H6 Woordenschat - oude naamvallen

Startopdracht
  • Maak een zin met de volgende woorden/uitdrukkingen. De betekenis moet duidelijk worden in je zin. 
- met man en muis (havo)
- massaal (havo)
- zijn handen wassen in onschuld(vwo)
- tendensen(vwo)
1 / 16
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

Cette leçon contient 16 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 30 min

Éléments de cette leçon

Startopdracht
  • Maak een zin met de volgende woorden/uitdrukkingen. De betekenis moet duidelijk worden in je zin. 
- met man en muis (havo)
- massaal (havo)
- zijn handen wassen in onschuld(vwo)
- tendensen(vwo)

Slide 1 - Diapositive

Slide 2 - Diapositive

De heer des huizes...
Hoe kun je dat ook anders zeggen?

Slide 3 - Question ouverte

H6: Oude naamvallen

In het Duits leren jullie over de naamvallen. In het huidige Nederlands zijn ze na de Tweede Wereldoorlog afgeschaft, maar er zijn nog sporen van. 

Ze bestaan tegenwoordig alleen nog in versteende uitdrukkingen als: 


ter aarde, ter plaatse, ter grootte van, te zijner tijd, in levende lijve, ten, mijns inziens en in de naam der wet, uit den boze en nog veel meer.

Slide 4 - Diapositive

Verbogen vorm van de en te

Oude naamvallen zijn vaak een verbogen vorm van de en te


den: op den duur, uit den boze

der: in de naam der wet, in de loop der tijd

des: de plaats des onheils, de heer des huizes

ten: iemand ten huwelijk/dans vragen, heden ten dage

ter: ter verduidelijking, ter zake

Slide 5 - Diapositive

Met verbogen vorm van ander woord
In veel gevallen staat er een verbogen vorm van een ander woord bij: 
heden ten dage, in koelen bloede, met voorbedachten rade, ter grootte van, te allen tijde, ter grootte van, ...
De heer des huizes

Te allen tijde (altijd)
Te zijner tijd (een keer)
Enerzijds ... anderzijds (aan de ene kant....aan de andere kant)
Ten behoeve van (voor iemand)

Deze vormen kun je het beste uit je hoofd leren.

Slide 6 - Diapositive

Nog een paar voorbeelden
  • des ochtends = 's ochtends (in de ochtend)
  • In de loop der eeuwen = in de loop van de eeuwen
  •  ten strengste verboden = echt niet toegestaan
  • ter controle = om te controleren, onderzoeken
  • ten val brengen = iemand neerhalen


Slide 7 - Diapositive

Hij durfde haar niet..... te vragen.
A
te dans
B
ten dans
C
der dans
D
des dans

Slide 8 - Quiz

Hem zal geweldpleging ........
worden gelegd
A
ter last
B
ter laste
C
ten lasten
D
ten laste

Slide 9 - Quiz

Aantasting door de tand
A
des tijds
B
der tijde
C
des tijd
D
ter tijde

Slide 10 - Quiz

Dit boek verveelt op
A
den duur
B
de duur
C
ten dure
D
den dure

Slide 11 - Quiz

Na het ongeluk bleef hij slecht...
A
ter been
B
ten been
C
te been
D
der been

Slide 12 - Quiz

Parkeren is hier ........
verboden
A
ter strengste
B
ten strengsten
C
ter strengsten
D
ten strengste

Slide 13 - Quiz

In de loop....
A
ten tijd
B
ter tijd
C
der tijd
D
der tijde

Slide 14 - Quiz

Aan de slag met woordenschat
  • Maak alle opdrachten van woordenschat hoofdstuk 6. Je hebt hier de hele week voor. 
  • Havo: opdracht 1 t/m 5
  • Vwo: opdracht 1, 2, 4, 5, 6, 8

Slide 15 - Diapositive

Check out
  • Maak een zin met de volgende woorden/uitdrukkingen. De betekenis moet duidelijk worden in je zin
- ten bate van (havo)
- verrichten (havo)
- accommodatie (vwo)
- in koelen bloede (vwo)

Slide 16 - Diapositive