Hst. 2 Tekstdoelen en nieuwsberichten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1-4

Tekstdoel, -soort & - vorm

Module lezen, paragraaf 2.3

www.nu.nl

Doelen van de les

Aan het eind van de les:

• kun je verschillende tekstdoelen benoemen
• kun je het doel van de schrijver herkennen in een tekst
• kun je verschillende tekstsoorten benoemen
• kun je aangeven welk tekstsoort bij welk doel hoort
• kun je aangeven hoe een nieuwsbericht is opgebouwd
• kun je teksten kritisch lezen

Verschillende tekstdoelen

Hoe weet je wat een schrijver wil met een tekst?

Begrippen uitgelegd

• Tekstsoort: verzamelnaam voor alle teksten met hetzelfde tekstdoel: informatieve teksten, overtuigende teksten, activerende teksten, amuserende teksten.
• Tekstdoel: doel dat de schrijver heeft met zijn tekst: informeren, overtuigen, activeren, amuseren.
• Tekstvorm: vorm van een tekst binnen een tekstsoort: nieuwsbericht, recensie, flyer, fictie leesboek 

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Informeren

Overhalen

Activeren

Amuseren

Wat is het tekstdoel?

1. De schrijver wil informatie geven (informeren)
2. De schrijver wil je vermaken (amuseren)
3. De schrijver wil je iets laten doen (overhalen)
4. De schrijver wil zijn mening geven (overtuigen)

Tekst

Overhalen/

Sleep de uitleg naar het juiste tekstdoel:

informeren

overtuigen

activeren

amuseren

De schrijver wil....

Tekstdoel

je iets leren

je uitleggen hoe je iets moet doen

je overtuigen van zijn mening

je iets laten doen

je vermaken

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Overtuigen

Informeren

Oefenen

• Zorg dat je pen en papier hebt.
• Schrijf de nummers 1 t/m 7 op je papier.
• Kijk goed naar de plaatjes.
• Schrijf op wat het doel is van de schrijver.

(informeren, amuseren, overtuigen, overhalen/ activeren, instructie geven)

1

2

3

4

5

6

7

Antwoorden

1 = amuseren

2 = informeren

3 = overtuigen

4 = informeren

5 = overtuigen

6 = amuseren

7 = activeren

Kritisch lezen

Lees teksten kritisch om erachter te komen of het waar is wat er staat. 

• Objectieve informatie: is dit waar? Is dit echt zo gebeurd? Klopt dit met wat ik al weet? 
• Subjectieve informatie: vind ik dit ook? Komt dit overeen met mijn waarneming of ervaring? 

Nieuwsberichten

In duo's

• Ga naar een nieuwssite (nos.nl of nu.nl)
• Zoek twee verschillende nieuwsberichten
• Noteer in je schrift de kenmerken van een nieuwsbericht 

Nieuwsberichten - kenmerken

• online en op papier
• actuele gebeurtenis
• informatieve tekst
• neutraal (objectief) geformuleerd
• vaak een plaatsnaam aan het begin
• naam schrijver staat vaak onder de kop 

Nieuwsbericht - twee delen

1. Inleiding / lead: belangrijkste informatie. Wie, wat, waar, wanneer.
2. Kern: nadere bijzonderheden. Waarom & hoe 

Oefening - klassikaal

• Lees tekst 1 in paragraaf 2.3
• Pak je pen erbij en noteer de hoofdzaken: de w-vragen en h-vraag en de overige hoofdzaken.