TVG paragraaf 6.4.1 burgers nemen het initatief

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Franse Revolutie

6.4.1 Burgers nemen het initiatief

Leerdoel

1.  Je kunt uitleggen waarom de bestorming van de Bastille ontstaat.
   
2.  Je kunt de hoofdlijnen van de Franse Revolutie tussen 1789 en 1799 beschrijven.

Wat weten we al?

In 1789 breekt de Franse Revolutie uit. Dat deze revolutie uitbreekt, komt door de structurele problemen in Frankrijk. Wat deze problemen zijn, las je al in 6.2 Koningen in de knel.

Versailles

De Spiegelzaal heeft

1. een oppervlakte van 800 vierkante meter
2. spiegels die toen ongeveer €1.900.000 gekost hebben
3. 357 spiegelpanelen
4. betekenis in de afloop van meerdere oorlogen.

Standenmaatschappij

De tweede stand zijn

1. de geestelijken
2. de adel
3. de boeren
4. de burgers

De Zonnekoning

Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

Ons koninklijkhuis wordt in 2020 beschermd door

1. Niets, je mag alles schrijven wat je wil.
2. De journalisten houden zich aan de media code
3. Journalisten vinden ons koninklijkhuis niet boeiend.
4. Er mag niet geschreven worden over de koning

Affaire du Collier de la reine

De Verlichting

vanaf ±1700

Misoogst

1788

• Door mislukte oogsten waren de graanprijzen (en dus ook de prijs van brood) enorm gestegen. Er ontstonden zelfs hongersnoden.

• Ondertussen moest de 3e stand wél veel belasting betalen.
  

Laki op IJsland

Gifwolk Laki 1783

Deze uitbarsting wordt gezien als een van de oorzaken voor de strenge winter van 1783-1784.

De uitbarsting heeft daarmee dus een enorme (politieke) uitwerking gehad op Europa.

L'État, c'est Moi

1.  De staatskas was leeg en de schulden namen toe;
2.  Verschillende oorlogen kosten veel geld;
3.  Het luxe hofleven in Versailles moet betaald worden;
4. Inkomsten uit de belasting vallen tegen;
5.  De adel en geestelijken weigerden belasting te betalen. 
6.  Negatieve stroom aan informatie over koninklijk huis.

Frankrijk gaat failliet

mei 1789

• Koning Lodewijk XVI wil graag meer geld hebben, en roept daarom (voor het eerst in 175 jaar) de Staten-Generaal bij elkaar. De vergadering van de 3 standen.
  

5 mei 1789 Staten-Generaal bijeen

De Cahiers de doléances

De Cahiers de doléances

• De 3e stand hoopt dat de koning nu eindelijk eens naar hen zou luisteren: verlaging van de belasting en/of afschaffing van de privileges. 
• Helaas: er gebeurt erg weinig. Dit komt ook omdat de koning en de standen het niet eens zijn over hoe er gestemd moet worden....

De koning eist:

• 1e stand = één stem
• 2e stand = één stem
• 3e stand = een stem..
• Uitkomst: Twee tegen één....

3e stand wenst:

• 1e stand = 291 stemmen
• 2e stand = 270 stemmen
• 3e stand = 578 stemmen
• Mogelijke uitkomst in het voordeel van de derde stand.....

De leiders van de 3e stand zijn boos en teleurgesteld, en laten zich niet in ondergeschikte positie drukken....

Dood van de kroonprins

Het leek erop dat het hof van Versailles niet treurde om zijn heengaan. Zijn vader, Lodewijk XVI, was diep bedroefd. Hij vroeg of de debatten voor enkele dagen konden worden uitgesteld, om te kunnen rouwen om zijn verloren zoon. De afgevaardigden weigerden dit verzoek.

.

Koning Lodewijk laat de zaal sluiten

20 juni 1789: ‘Eed op de kaatsbaan’

De 3e stand begint zijn eigen vergadering: de Nationale Vergadering.

Een deel van de 1e en 2e stand sluit zich hierbij aan.

Op een kaatsbaan spreken ze af pas uit elkaar te gaan als er een nieuwe grondwet is.

Kaatsbaan

1789

Kaatsbaan

2020

De 3e stand begint zijn eigen vergadering: de Nationale Vergadering.

Een deel van de 1e en 2e stand sluit zich hierbij aan.

Op een kaatsbaan spreken ze af pas uit elkaar te gaan als 

er een nieuwe grondwet is.

23 juni 1789: de koning loopt weg

Koning Lodewijk XVI was diep geschokt en sprak op 23 juni de volksvergadering toe. Vervolgens sprak hij de eis uit dat de standen weer apart moesten gaan vergaderen. Maar de Assemblée weigerde, waarop de koning haar besluiten ongeldig verklaarde en de Staten-Generaal verliet.

Inschattings- fouten?

1. Koning  laat  soldaten rondom Parijs verzamelen.
2. De koning ontslaat de populaire minister Necker.
3. Bereidt de koning een staatsgreep voor?

Bestorming van Hôtel des Invalides

14 juli 1789: bestorming Bastille

Bestorming van de Bastille

14 juli 1789

• De Franse Revolutie is begonnen...en slaat over op andere delen van het land!
  

'Rien'

'Niets' in het Frans.

Dat was het enige dat Lodewijk XVI 's avonds opschreef in zijn dagboek.

Lodewijk had nog wel aan een adviseur gevraagd of het een 'opstand' was.

Deze gaf aan: "Het is geen opstand, het is een revolutie."

Lodewijk begreep er niets van: "Waarom?"

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Huiswerk

Maak de vragen die horen bij paragraaf 6.4.1 in Tijd voor Geschiedenis

Begrippen uit deze les

• absolutisme
  
• standen(maatschappij)
• Verlichting
• burgers
• rijke burgerij (bourgeoisie)
• edelen
• geestelijkheid
• grootgrondbezitters
• Staten-Generaal
• revolutie

Personen uit deze les

• Lodewijk XIV
• Necker
• Lodewijk XVI
• Marie Antoinette

Jaartallen uit deze les

• 1661: Lodewijk XIV wordt koning van Frankrijk
• 1715: Lodewijk XIV overlijdt
• 1774: Lodewijk XVI wordt koning van Frankrijk
• 1788: Misoogst in Frankrijk
• Mei 1789 bijeenkomst Staten Generaal
• 14 juli 1789: Bestorming van de Bastille