen.

Dus natuurlijk of kunstmatig & direct of indirect?

lichtbronnen

Indelen op 2 manieren;

Natuurlijk of kunstmatig:

               Natuurlijk: zonder de mens gemaakt

               Kunstmatig: door de mens gemaakt

Direct of indirect:

                Direct: geeft zelf licht

                Indirect: geeft zelf geen licht, weerkaatst licht

XXXXXXXXXXXXX	natuurlijk	kunstmatig
direct
indirect

zon, maan, kaars, lamp, stoel, bosbrand, bliksem

Zon: Natuurlijk directe lichtbron

Maan: Natuurlijke indirecte lichtbron

Kaars: Kunstmatige directe lichtbron

Lamp: Kunstmatige directe lichtbron

Stoel: Kunstmatige indirecte lichtbron

Bosbrand: Natuurlijk of kunstmatige directe lichtbron

Bliksem: Natuurlijke directe lichtbron

Bosbrand kan natuurlijk of kunstmatig zijn, dat heeft te maken met het feit of een bosbrand door mensen is aangestoken of niet.

schaduw

Schaduw tekenen doe je met randstralen.

Schaduw is de plek, waar geen licht komt. 

Licht kan door sommige materialen en sommige materialen houden licht tegen. 

Wanneer licht tegen gehouden wordt, ontstaat er een schaduw. 

Je kunt de schaduw tekenen door de randstralen 

Oefenen 

Gebruik de randstralen om schaduw te tekenen.

Begin in het lichtpunt.

Dan vlak langs het voorwerp af.

Tot je de grond raakt.

Spiegels

Spiegels

Teken het spiegelgezichtsveld van P.

verlengde spiegel-methode

Diffuus en spiegelend 

Diffuus: matte look

Spiegelend: glinsterende look

Lichtbundels

Het is belangrijk om te weten, dat we drie verschillende soorten lichtbundels kennen.

Evenwijdig: Alle lichtstralen hebben dezelfde richting.

Convergent: Alle lichtstralen gaan naar hetzelfde punt (brandpunt)

Divergent: Alle lichtstralen gaan uit elkaar. (Alle lichtstralen komen uit hetzelfde punt.)

Opdrachten

Hoofdstuk 5

Basisstof 1

TG: Opdracht 1 t/m 11

KB: opdracht 1 t/m 9, 11,12,15,16, 17,18

H5.2 Van IR tot UV

Planning

Leerdoelen

Witlicht en het spectrum

terugkaatsen en absorberen

UV & IR

Filters

Overig

Leerdoelen (zie planner)

Je kunt beschrijven hoe je het spectrum van wit licht zichtbaar kunt maken.

Je kunt de kleuren in wit licht benoemen.

Je kunt beschrijven welke kleur licht gekleurde voorwerpen terugkaatsen en absorberen.

Je kunt kenmerken benoemen van ultraviolette straling en infrarode straling.

Je kunt toepassingen benoemen van ultraviolette straling en infrarode straling.

Je kunt uitleggen hoe je je tegen ultraviolette straling kunt beschermen.

Je kunt de werking van kleurfilters uitleggen.

Witlicht

Het licht van de zon, noemen we witlicht. Witlicht is een mengsel van alle kleuren. 

prisma

Je kunt licht opbreken door gebruik te maken van een prisma. 

Het prisma breekt de verschillende kleuren licht namelijk op een andere manier af. Door gebruik te maken van een prismam, kun je dus zien uit welke kleuren een lichtbundel bestaat. 

Wanneer je witlicht van de zon breekt, zie je alle kleuren van de regenboog.

Echter wanneer je het witte licht van een computerscherm (telefoonscherm werkt ook) breekt, zul je zien dat het witte licht maar uit drie kleuren bestaat; Rood, Groen, Blauw

spectrum

Met het spectrum wordt bedoeld: alle straling die aanwezig zijn. 

Het spectrum van witlicht, bestaat uit 2 delen. Het deel dat wij als mensen kunnen zien + het deel dat wij als mensen niet kunnen zien. 

Het zichtbare deel, noemen we het zichtbare spectrum. Het zichtbare spectrum bestaat uit alle kleuren van de regenboog. 

Het niet zichtbare deel, bestaat uit 2 delen.

Het deel van UV- tot gammastraling en het deel van IR- tot radiogolven. 

spectrum

7 grote kleuren in het spectrum van witlicht;

rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo, violet (ROGGBIV)

1 specifieke kleur, wordt een spectraalkleur genoemd. 

terugkaatsen en absorberen

Omdat voorwerpen licht weerkaatsen, kunnen wij ze zien. Wanneer voorwerpen een kleur hebben, wordt enkel en alleen die specifieke kleur weerkaatst. De overige kleuren worden opgenomen (absorberen) door het voorwerp.

Bij de meest linker zaklamp, wordt er een straal witlicht geschenen, alleen het rode licht wordt weerkaatst. Daardoor is het voorwerp voor ons rood.

De overige kleuren worden opgenomen.

Wanneer je een zaklamp met rood- en een zaklamp met blauwlicht op een blauw voorwerp schijnt, zal alleen het licht van de blauwe zaklamp worden weerkaatst. 

UV en IR

UV-straling, of ultraviolette straling is straling van hoge energie. Straling met zoveel energie is slecht voor mensen, met kanker als gevolg bij overtollige (te veel) blootstelling. 

IR-straling, of infraroodstraling, wordt gebruikt in warmte lampen en in speciale soort camera's. (Infraroodcamera 's)

Kleurfilters

Een kleurfilter laat alleen de kleur licht door dat dezelfde kleur heeft als het filter zelf. 

Wanneer je er verschillende kleuren op een rood kleurenfilter zal schijnen, zal alleen het rode licht door het rode kleurfilter heen gaan. De overige kleuren, zullen worden opgenomen door het kleurenfilter. 

Overig

Verschillende sectoren gebruiken verschillende primaire kleuren. De sector techniek gebruikt vaak als primaire kleuren het RGB schema ( rood, groen, blauw). Waar andere mensen zoals de drukkers (kranten/printers) het schema CYM (cyaan, geel, mangaan) gebruiken. 

Pixels in beeldschermen, zijn groepjes lampen. Deze groepen lampen, bestaan uit drie kleuren. Deze drie kleuren samen maken het alle kleuren in je LED scherm. 

OLED en nieuwere schermen gebruiken weer een heel ander kleuren schema.

HW

Hoofdstuk 5

Basisstof 2

TG: opdracht 12 t/m 16, 18 en 21

KB: opdracht 19 t/m 26,28 en 31

H5.3 beeld maken met een lens

Planning

Leerdoelen

Positieve en negatieve lenzen

Construeren 

voorwerpen en beelden

Jurre en Fenn

Leerdoelen (zie planner)

Je kunt kenmerken van positieve en negatieve lenzen benoemen.

Je kunt positieve en negatieve lenzen onderscheiden.

Je kunt onderscheid maken tussen een reëel beeld en een virtueel beeld.

Je kunt een beeld construeren, dat gevormd wordt door een positieve lens.

Je kunt voorwerpsafstand en beeldafstand van een positieve lens

beschrijven

Positieve en negatieve lenzen

construeren

schematisch weergeven van wat er gebeurt

Onderdelen:

Streep met +: De positieve lens

hoofdas: hoofdlijn die je gebruikt met tekenen.

V: voorwerppunten

B: beeldpunten

F: brandpunten

lijn 1: centrale constructiestraal

Lijn 2: loodrechte constructiestraal

Oefenen.1

Oefenen.A

Oefenen.B

HW

Hoofdstuk 5

Basisstof 3

TG: opdrachten 24 t/m 27, 30,31,32,33,36,37

KB: opdrachten 34 t/m 40,43,46,47,49

Jurre en Fenn