Les 3 - Vitaal burgerschap

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Vitaal burgerschap

Doelen

• Je weet wat een 'leefstijl' is en wat hierbij hoort;
• Je weet hoe voeding, beweging, seks & anti-conceptie van invloed zijn op jouw gezondheid en leefstijl;

• Je hebt inzicht in jouw voedingspatroon en hoe je dit kan verbeteren.

Leefstijl

Keuzes die je maakt op het gebied van voeding, beweging, kleding, huisinrichting, relaties en vrije tijd.

Je hebt zelf veel invloed op hoe jij je leven leeft. Alle keuzes die je maakt op het gebied van voeding, beweging, kleding, huisinrichting, relaties en vrije tijd, zijn onderdeel van je leefstijl. 

Soms is het makkelijker om een positieve leefstijl vast te houden. En dat is ook heel logisch: wanneer je gezonde keuzes maakt, voel je je lekkerder in je vel en heb je meer energie om die gezonde keuzes te blijven maken. Andersom is het net zo: als je in een negatieve cirkel terecht komt, gaat het ook steeds meer energie kosten om daaruit te komen. Het maken van ongezonde keuzes ligt dan op de loer.

Soms is het makkelijker om een positieve leefstijl vast te houden. En dat is ook heel logisch: wanneer je gezonde keuzes maakt, voel je je lekkerder in je vel en heb je meer energie om die gezonde keuzes te blijven maken. Andersom is het net zo: als je in een negatieve cirkel terecht komt, gaat het ook steeds meer energie kosten om daaruit te komen. Het maken van ongezonde keuzes ligt dan op de loer.

Voeding

• Welvaartsmaatschappij: samenleving met een overvloed aan dingen als eten en kleding.
• Overgewicht: gezondheidsrisico waarbij gewicht en lengte niet meer in verhouding zijn (BMI)
• Obesitas: ernstig overgewicht
• Anorexia: eetstoornis, angst om aan te komen
• Orthorexia: eetstoornis, obsessie voor gezond eten

Een belangrijk onderdeel van je leefstijl is voeding. Onze maatschappij is een welvaartsmaatschappij, die wordt gekenmerkt door snel, makkelijk en goedkoop. Met eten gaat dat net zo: we zijn steeds drukker en onze eetkeuzes passen zich daarop aan. Want zeg nou zelf: als je maar een kwartier of een half uur pauze hebt, is het makkelijker om een snelle hap te eten.

Overgewicht en obesitas zijn daarom steeds groter wordende problemen. Niet alleen voor de mensen zelf, maar ook voor de maatschappij. Voorbeeld?

Omgaan met voeding is in onze maatschappij ook steeds moeilijker geworden. Er is een overvloed aan dieten, voedingsboeken en influencers die je vertellen hoe het allemaal moet. Sommige mensen ontwikkelen een eetstoornis zoals anorexia of orthorexia. Je relatie met eten is dan verstoord & daarom is het ontzettend belangrijk om relaxed met voedsel om te kunnen gaan.

Welvaartsmaatschappij

Een belangrijk onderdeel van je leefstijl is voeding. Onze maatschappij is een welvaartsmaatschappij, die wordt gekenmerkt door snel, makkelijk en goedkoop. Met eten gaat dat net zo: we zijn steeds drukker en onze eetkeuzes passen zich daarop aan. Want zeg nou zelf: als je maar een kwartier of een half uur pauze hebt, is het makkelijker om een snelle hap te eten.

Overgewicht en obesitas zijn daarom steeds groter wordende problemen. Niet alleen voor de mensen zelf, maar ook voor de maatschappij. Omgaan met voeding is in onze maatschappij ook steeds moeilijker geworden. Er is een overvloed aan diëten, voedingsboeken en influencers die je vertellen hoe het allemaal moet. Sommige mensen ontwikkelen een eetstoornis zoals anorexia of orthorexia. Je relatie met eten is dan verstoord & daarom is het ontzettend belangrijk om relaxed met voedsel om te kunnen gaan.

Schijf van Vijf

Er bestaan veel verschillende ideeën over wat een gezond voedselpatroon is. De Schijf van Vijf zullen de meesten wel kennen: het voedingsadvies van het Voedingscentrum. Dit baseert zich op een 'normaal' Nederlands voedingspatroon. Later meer hierover in de opdracht!

Er bestaan veel verschillende ideeën over wat een gezond voedselpatroon is. De Schijf van Vijf zullen de meesten wel kennen: het voedingsadvies van het Voedingscentrum. Dit baseert zich op een 'normaal' Nederlands voedingspatroon. Later meer hierover in de opdracht!

Voedselzandloper

De Voedselzandloper is ook zo'n voorbeeld van een instrument om gezonde voedingskeuzes te maken. Samengevat staan in het onderste deel dingen die je meer moet eten, en in het bovenste deel dingen die je minder zou moeten eten. Er is veel discussie in de wetenschap of hij gelijk heeft. 

Waarom zou dat kunnen zijn?

De Voedselzandloper is ook zo'n voorbeeld van een instrument om gezonde voedingskeuzes te maken. Samengevat staan in het onderste deel dingen die je meer moet eten, en in het bovenste deel dingen die je minder zou moeten eten. Er is veel discussie in de wetenschap of hij gelijk heeft. Wie zou kunnen bedenken waarom?

Bewegen

Het wordt steeds duidelijker hoe belangrijk bewegen is. Zowel voor je lichaam als je geest. Het verkleint de kans op hart- en vaat ziekten, diabetes, depressie, kanker en dementie. Je kan er beter door gaan slapen en minder stress ervaren. Je hoeft je hier echt niet voor uit te sloven in de sportschool, want er zijn veel meer manier om aan de beweegnormen te voldoen. Het algemene advies is vijf dagen per week minimaal een half uur per dag actief bewegen.

Je lichaam heeft natuurlijk brandstof nodig, maar het is goed om dat zoveel mogelijk in balans te houden. Als vuistregel kan je onthouden: als er evenveel in gaat als dat je verbrand, blijf je op gewicht. Je kan het een beetje zien als een ouderwetse weegschaal. Als dit goed in balans is, noemen we dit energiebalans.

Seks en gezondheid

Anti-conceptie

SOA's

Anti-conceptie: veel vrouwen gebruiken een vorm van anti-conceptie. In de meeste gevallen wordt dit gebruikt om ongewenste zwangerschappen te voorkomen, maar het kan ook ingezet worden om te helpen bij menstruatieklachten. Condooms beschermen ook tegen SOA's (seksueel overdraagbare aandoening). Wat zijn de meest voorkomende SOA's (en nee, het antwoord is niet 'zwangerschap')?

Je kan je laten testen op SOA's bij de huisarts of bij de GGD. Bij de GGD moet je wel aan bepaalde eisen voldoen, die zijn te vinden op de website. Als je bij de GGD test, is het gratis. Bij de huisarts is dat niet altijd zo. Het bezoek aan de huisarts wordt wel vergoed, maar de test niet in alle gevallen. Check daarom altijd goed of je bij de GGD kan testen. En test ook als je het niet zeker weet! Sommige SOA's kunnen namelijk vervelende gevolgen hebben.  Voor meer informatie over dit onderwerp kan je terecht op sense.info

Anti-conceptie: veel vrouwen gebruiken een vorm van anti-conceptie. In de meeste gevallen wordt dit gebruikt om ongewenste zwangerschappen te voorkomen, maar het kan ook ingezet worden om te helpen bij menstruatieklachten. Condooms beschermen ook tegen SOA's (seksueel overdraagbare aandoening). Wat zijn de meest voorkomende SOA's (en nee, het antwoord is niet 'zwangerschap')?

 

Je kan je laten testen op SOA's bij de huisarts of bij de GGD. Bij de GGD moet je wel aan bepaalde eisen voldoen, die zijn te vinden op de website. Als je bij de GGD test, is het gratis. Bij de huisarts is dat niet altijd zo. Het bezoek aan de huisarts wordt wel vergoed, maar de test niet in alle gevallen. Check daarom altijd goed of je bij de GGD kan testen. En test ook als je het niet zeker weet! Sommige SOA's kunnen namelijk vervelende gevolgen hebben. Voor meer informatie over dit onderwerp kan je terecht op sense.info

Opdracht 3 - Voedingsadviezen

Zie portfolio voor opdracht