Examentraining havo Duitsland + Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Examentraining

Duitsland 1918-1991

Waar heb je behoefte aan?

uitleg

stellen van gerichte vragen

oefenen

anders, namelijk

BRD

DDR

Adenauer

Ulbricht

Westbindung

Ostpolitik

Honecker

Gorbatsjov

Brezjnevdoctrine

Stasi

Wirtschaftswunder

Warschaupact

NAVO

Kohl

Brandt

planeconomie

Duitsland 1918-1945

Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor Duitsland en Europa (1918-1945)?

Duitsland 1918-1945

1918 Uitroepen van de Republiek: In de laatste dagen van de Eerste Wereldoorlog werd de republiek uitgeroepen in het Duitse keizerrijk. De sociaaldemocratische regering tekende de wapenstilstand.

1919 Verdrag van Versailles: Duitsland ondertekende het Verdrag van Versailles, wat leidde tot hoge herstelbetalingen en verlies van grondstofrijke gebieden.

1924 Dawesplan: Dit plan zorgde voor economische bloei en verzoening met Frankrijk.

1929 Beurskrach: De beurskrach leidde tot een diepe economische crisis in Duitsland.

1933 Hitler wordt Rijkskanselier: Adolf Hitler werd benoemd tot rijkskanselier.

Machtigingswet: Na de Rijksdagbrand werd de machtigingswet aangenomen, waardoor het parlement zichzelf buitenspel zette en de Republiek van Weimar ten einde kwam.

1938 Conferentie van München: Groot-Brittannië probeerde oorlog te voorkomen met de appeasementpolitiek.

1939 Inval in Polen: Duitsland viel Polen binnen, wat leidde tot oorlogsverklaringen van Groot-Brittannië en Frankrijk.

1940-1945 Verovering van Europa: Duitsland veroverde grote delen van Europa, waaronder Nederland.

Uitsluiting en vervolging van Joden: Joden werden systematisch uitgesloten van het openbare leven en getransporteerd naar vernietigingskampen.

Examenvraag

Anna Seghers was een bekende Duitse schrijfster uit de twintigste eeuw. Haar leven werd beïnvloed door de politieke omstandigheden in Duitsland:

In 1933 werd ze als lid van de Duitse communistische partij gearresteerd en korte tijd gevangengehouden.

Haar verhuizing in 1950 van West- naar Oost-Berlijn werd toegejuicht door de SED (de communistische partij).

Licht dit toe door:

-aan te geven naar aanleiding van welke gebeurtenis communisten in Duitsland werden gearresteerd in 1933, en

-met een gebeurtenis uit 1949 uit te leggen waardoor de SED de verhuizing van Anna Seghers toejuichte.

Licht dit toe door:
-aan te geven naar aanleiding van welke gebeurtenis communisten in Duitsland werden gearresteerd in 1933, en
-met een gebeurtenis uit 1949 uit te leggen waardoor de SED de verhuizing van Anna Seghers toejuichte.

Examenvraag

Kort nadat de Verenigde Staten de DDR voedselhulp aanbieden, publiceert de krant Het Parool op 14 juli 1953 deze prent van L.J. Jordaan met de titel Niet nodig!:

Toelichting:

Op de aangeboden pakken en blikjes staat 500 ton melkpoeder, 1000 ton meel, 2000 ton bloem en 1000 ton vet. Op de mouw van de arm staan symbolen van de Amerikaanse vlag. Op het bord staat Oost-Duitsland. De man links is Grotewohl, een leider van de DDR, en de man rechts is Molotov, de minister van buitenlandse zaken van de Sovjet-Unie.

Examenvraag

Een interpretatie:

Met deze prent geeft de tekenaar kritiek weer op het beleid van de DDR-regering in 1953.

Ondersteun deze interpretatie door uit te leggen, telkens met een verschillende verwijzing naar de prent:

• Welke kritiek de tekenaar in deze prent weergeeft op het beleid van de DDR-regering in 1953 en
  
• Welke kritiek de tekenaar weergeeft op de politieke verhoudingen binnen het Oostblok.
  

 

Duitsland 1945-1961

Hoezeer beïnvloedde het

 ontstaan en het verloop

 van de Koude Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog (1945-1961)?

Duitsland 1945-1961

1945 Mei: Duitsland geeft zich onvoorwaardelijk over na de Tweede Wereldoorlog. Na mei: Duitsland wordt verdeeld in vier bezettingszones door de geallieerden.

1948 Blokkade van Berlijn: De Sovjet-Unie blokkeert alle toegangswegen naar West-Berlijn. De Amerikanen reageren met een luchtbrug om de stad te bevoorraden.

1949 Oprichting van de Bondsrepubliek Duitsland (BRD): In de westelijke bezettingszones.

Oprichting van de Duitse Democratische Republiek (DDR): In de sovjetzone, naar het model van de Sovjet-Unie.

vanaf 1950 West-Duitsland: Westbindung: Beleid van Adenauer gericht op snelle integratie in het Westen.

Wirtschaftswunder: Economisch wonder waardoor West-Duitsland zich ontwikkelt tot een stabiele democratie.

Lidmaatschap van internationale organisaties: NAVO en EGKS.

Oost-Duitsland: Totalitaire dictatuur: Onder leiding van Ulbricht, met strenge controle door de Staatssicherheitsdienst.

Opstand van 1953: Mislukte opstand tegen het regime.

Lidmaatschap van het Warschaupact en de Comecon: Integratie in het Oostblok.

Economische problemen: Door herstelbetalingen aan de Sovjet-Unie en een slecht functionerende planeconomie.

1961 Bouw van de Berlijnse Muur: Om de vlucht van DDR-burgers naar het Westen te stoppen.

Examenvraag

In 1974 nam het nationale elftal van de DDR deel aan het wereldkampioenschap voetbal in de BRD. De overheid van de DDR stelde voorwaarden aan de keuze van deelnemers voor de supportersreis:

Alleen gehuwde burgers werden uitgekozen, waarbij per echtpaar maar één van de echtgenoten mocht afreizen.

Minimaal één op de tien deelnemers aan de supportersreis moest lid zijn van de Staatssicherheitsdienst.

Licht deze voorwaarden toe door:

uit te leggen welk mogelijk probleem de regering van de DDR met de eerste bepaling wilde voorkómen, en

het politieke motief van de regering van de DDR te noemen om leden van de Staatssicherheitsdienst mee te laten reizen naar de BRD.

Licht deze voorwaarden toe door:
uit te leggen welk mogelijk probleem de regering van de DDR met de eerste bepaling wilde voorkómen, en
het politieke motief van de regering van de DDR te noemen om leden van de Staatssicherheitsdienst mee te laten reizen naar de BRD.

Duitsland 1961-1991

Wat verklaart de hereniging van beide Duitslanden en hun succesvolle integratie in Europa (1961-1991)? 

Duitsland 1961-1991

1960s: Verbetering van de relaties tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten (detente).

1969: Willy Brandt wordt bondskanselier van West-Duitsland en start de Ostpolitik.

1972: De Bondsrepubliek Duitsland (BRD) en de Duitse Democratische Republiek (DDR) erkennen elkaar als gelijkwaardige staten.

1985: Gorbatsjov introduceert glasnost (openheid) en perestrojka (hervorming) in de Sovjet-Unie.

1989: Protestbewegingen voor meer vrijheid en politieke hervormingen in de DDR.

Veel DDR-burgers vluchten naar het Westen via Oost-Europese landen.

9 november 1989: De Berlijnse Muur valt.

1990: Duitsland wordt herenigd met Berlijn als nieuwe hoofdstad.

1991: Uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Einde van de Koude Oorlog.

1991: Bondskanselier Kohl accepteert de invoering van de euro in ruil voor Franse steun voor de hereniging en de uitbreiding van de Europese Unie.

Het verenigde Duitsland integreert snel in Europa en neemt een leidende rol op zich.

1990s: Duitsland worstelt met de integratie van de voormalige DDR en immigratie.

Examenvraag

In 1992 zegt Helmut Kohl naar aanleiding van de ondertekening van een nieuw Europees verdrag: Ik beweer dat Europa van vitaal belang is voor Duitsland. Als een land in het midden van ons continent hebben we meer grenzen en buren dan andere landen. (…) Daarom moeten we niet apathisch1) afwachten welke route Europa neemt, of Europa kiest nu ontegenzeggelijk voor een politieke en economische unie of Europa kiest ervoor om weer terug te vallen in nationale rivaliteit van vroeger tijden,

Leg uit, telkens met een verschillende verwijzing naar de bron:

Welk Europees verdrag, dat in die tijd wordt gesloten onder Nederlands voorzitterschap, Kohl met deze uitspraak ondersteunt en dat de uitspraak van Kohl past bij de politieke rol die het herenigde Duitsland in Europa op zich neemt.

Examentraining

Nederland 1948-2008

Waar heb je behoefte aan?

uitleg HC Nederland

stellen van gerichte vragen

oefen examen maken

samen opgaven maken

anders, namelijk...

Nederland 1948-2008

Nederland 1948-1978

1948: Begin van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog met steun van de Marshallhulp.

1950s: Economische groei en industrialisatie; invoering van de AOW (1957).

1960s: Ontzuiling, opkomst van de consumptiemaatschappij, en jongerenbewegingen zoals de nozems en provo's.

1973: Oliecrisis, einde aan jarenlange economische groei.

1978: Economische crisis, druk op de verzorgingsstaat

Examenvraag

In de Volkskrant van 21 oktober 1953 staat in een artikel over een voorstel van Carl Romme, de fractieleider van de Katholieke Volkspartij (KVP):

 

Prof. Romme heeft vanmiddag in de Tweede Kamer namens de KVP-fractie voorstellen gedaan, die zeer belangrijke gevolgen kunnen hebben voor de arbeiders en de middenstand. Hij verdedigde een nieuw systeem voor het vaststellen van de lonen. Daardoor zou het in 1954 mogelijk worden om in de sectoren van het bedrijfsleven (…) de lonen niet slechts 5 procent te verhogen, maar met 6, 7 of 8 procent. Het voorstel werd in een  ongekend lange  motie Romme verder uitgewerkt. (…) De katholieke fractieleider heeft bij dit Kamerdebat dus meteen de knuppel in het hoenderhok gegooid.

De verandering die Romme wil doorvoeren in het beleid van de regering zorgt voor een politiek probleem.

Licht dit toe door:

Met bron aan te geven welk beleid Romme wil veranderen en
Zonder bron te verklaren voor welk politiek probleem dit zorgt in de regering. 2p

Examenvraag

Foto uit 1961 van een beurs in de RAI in Amsterdam:

Toelichting:

Ina van Kooten, bedrijfsleidster

van een bromfietsenzaak, 

bekijkt de DKW-Hummel op de stand 

in het congressencomplex RAI in 

Amsterdam.

Deze foto kan gebruikt worden om twee delen van hetzelfde kenmerkend aspect uit de tweede helft van de twintigste eeuw te illustreren.
Toon dit aan door:
Dit kenmerkend aspect te noemen

1. Koude Oorlog
2. Ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
3. De toenemende westerse welvaart die aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
4. . De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld

Nederland 1978-2008

Nederland 1978-2008

1980s: Bezuinigingen en privatiseringen onder kabinetten-Lubbers; herstel van de economie eind jaren 1980.

1992: Verdrag van Maastricht, oprichting van de Europese Unie en invoering van de euro.

1990s: Fragmentatie van jeugdculturen, opkomst van internet en mobiele telefoons, toename van migratie.

2000: Polarisatie in de samenleving, debatten over migratie en de rol van de islam.

2001: Terreuraanslagen van 11 september.

2002: Moord op Pim Fortuyn, verschuiving van multiculturalisme naar integratiebeleid.

2008: Uitbraak van een nieuwe economische crisis.

Examenvraag

Uit het lied Regering (krijg de tering) van de Nederlandse punkband Balthasar Gerards Kommando (B.G.K.) uit 1983:

 

Grote kampanjes1) veel beloven

Moeten wij die lulkoek geloven

Stemmen helpt allang niet meer

Rechts wint toch wel keer op keer

Je wordt verwacht je neer te leggen

Bij wat de meeste mensen zeggen

Als je ertegen protesteert

Word je met harde hand bekeerd

noot 1 Verkiezingscampagnes

Examenvraag

Een conclusie:

Met deze bron kun je een overeenkomst en een verschil aantonen tussen de standpunten van de provo's en die van de punkbeweging.

Ondersteun deze conclusie door, telkens met een passende verwijzing naar de bron:

• een standpunt van de punkbeweging aan te geven dat overeenkomt met dat van de provo's en
  
• een standpunt van de punkbeweging aan te geven dat verschilt van dat van de provo's