3. Bodemverontreiniging: Wat is het en wat kunnen we eraan doen?

• VDM
• MBO
• Studiejaar 2

Bodemverontreiniging: Wat is het en wat kunnen we eraan doen?

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen wat bodemverontreiniging is en welke maatregelen genomen kunnen worden.

Wat weet je al over bodemverontreiniging?

Je hebt nu de filmpjes bekeken, wat is nu bodemverontreiniging?

Wat is bodemverontreiniging?

Bodemverontreiniging is de aanwezigheid van schadelijke stoffen in de bodem, zoals chemische stoffen, zware metalen of giftige stoffen.

Bronnen van bodemverontreiniging

Bodemverontreiniging kan ontstaan door verschillende bronnen, zoals industrieel afval, chemische stoffen, pesticiden en lekkages.

Gevolgen van bodemverontreiniging

Bodemverontreiniging kan ernstige gevolgen hebben, zoals schade aan ecosystemen, drinkwatervervuiling en gezondheidsproblemen. Dit is een wereldwijd probleem, dit zie je in het volgende filmpje.

Bodemonderzoek

Bodemonderzoek wordt uitgevoerd om de mate van verontreiniging vast te stellen. Dit gebeurt door monsters te nemen en te analyseren. Vaak wordt dit gedaan als er b.v. onverklaarbare gezondheidsklachten ontstaan in een nieuwe wijk. Was/is de grond wel schoon toen er gebouwd werd?

Saneringstechnieken

Om bodemverontreiniging aan te pakken, kunnen verschillende saneringstechnieken worden toegepast, zoals grondwaterzuivering, bodemluchtextractie en afdekking van verontreinigde grond.

Grondwaterzuivering

Veel grondwater filters maken gebruik van actieve kool om het water te zuiveren. Actieve kool, ook wel actief koolstof genoemd, is een vorm van koolstof die speciaal behandeld is zodat het een hoge adsorptiecapaciteit heeft. Dit betekent dat het veel bacteriën kan filteren uit het water.

Bodemlucht extractie

Bij de toepassing van bodemluchtextractie (ook wel bodemluchtafzuiging) worden vluchtige verbindingen uit de bodem verwijderd door het afzuigen van de bodemlucht. Door verlaging van de concentraties in de bodemlucht zal het evenwicht tussen de (vaste) bodem en de gasfase zich steeds opnieuw instellen, waardoor ook de concentraties in de bodem verlaagd worden. Door het steeds verversen van de bodemlucht kan op een dergelijke manier zowel de grond als het grondwater gereinigd worden. De afgezogen lucht wordt bovengronds gereinigd. De bodemlucht wordt onttrokken via horizontale of verticale onttrekkingsfilters die in de onverzadigde zone zijn aangebracht. Om verontreinigingen efficiënt te onttrekken, wordt een ontwerp gemaakt met meerdere onttrekkingsfilters. De diepte van een filter, het aantal filters en de afstand tussen de filters is afhankelijk van de aard, mate en omvang van de verontreiniging en bodemomstandigheden zoals doorlatendheid, organische-stofgehalte, kleifractie, stoffensamenstelling en aardlagensamenstelling

Afdekking van verontreinigde grond

Het isoleren van de dieper liggende verontreiniging en het aanbrengen van een leeflaag na het afgraven van de bovenste laag is een methode om het oppervlak leefbaar te maken.

Tussen een leeflaag en de onderliggende verontreiniging wordt meestal een signaallaag of -doek (geodoek) gelegd. Een dergelijke afscheiding heeft niet als doel de verontreiniging tegen te houden, maar waarschuwt bij graven na de sanering voor de verontreiniging die zich onder de signaallaag of –doek bevindt.

Preventie van bodemverontreiniging

Preventie is de beste manier om bodemverontreiniging te voorkomen. Dit kan door veilige opslag en afvalbeheer, het gebruik van milieuvriendelijke stoffen en het verminderen van het gebruik van schadelijke chemicaliën.

Wet- en regelgeving

Er zijn wetten en regels om bodemverontreiniging te voorkomen en aan te pakken. Deze regels stellen eisen aan bedrijven en particulieren om verontreiniging te voorkomen en te saneren.

Samenvatting

Bodemverontreiniging is de aanwezigheid van schadelijke stoffen in de bodem. Het kan ernstige gevolgen hebben, maar kan worden voorkomen en aangepakt door middel van bodemonderzoek, saneringstechnieken en preventieve maatregelen.