4.1 Een wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Historisch Overzicht 

vanaf 1900

De Tweede Wereldoorlog

 (1939-1945)

4.1 Een wereldoorlog

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de Tweede Wereldoorlog verliep in Europa en in Azië.

Molotov-Ribbentrop Pact

augustus 1939

Hitler en Stalin zijn elkaars politieke vijanden, maar Hitler wil

er zeker van zijn dat de Sovjet-Unie geen oorlog tegen hem 

gaat beginnen, als Duitsland Polen aanvalt.

Ze sluiten een niet-aanvalsverdrag.

Duitsland valt Polen aan

1 september 1939

Hitler wilde Lebensraum voor het Duitse volk en had daarvoor Oost-Europa op het oog.

Begin Tweede Wereldoorlog

3 september 1939

Na de Duitse aanval op Polen, kunnen Engeland en Frankrijk 

maar één ding doen: 

Duitsland de oorlog verklaren...

De eerste maanden

eind 1939 - begin 1940

De eerste fase van de oorlog speelt zich vooral af in Oost-Europa:

volgens de afspraken in het Molotov-Ribbentrop-verdrag valt half september de Sovjet-Unie vanaf het oosten Polen ook binnen. Finland wordt in november door de Sovjet-Unie binnengevallen, net als Estland, Letland en Litouwen. 

Blitzkrieg in West-Europa

april-juli 1940

De oorlog lijkt ver weg...

Dat verandert in het voorjaar van 1940 als de Duitsers met 

een enorme snelheid en grote overmacht, Europa letterlijk 'oprollen'.

Deze manier van oorlogsvoering wordt ook wel Blitzkrieg genoemd.

Landen veroverd d.m.v. Blitzkrieg

• Denemarken
• Noorwegen
• Nederland
• België
• Luxemburg
• Frankrijk 

Frankrijk capituleert

22 juni 1940

Snelle capitulatie was een verrassing. 

Lukt binnen 6 weken (WOI lukte het de Duitsers niet om Frankrijk te veroveren)

Battle of Britain

juli - oktober 1940

De Duitse aanval op Groot-Brittannië. Mede dankzij de uitvinding van de radar weet Groot-Brittannië zich te weren tegen Duitsland.

Het betekent niet dat de Britten van Duitse bombardementen af zijn...

...gedurende de hele oorlog zal Engeland, met name London, zwaar worden gebombardeerd. Eerst door bommenwerpers, maar later ook door de V1- en V2-raketten.

De bevolking van London schuilt in de Underground bij een Duitse luchtaanval. Daarnaast had de Britse regering evacuatieplan: 'Pied Piper', waarbij voornamelijk kinderen, moeders en zwangere vrouwen naar het veilige platteland zouden worden gestuurd.

Deze poster werd gemaakt in opdracht van de Britse regering om de bevolking vertrouwen te laten houden in de overwinning.

Operatie Barbarossa

juni - december 1941

Ondanks het niet-aanvalsverdrag, valt Duitsland de Sovjet-Unie aan:

Hitler heeft de 'Lebensraum' en de grondstoffen nodig voor zijn volk.

Japanse aanval op Pearl Harbor

7 december 1941

Japan wil in Azië een machtig land zijn. 

Om dit doel te bereiken vallen ze de Amerikaanse marinebasis op Hawaï 

(Pearl Harbor), volkomen bij verrassing, aan. 

Door de verwoeste Amerikaanse vloot, heeft Japan vrij spel in Azië

Verenigde Staten in oorlog

8 december 1941

Eén dag na de aanval verklaren de Verenigde Staten de oorlog aan Japan.

Volgens de afspraken van het bondgenootschap van de As-mogendheden, verklaren Duitsland en Italië op 11 december de oorlog aan de Verenigde Staten.

As-mogendheden

• Duitsland
• Italië
• Japan

Geallieerden

• Amerika
• Groot-Brittannië
• Sovjet-Unie

Slag bij Stalingrad

augustus 1942 - februari 1943

Door de ijzige kou en slechte bevoorrading wordt het Duitse leger verpletterend verslagen. Hitler moet opgeven: Stalingrad blijkt niet te veroveren.

Het wordt een keerpunt in de oorlog: 

de Sovjet-Unie begint met het terugdringen van het Duitse leger.

D-Day

6 juni 1944

Met de landing in Normandië kwam er eindelijk een front

in het Westen, iets waar Stalin lang om had verzocht.

De D in D-Day staat voor Decision (beslissing)

Hitler wordt verslagen

april 1945

In april valt het Rode Leger van Stalin Berlijn aan. 

Het is de genadeklap voor Hitler: hij pleegt zelfmoord.

Capitulatie van Duitsland

8 mei 1945

Oorlog in Azie

Oorzaken

- Japanse agressie

- Modern, dichtbevolkt

- Weinig grondstoffen zoals: steenkolen, olie, rubber

- 1910: Korea

- 1931: Mantsjoerije

- 1937: Beijing, Shanghai

Japanse opmars

- 1936: Bondgenootschap Duitsland, Japan en jaar later Italië 

- Franse, Britse koloniën

- 7 december 1941: Pearl Harbor

 

Japanse opmars

- Na Pearl Harbor: verovering bijna geheel Zuidoost-Azië 

Battle of Midway

juni 1942

Bij de Midway-eilanden lukken het de Verenigde Staten 

om de Japanse vloot te verslaan.

Het wordt een keerpunt in de oorlog: 

het Japanse overwicht in de Stille Oceaan is weg

Atoombom op Hiroshima

6 augustus 1945

Atoombom op Nagasaki

9 augustus 1945

Capitulatie van Japan

14 augustus 1945

Na de verwoesting door de twee Amerikaanse atoombommen,

kan Japan niets anders doen dan zich over te geven aan de Geallieerden.