Humanisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Pak je laptop 

Ga naar Lesson Up

 

Mobiel weg 

Mevrouw Spalink

4 november

Wat maakt iemand een goede docent?

Kennismaking

3 waarheden, 1 leugen

Wat is niet waar?

1. Ik heb een hond
2. Ik ben formule 1 fan
3. Ik houd van horrorfilms
4. Ik houd van lezen

5.1 Renaissance en humanisme

Planning

• Herhalen stof: Middeleeuwen versus Renaissance
• Betekenis Humanisme 
• Betekenis Erasmus
• Het verband tussen Erasmus en het humanisme
• opdrachten 
• terugblik/evaluatie 

Onderdeel van de middeleeuwen of de Renaissance? 

Renaissance 

Middeleeuwen 

Humanisme 

Testen van Voorkennis

Wat is volgens jullie de betekenis van humanisme?

Levensvisie die de kerk centraal stelt

Levensvisie die de (rationele) mens centraal stelt

Een ander woord voor Renaissance

Iemand die het lichaam bestudeert

anders

Humanisme

• De humanisten zijn van de menswetenschap
• zelfstandige en kritische denkers 
  
• op een rationele manier de samenleving beter te maken. 

Wat doen humanisten? 

•  Bestuderen teksten uit de klassieke oudheid
• Het schrijven van boeken (wetenschap, kerk en gedrag)

Erasmus

Een bekende humanist 

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Omgang met jezelf en je omgeving

Heeft kritiek op de kerk.

Ideeën hebben nog steeds invloed  

Erasmus is een humanist

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Hij bestudeert teksten uit de klassieke oudheid 

• Leert Grieks en Latijn 
• Vertellen bruikbare levenslessen 

 

Schreef achterin zijn boeken: 

Sum Erasmi 

'Ik ben van Erasmus'. 

Waarom las Erasmus teksten uit de klassieke oudheid?  

1. Om de spannende verhalen
2. Hij wilde Grieks en Latijn leren lezen.
3. De moeilijke teksten waren een uitdaging voor hem
4. Er staan bruikbare levenslessen in.

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Tijdens het lezen maakte Erasmus aantekeningen in zijn boeken. En als hij zich verveelde... maakte hij een tekeningetje! 

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Samenleving beter door beschaafde manieren 

 

Schrijft het boek:

Goede manierlijke zeden, hoe de jongere gaen, staen,

eten, drincken, spreken, swijghen, ter tafelen dienen ende spijse ontghinnen sullen. 

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Vraag 1: Mag je hard lachen en wel op zo’n manier dat het hele lichaam schudt van het lachen?

Zoiets staat niemand, dus ook een jongen mag dit niet.

Vraag 2: Wat moet je doen als je iets hoort waarbij je wel in de lach moeten schieten?

Dan zal men de ‘snutdoeck’ of de hand voor het gezicht houden en niet te hard lachen.

Vraag 3: Wat moet men met de hoed doen als men met iemand staat te praten?

Met beide handen zal men de hoed voor zijn middel houden, met alleen de twee duimen bovenop.

Vraag 4: Mag men in gezelschap een wind laten?

Dat zal boers zijn, het is beter als men het gezelschap even verlaat. 

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Wat zijn volgens jullie waarden en normen?

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Mensen worden niet geboren, ze worden gemaakt. 

Wat bedoelt Erasmus hiermee volgens jullie?

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Hij heeft kritiek op de kerk:

Geestelijken hielden zich niet aan regels 

Tegen de handel van Aflaten 

Schrijft nieuwe bijbel in Latijn  + Lof der Zotheid 

Aflaat = 

Brief waarmee zonden vergeven werden (Laten zien dat je je leven verbetert) 

kostte geld 

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Lof der zotheid (Satire) 

De zotheid spreekt - maakt gelukkig 

 

De zotheid (dwaasheid) gaat tekeer tegen het menselijk handelen. 

het is de mens die alles verbeeld en denkt dat hij alles kan. Ze moeten hun verstand verliezen.  

de wijsheid werd geleid door de rede

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

De ideeën van Erasmus worden snel verspreid door de uitvinding van de boekdrukkunst. 

• Het kost minder tijd om boeken te maken. 
• Je kan meerdere kopieën maken
• Er was sprake van hergebruik 

Boekdrukkunst= 

Boeken die gedrukt werden door gebruik te maken van losse metalen letters.

Wat is een aflaat?

1. Een brief waar mensen hun kritiek op de kerk konden uiten
2. Een brief waar mensen hun zonden konden vergeven door geld te betalen
3. Een boek die Erasmus geschreven heeft
4. Een vorm van boekdrukkunst

Waarom was de boekdrukkunst belangrijk voor Erasmus?  

1. Daardoor konden zijn ideeën overal in Europa verspreid worden.
2. Nu kon hij meer boeken lezen.
3. Hij kon daardoor beroemd worden in heel Europa.
4. De tijd van brieven aan elkaar doorgeven was voorbij.

Opdrachten 

Maak de opdrachten van paragraaf 3.2

Wat is humanisme?

1. Een levensvisie die de Kerk ziet als vertegenwoordiging van God op aarde.
2. Een levensvisie die de mens centraal stelt. Dit betekent NIET dat mensen niet meer in God geloven.

Wat past niet bij Erasmus?

1. Lof der Zotheid
2. Ideeën verspreid door boekdrukkunst
3. mensen worden niet gemaakt, wel geboren
4. Klassieke teksten bevatten levenslessen

Erasmus en de Renaissance zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden?

Waar

Niet waar

Wat is humanisme?

1. Een levensvisie die de Kerk ziet als vertegenwoordiging van God op aarde.
2. Een levensvisie die de mens centraal stelt. Dit betekent NIET dat mensen niet meer in God geloven.

Wat is humanisme?

1. Een levensvisie die de Kerk ziet als vertegenwoordiging van God op aarde.
2. Een levensvisie die de mens centraal stelt. Dit betekent NIET dat mensen niet meer in God geloven.

Feedback 

Kopieer en plak de volgende link 

Beantwoord de vragen - is anoniem

https://forms.office.com/Pages/DesignPageV2.aspx?origin=NeoPortalPage&subpage=design&id=DQSIkWdsW0yxEjajBLZtrQAAAAAAAAAAAANAATkJWtJUNDc0WEkxMVRYTTM5V0ZUR1NQN1g5M1ZJSi4u