H4 PTO 3 Britse Rijk 11/12 Mercantilisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom in de geschiedenisles!

Leerdoelen

Voor deze les kan je:

• ken je de Britse Koloniën in het Westen rond 1700 n. Chr. 

Na deze les: 

(Her)ken je KA: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

• Je kent de EIC en de Royal Navy.
  
• Je kan uitleggen wat de functie was van de EIC.
  
• Je kent het Mogol-rijk in India.

Absolutisme: 

een manier van regeren waarbij de vorst alle macht in handen heeft, omdat God hem die macht zou hebben gegeven (= Droit Divin)

Trouwe edelen werden beloond met speciale taken en mooie baantjes = voorrechten

De ambtenaren moesten precies doen wat de koning wilde

Het gewone volk had niets te vertellen

Mensen mogen geen kritiek hebben

De koning, geestelijken en de ambtenaren leefden in grote rijkdom

Herhaling: Standensamenleving 

Eerste stand: de geestelijkheid heeft allerlei privileges & betalen geen belasting. 

Tweede stand: De adel heeft allerlei voorrechten & betalen geen belasting. 

Derde stand: burgers & boeren  = grootste groep & betaalde de belastingen

Leg per onderdeel uit waarom het past bij absolutisme

Handel op Azië

Verenigde Oostindische Compagnie (VOC, sinds 1602) en de Britse East India Company (EIC, sinds 1600)

Handelscompagnieën krijgen monopolies

Lodewijk XIV heeft geld nodig

• Jean-Baptiste Colbert
  
• “Minister van Financiën” van Lodewijk XIV
  
• Ontvanger-generaal van belastingen 

Lodewijk

• Absoluut vorst
• heeft een hekel aan het succes van de Republiek; zowel politiek (een republiek zijn) als economisch (grootste financiële macht ter wereld)

Absoluut zijn is duur

Officiële maîtresse: Madame de Montespan (1668-1680)

Mercantilisme

1: Minder goud uitgeven

Import is slecht

• Waarom zou Frankrijk textiel uit Haarlem kopen?
  
• Het goud gaat dan naar de Republiek
  

Oplossing

• Textielfabrieken opzetten in Zuid-Frankrijk
  

Colbert en Lodewijk zetten allemaal 'koninklijke bedrijven op'

Import wordt expres duurder gemaakt 

Lodewijk stelt invoerheffingen in

De economie van de Republiek en Frankrijk

2: Meer goud ontvangen

Hoe gaat Colbert dit doen?

Strategie van de Republiek kopiëren

Hoe is de Republiek rijk geworden?

• Export van nijverheid
  
• Rijk worden van handel met Azië
  

“Compagnie des Indes Orientales”

De Franse koning Lodewijk XIV (1643-1715) staat bekend als een absoluut vorst. Hij benoemde Jean-Baptiste Colbert (1619-1683), de zoon van een rijke lakenkoopman, tot minister. Dat was voor die tijd een bijzonder benoemingsbeleid, omdat Colbert niet van adel was.

Leg uit dat dit benoemingsbeleid:− paste bij een absoluut vorst uit die tijd en
− samenhing met de maatschappelijke veranderingen die het handelskapitalisme met zich meebracht.

Leerdoelen

Voor deze les kan je:

• Uitleggen wat de Reformatie was
• Uitleggen waarom Spanje zo rijk was in de 16e eeuw

Aan het eind van deze les:

• (Her)ken je de redenen voor de Engelse overzeese expansie
• Kan je uitleggen waarom Engeland protestants is geworden
• Kan je uitleggen waarom Engeland een vijand was van Spanje
• Kan je uitleggen hoe het Engelse wereldrijk begon
• Ken je de topografie van Engelse koloniëen 1580-1900 

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen