Lesweek 2: Zorgvragers met dementie

• Zelfzorg
• MBO
• Studiejaar 1

Zorgvragers met dementie

Les 2

Lesweek 2

IOZ

Planning periode

Lesweek 1: Zorgvragers met een verstandelijke beperking

Lesweek 2: Zorgvragers met dementie

Lesweek 3: Zorgvragers met diabetes

Lesweek 4: Zorgvragers met MS en spierziekten

Lesweek 5: Workshops

Lesweek 6: Zorgvragers met CVA en ziekte van Parkinson

Lesweek 7: Presentaties ken je doelgroepen

Lesweek 8: Workshops

Lesweek 9: Afsluitende week

Wat gaan we vandaag doen?

Thieme

Opdracht

Titel: Thuisbegeleider MZ

Module 6 Thuisbegeleiding voor mensen met dementie

6.14 Dementie

Onderwerpen

• Wat is dementie?
• Veranderingen van de hersenen bij het ouder worden
• Dementie en geheugen
• Symptomen en signalen van dementie
• Oorzaken van dementie
• Verschillende vormen van dementie
• Stadium
• Wat helpt?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les heb jij kennis over:

• Verandering van de hersenen bij het ouder worden
  
• Dementie
  
• Oorzaken van dementie
  
• Het verloop van dementie
  
• Bewegen
  
• Gedrag

Welke symptomen herken je hier van dementie?

Wat is dementie?

''Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 ziekten, waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken.''

• Alzheimer
• combinatie van symptomen (geheugen+gedrag)
• mannen 1 op de 5
• vrouwen 1 op de 3
• 270/290.000 mensen in Nederland
• gevolg van vergrijzing > 2040 > half miljoen

Kun je dementie genezen?

1. Ja
2. Nee

Nee

Dementie is een ziekte die niet te genezen valt. Er zijn wel medicijnen die mogelijk het proces kunnen vertragen.

• Medicatie om het verloop van dementie te vertragen 
• Medicatie rondom onbegrepen gedrag

Verandering van de hersenen bij het ouder worden

De hersenen verbruiken veel energie en zuurstof in vergelijking tot andere organen.

- Kwetsbaar voor verandering

- Gevolgen van ouder worden: merkbaar in het functioneren van de hersenen

  

                                    hersenschors

bevinden zich zenuwcellen en verbindingen die ingewikkelde cognitieve functies regelen, zoals de snelheid van informatieverwerking, sturing van het gedrag, het geheugen en de aandacht

Verandering van de hersenen bij het ouder worden

• Tot het 25ste levensjaar is er sprake van groei.
• Vanaf 35 jaar is er sprake van vermindering, maar op die leeftijd merk je dat meestal nog niet. 
• Over het algemeen hebben oudere mensen meer tijd nodig dan jongeren om complexe cognitieve taken uit te voeren.

Voorbeelden?

Dementie en geheugen

De diagnose dementie wordt gesteld bij:

- Geheugenstoornissen: de zorgvrager kan nieuwe informatie niet meer in het geheugen opnemen, hij krijgt ook steeds meer moeite met het ophalen van al opgeslagen informatie uit het geheugen;

- Een (of meer) van de volgende cognitieve stoornissen:

• afasie (taalstoornis);
  
• apraxie (motorische handelingen);
• agnosie (objecten herkennen);
• stoornis in uitvoerende functies (zoals plannen maken).

Oorzaken van dementie

Mensen met dementie zijn uniek, ze zijn nooit hetzelfde.

• Gevolg van verschillende factoren
• Alzheimer: zenuwcellen in de hersenen kapot
• Vasculaire dementie: hersenbloeding
• Frontotemporale dementie: eiwitneerslagen
• Lew body: afwijkingen in de hersenstam

De ziekte van Alzheimer

bekendste en meest voorkomende hersenziekte die dementie veroorzaakt

• is een hersenziekte waarbij hersencellen van de hersenschors steeds minder goed werken;
• gaat iets mis met eiwitten, ze veranderen door onbekende oorzaak
• Normaal zijn deze eiwitten nuttig in de stabiliteit van hersencellen en helpen ze bij de verbindingen tussen de cellen

70-80 jaar

vergeten: kort geleden

details van lang geleden

Zoek op internet: vasculair
Wat betekent dit?

Vasculaire dementie

Ontstaat door stoornissen in de doorbloeding van de hersenen.

• meestal veroorzaakt door ziekten aan hart en bloedvaten
• het gevolg van langdurige beschadiging van de bloedvaten
• ook erfelijkheid en een ongezonde levensstijl kunnen een rol spelen
• bloedvaten belangrijk > doorbloeding van organen > hersenen > te kort aan zuurstof > beschadiging verbinding hersencellen

zorgvragers: chronische hoge bloeddruk, diabetes, of een herseninfarct (CVA) hebben gehad.

Frontotemporale dementie

de frontale of voorhoofdskwab en de temporale of slaapkwab van de hersenen gekrompen, door het afsterven van hersencellen

• Ziekte van Pick
• oorzaak is in veel gevallen een defect gen
• aantasting van de voorhoofdskwab is van invloed op het gedrag en de persoonlijkheid
• later stadium zijn er ook geheugenstoornissen en andere stoornissen in het plannen en denken
• 
  

Wat kunnen kenmerken van Frontotemporale dementie zijn?

Een aantal kenmerken van FTD is:

• ontremd, soms ongepast gedrag;
  
• verminderde aandacht voor persoonlijke hygiëne;
  
• onrust;
  
• dwangmatig gedrag en blijven hangen bij een onderwerp (persevereren);
  
• problemen bij het spreken.

Uitval van functies

De cognitieve functies van zorgvragers met dementie nemen steeds meer af.

De afname van de cognitieve functies per stadium:

stadium 1 – beginnende dementie;

stadium 2 – matig ernstige dementie;

stadium 3 – ernstige dementie: de zorgvrager is volledig afhankelijk van anderen;

stadium 4 – ernstige dementie, de zorgvrager kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks en ligt een foetushouding (als een pasgeboren baby).

Wat helpt?

Presentatie

Ken je doelgroep

Leerdoelen check

Jij kunt nu het volgende benoemen...

• Verandering van de hersenen bij het ouder worden
• Dementie
• Oorzaken van dementie
• Het verloop van dementie
• Bewegen
• Gedrag

Ik geef deze les het volgende cijfer:

110

Ik heb de volgende feedback
voor deze les:

Vooruitblikken

Thieme

Titel: Thuisbegeleider MZ

Module 6 Thuisbegeleiding voor mensen met dementie

6.14 Dementie