Geschiedenis van EMU 1800-1970

• Economie
• HBO
• Studiejaar 2

Ontstaan van de euro

De geschiedenis van de Europese monetaire integratie van 1800 tot 1970.

Inhoud

- Voor de Eerste Wereldoorlog;
- Interbellum; 
- Na de Tweede Wereldoorlog. 

Vraag die centraal staat: 
Hoe is de Europese samenwerking op monetair gebied tot stand gekomen vanaf de 1800 tot 1970?  

Geschiedenis ontstaan euro

Gouden standaard 

Valuta verbonden aan zilver en goud.
Wereld een grote monetaire unie. 

Hume’s price-specie 

Positieve handelsbalans: meer goud in je land & inflatie 
Negatieve handelsbalans: minder goud in je land & deflatie.

Vaste wisselkoers --> Dus altijd veranderingen in prijs.
Geen monetaire autonomie mogelijk. 

Papiergeld

19de eeuw: Het echt in gebruik nemen van papiergeld. Eng!

Allemaal eigen valuta natuurlijk: tijd van nationalisme.

De Eerste Wereldoorlog

1914 - 1919 
Eind met Verdrag van Versailles.

Interbellum

Tussen de twee oorlogen in (1919 - 1939)

Duitsland alle schuld. 

Briefgeld in de ban & terug Gouden Standaard
Maar welke wisselkoers?

Verenigd Koninkrijk

Prijsniveau verdubbeld. 
Gouden Standaard gehandhaafd -> reële wisselkoers niet omhoog gegaan door deflatie prijzen -> Economische Crisis (1929) nog erover heen. 
1934 Gouden Standaard losgelaten.

Duitsland

Hyperinflatie schulden Frankrijk.
1924: Nieuwe Mark & Dawes plan. 
Economische crisis: lonen + overheidsuitgaven omhoog & extreme kapitaal controle.

Frankrijk

Hele hoge schulden & 50% inflatie per jaar. Daardoor groot gedeelte schulden weg. 
Gouden Standaard terug 1928 maar onderwaardering munt -> overschot betalingsbalans.
Problemen wanneer toch Gouden Standaard terug.

Na Economische Crisis

Gouden Standaard sommige landen losgelaten. 
-> Vrije kapitaalmobiliteit & monetair beleid & zwevende wisselkoers. 
-> Ontstaan protectiemaatregelen -> politieke instabiliteit. 

Nederland

Colijn hield vast aan Gouden Standaard.

Producten in het buitenland werden goedkoper, terwijl het in Nederland juist duurder werd. 

Toen Colijn in 1936 de gouden standaard losliet bloeide de economie direct op. 

Naoorlogse tijd

Twee lessen monetair beleid: 
-> Zwevende wisselkoersen kunnen worden gemanipuleerd: ontstaan protectiemaatregelen & ondermijning welvaart. 
-> Een instantie nodig die snapt dat overwaardering munt een andere onderwaardering betekent. 

Bretton Woods

Opzetten monetair papieren systeem. Goud ultieme waarde, maar dollar nieuwe anker. 
-> Landen wilden weer kapitaal controles & gebruik maken van monetair beleid. 
-> Ontstaan inflatie: Dollar overgewaardeerd (Dollar bijgedrukt)
-> Gouden Standaard echt losgelaten: Vrije wisselkoers. 

Europese slang

Jaren 70 Bretton Woods uiteengevallen. 
-> Ontstaan Europese slang: Europese wisselkoers aan Dollar verbinden. 
--> Binnen bepaalde reikwijdte blijven.
-> Eigen monetair beleid & wel kapitaalcontroles behalve Zwitserland en Duitsland
-> Al snel onhoudbaar want steeds meer kapitale vrijheid. 

Besef: geen goud en dollar nodig. Waarderen tegenover elkaar. 

Conclusie

Hoe is de Europese samenwerking op monetair gebied tot stand gekomen vanaf de 1800 tot 1970?  

Wijnand gaat het laatste stukje vertellen: 
Van Europese valuta aan elkaar gelinkt naar EMU.