isr-pal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

par. 5,2 HET MIDDEN OOSTEN

1. Waarom is de staat Israël gesticht?

2. Hoe is de staat Israël gesticht?

3. Wat hield de Balfour-verklaring van 1917 in?

4. Wat waren de directe gevolgen van de uitroeping van de staat Israël in 1948?

Verval en zwakke plekken van het Ottomaanse Rijk

• Opkomst in de dertiende eeuw -> Islam goede invloed
  
• achteruitgang vanaf de zestiende eeuw -> stagnatie, Europeanen worden sterker door de wetenschappelijke revolutie en Verlichting
  
• technologische achterstand, economische problemen -> sultans willen macht niet uit handen geven
  

Stichting van Israël 1948

• Tot 1918 behoort een groot deel van het Midden-Oosten tot het Ottomaanse Rijk (wat nu 'Turkije' is)
• De Turken stonden in WOI aan de kant van de Centralen, de verliezers
• Na 1918 wordt het Ottomaanse Rijk opgedeeld in 'mandaatgebieden', bestuurd door Frankrijk en Groot-Brittannië
• Daaruit ontstaan landen als Syrië, Irak en Jordanië
• De meeste Arabieren willen een 'eigen' staat. Dit wordt door Engeland in het vooruitzicht gesteld, in de verre toekomst

De stichting van Israël

• Vooral in Oost-Europa is vanwege antisemitisme Joods nationalisme ontstaan, het zionisme. --> Zionisten willen een eigen staat in Palestina en maken aanspraak op het gebied van  hun Bijbelse voorouders

• De Britten, zegden zo’n Joods ‘tehuis’ toe (de zogenaamde 'Balfour declaration'). Dat wordt een gigantisch probleem, want de Britten hebben hetzelfde gebied Arabieren beloofd.
• Vanwege de verschrikking van de Holocaust/Shoa is de mening van de meesten in de wereld dat Joden een eigen staat mogen hebben

1915: McMahon-Hussein-correspondentie

Britten beloven, als ze helpen de Turken te verslaan in WOI, onafhankelijkheid voor de Arabieren

1917: Balfour-verklaring

Britten beloven de Joden, een Joods nationaal tehuis, in ruil voor steun aan de Britten tijdens WOI.

De stichting van Israël

• Op het moment dat de Britten aankondigen uit Palestina te vertrekken, stelde de VN voor Palestina op te delen in een Joods en een Arabisch deel. 
• Zionisten zijn van mening dat er niet meer kan worden getreuzeld -> Ben Gurion proclameert Israël

De zionist David Ben Gurion roept in 1948 de Staat Israël uit.

Drie belangrijke gevolgen:

• Veel Arabische bewoners ontvluchtten Israël of worden door Israëliërs verdreven.

• Vijandschap en oorlog tussen Israël en de Arabische wereld (Nakba; voor de Palestijnen is dit een ramp)

• Tijdens zo’n oorlog bezet Israël in 1967 delen van Jordanië, Syrië en Egypte.

Oorzaken van permanente onrust

• De USA en Rusland (voorheen 'Sovjet-Unie') willen invloed hebben en houden in het gebied ( beschikking over olievoorraden geeft macht). Soms werden dictators zoals Gamal Abdel Nasser (Egypte) en Saddam Hussein (Irak) aanvankelijk gesteund.
• Er bestaan nauwelijks tot geen parlementaire democratieën in het Midden Oosten. 
• Nadat velen gedesillusioneerd zijn geraakt door Arabische nationalisten, komt een 'politieke Islam' op

Politieke Islam als uitvalsweg

Het idee is dat contact met westerse cultuur zorgt voor problemen. Oplossing: geen nationalisme maar terug naar de islamitische leefregels

Gevolgen:

- Mensen kleden en gedragen zich uiterlijk vroom.

- Opkomst van de politieke islam: politieke stroming die wil dat de samenleving wordt bestuurd volgens een bepaalde, strenge uiting van de islam.

Iraanse revolutie:  enige land met politieke islam

Strijd voor verandering

In de 21e eeuw heeft het ontbreken van parlementaire democratieën in het Midden Oosten twee gevolgen:

* Radicalisering van de politieke islam --> Terrorisme

* Arabische Lente in 2011 -> een golf van opstanden (Tunesië, Syrië, Libië, Egypte) om democratischer te worden en meer vrijheid te eisen

Arabische lente

• Doel: alleenheersers moesten aftreden en eerlijke verkiezingen houden
• Alleen in Tunesië is dit gelukt 
• In andere landen werden de nieuwe leiders snel afgezet en vervangen door een dictator
• In andere landen ontstonden burgeroorlogen zoals in Syrië

Aan het werk

• lees par 5,2
• maak 5.2 ( 3t/m 10)
• bekijk lessonup les
• ........