Stijl herhaling

De laatste les... 

Toets Stijl 

Maar eerst

supersnel 20 slides herhaling

Daarna

Toets

40 vragen op papier

Meervoud op -en (1)

Bij het meervoud op -en moet je op een aantal zaken letten.

• Achter het woord -en zetten: boer +en - boeren

• Laatste letter verdubbelen: klas +en - klassen

• Een klinker weghalen: schaar +en - scharen

• Een -f veranderen in -v: golf +en - golven

• Een -s veranderen in -z: huis +en - huizen

Meervoud op -en (2)

• Als het eindigt op -ie, dan -ën of "n toevoegen

         > klemtoon op de laatste lettergreep, dan -ën:

             melodie - melodieën, knie - knieën

         > klemtoon NIET op de laatste lettergreep, dan -"n:

             bacterie - bacteriën, porie - poriën

• Als het eindigt op -ee, dan-ën toevoegen: idee +ën - ideeën

Tip!

Onthoud ideeën.

idee - ën

Meervoud op -s

Meestal vaste -s. Ook bij  -e ,-é, -ay, -ey, -oy of -eau krijg je een vaste s:  

 > cadeau - cadeaus, café - cafés, display - displays

• Bij woorden die eindigen op a, o , u, i of y krijg je een apostrof  s ('s), zodat     je het correct uitspreekt:

        > taxi - taxi's, ski - ski's, accu - accu's

• Let op: bij afkortingen die je letter voor letter uitspreekt: 's

      > cao - cao's, mbo - mbo's

Meervoud -n/-s

Veel woorden die eindigen op sjwa (een stomme) -e hebben twee mogelijkheden in het meervoud:  -n en -s

seconde: seconden en secondes

groente: groenten  en groentes

Meervoud Latijnse woorden eindigend op -us of -um

• um vervangen door a OF +s:

         > museum - musea / museums

        > datum - data / datums

• us vervangen door i:

        > historicus - historici

        > politicus - politici

Meervoud -s of -f

Meestal s>z   f>v

> wens - wensen, kaars - kaarsen

> grens - grenzen, laars - laarzen

Langere woorden op -aaf, -oof houden de 'f':

> fotograaf - fotografen, filosoof - filosofen

klemtoon

klemtoon op -ik, -it, -es, -et, el? --> dubbele medeklinker

(slikken - bellen - verstikken)

Klemtoon NIET op -ik, -it, -es, -et, el? --> enkele medeklinker

(haviken - engelen - monniken)

Regels meervoud

-a, -o, -u, -i, -y	's
-e, -é, -ay, -ey, -oy, -eau	vaste s
-ie	-ën (klemtoon op laatste lettergreep -"n (klemtoon NIET op laatste lettergreep)
-ee	-ën
-um	-a of -s
-us	-i
-ik, -it, -et, -es, -el	alleen verdubbeling medeklinker bij klemtoon

Samenstellingen (tussenletters)

Schrijf -en als het eerste deel van de samenstelling een meervoud op -en heeft.

Let op bij de volgende zaken:

• Als het eerste deel van het woord verwijst naar iemand of iets waar er  maar één van is, dan        schrijf je één 'e': maneschijn.

• Als het om een bijvoeglijk naamwoord gaat dat door het eerste deel versterkt wordt, dan            schrijf je een 'e':  beregoed, apetrots.

• Als het eerste deel van het woord een zelfstandig naamwoord is dat geen meervoud heeft,        schrijf je 'e':  rijstepap.
• Als het meervoud alleen een -s krijgt of eindigt met een stomme -e +n/+s:  groentesoep.

• Als het eerste deel van een werkwoord komt: spinnewiel, huilebalk.

Streepje ertussen (koppelteken)

• Gelijkwaardige woorden
  

   hotel-restaurant

• Woorden met hoofdletters

    Zuid-Afrika

• Met een speciaal teken of cijfers
  

    een 80-jarige vrouw, het &-teken

• Bij een afkorting
  

    PRO-diploma

• Verwarring in de uitspraak (botsende klinkers)
  

   mbo-opleiding

                                                                  Radioantenne = geen klinkerbotsing

Dat

Je gebruikt 'dat' als je verwijst naar een onzijdig zelfstandig naamwoord: een het-woord.

Op school zag ik een meisje dat  als twee druppels water op jou lijkt!

Verwijswoorden: WAT

overtreffende trap: lief - liever - liefst

onbepaaldvoornaamwoord:  iets/enige/iedereen/niemand

een hele zin:

het liefste wat ik wil is een voldoende voor mijn toets

alles wat ik wil is een lange vakantie

Op vakantie hebben we gekanood, wat heel leuk was

Zij, Hen & Hun

Na deze les kun je dit plaatje uitleggen.

ZIJ

Als het om een onderwerp gaat:

Zij hebben het naar hun zin.

HUN

Bezittelijk vnw:

Dat is hun klas.

Dat is hun manier van praten.

Als je er (aan) voor kunt DENKEN:

Ik geef het (aan) hun.

Denken, want: Ik geef het aan hen.

HEN

Na een voorzetsel:

De gevolgen zijn voor hen.

Ik geef les aan hen.

Lijdend voorwerp:

Ik heb hen niet gesproken.

Ezelsbruggetje

Hen: met voorzetsel

Hun: 'zunder' voorzetsel

De gastvrouw geeft hun iets te drinken. (hun = aan hen)

De gastvrouw geeft aan hen iets te drinken.

De gastvrouw geeft ze iets te drinken.

Toets Stijl

Pak alvast een pen

Kladiladi

Je hoeft niet af te kijken: verschillende versies

Klaar? Breng je toets naar mij, ik kijk snel na.