5.4 De Opstand

• geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Filips (1527-1598) was op en top Spanjaard, in tegenstelling tot zijn vader Karel V

Margaretha van Parma (1522-1586), buitenechtelijk kind van Karel V. Werd in 1559 aangesteld als landvoogdes van de Nederlanden. Zou na de beeldenstorm vervangen worden door Alva

Filips vertrekt in 1559 uit de Nederlanden en zou tegen Willem van Oranje gezegd hebben: "Niet de Staten, maar gij, gij ..."

Schilderij van Kruseman is afkomstig uit de 19e eeuw.

Willem was door een erfenis de belangrijkste edelman van de Nederlanden geworden. Hij kwam vooral vanwege de geloofskwestie in botsing met Filips, maar aanvankelijk waren de verhoudingen nog goed.

Tot ongenoegen van de adel kreeg de Franse geestelijke Granvelle een belangrijke adviserende rol in het bestuur van de Nederlanden

Welk verband bestaat er tussen de afbeeldingen?

Smeekschrift - hagenpreken - beeldenstorm

BEELDENSTORM

- begonnen in de zuidelijke 

  Nederlanden

- verschillende oorzaken:

  politiek,  economisch en

 godsdienstig

- edelen werken samen met de

  landvoogdes om de daders te

  straffen

- toch wordt Alva ingeschakeld

De duivel fluistert Alva in wat hij moet doen. De boodschap is duidelijk: de Nederlanden moeten strijden tegen de duivelse bezetter.

Willem 

van Oranje

Vader des Vaderlands / Willem de Zwijger, wordt de leider van de Opstand

Het verhaal van Nederland in de klas.

Geuzen en papen

schooltv.nl

Wat was de aanleiding tot de Pacificatie van Gent?

Waarom wordt deze gebeurtenis gezien als 'the finest hour' van Willem van Oranje?

Waarom blijft de eenheid niet behouden?

Wat was de aanleiding voor deze ingrijpende stap?

Maurits (1567-1625)

- stadhouder en (dus)

  legeraanvoerder

- werkte aanvankelijk goed

  samen met Oldenbarnevelt

- door binnen- en buitenlandse

  oorzaken stond de Republiek 

  er in 1598 heel anders voor!

De historicus Robert Fruin noemde deze cruciale periode 'De Tien Jaren'.

De Gouden Eeuw stond voor de deur.

Filips blij

Filips niet blij

Plakkaat van Verlatinghe

Beeldenstorm

Bloedplakkaat

Unie van Atrecht

Moord op Willem van Oranje

Den Briel wordt ingenomen

Alva wordt landvoogd

Pacificatie van Gent

Op de volgende slide:

Het verhaal van Oranje-Nassau in de klas.

Willem van Oranje, leider van de opstand.

schooltv.nl

Op de volgende slide een aflevering van:

Het verhaal van Nederland in de klas.

 Geuzen en papen

schooltv.nl