week 41 thema en motieven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom bij 

Zet je leesboek en huiswerk op tafel

Lesdoelen

• Je kent de begrippen 'thema' en 'motieven' bij verhalenanalyse
• Je weet hoe je het thema en de motieven kunt bepalen van een verhaal. 
• Je kijkt het huiswerk na. 
• Je geeft feedback aan een medeleerling over de geschreven beoordeling.
• Je weet hoe je een beoordeling over een verhaal moet opbouwen. 

Motieven versus thema

Verhaal kent meerdere motieven, maar één thema. 

Verbanden tussen de motieven leiden je tot het thema van het verhaal. 

Motieven

Verhaalmotief: opvallend verhaalelement dat steeds weer opduikt in het verhaal. Er zijn twee soorten:

• Concreet motief: verhaalelement dat meerdere malen letterlijk voorkomt. (In het verhaal ‘ Een lieve jongen’ is het de jongen die bij de vijver in het park zit. Die kan je letterlijk aanwijzen in de tekst.
  
• Abstract motief: komt niet letterlijk voor, maar moet je zelf uit de tekst afleiden. (bijvoorbeeld kinderloosheid, in ‘Een lieve jongen’)

Thema

Waar het verhaal over gaat, los van de gebeurtenissen. De schrijver wil de lezer ergens over aan het denken zetten en iets waar iedereen mee te maken kan hebben (bijvoorbeeld liefde, familie of trouw). 

Zo kort mogelijk in enkele woorden, geen samenvatting van het verhaal! 
 

Motieven

Messen

Scharen

Bloed

Begrafenis

Dood

Bedenk een thema van het boek Zwarte Zwaan op basis van het verband tussen de gegeven motieven

Beoordeling schrijven

• Gebruik de lijst met beoordelingswoorden om te gebruiken tijdens de toets. 
• Gebruik peerfeedbackformulier om te weten waar je op wordt beoordeeld op de toets:
• Inhoud
• Vorm / opbouw 
• Taalgebruik 

Indeling beoordeling verhaal

• Titel
• Inleiding: anekdote of voorbeeld, geef je mening over het verhaal
• Kern: verschillende argumenten voor je mening, per argument 1 alinea. 
• Slot: herhaling van je mening, conclusie, uitsmijter (publiek aanspreken, taalgrap, oneliner)

Stijl van schrijver beoordelen

Wat is opvallend aan het taalgebruik, bijvoorbeeld:

• Korte / lange zinnen?
• Veel bijvoeglijke naamwoorden?
• Moeilijk, makkelijk, ouderwets taalgebruik?
• Verleden tijd (afstand) of in tegenwoordige tijd (betrokkenheid) geschreven 
• Ironie (zachte spot) - sarcasme (harde spot)
• Stijlmiddelen (understatement, beeldspraak, overdrijvingen)

Beoordelingswoord

Je gebruikt een beoordelingswoord om je mening te uiten.

Voorbeelden van beoordelingswoorden: 

mooi, grappig, saai, spannend, eng, realistisch, ouderwets, modern, langdradig, voorspelbaar, verrassend, kinderachtig, ingewikkeld.

Argumenten

Bij een mening geef je een argument.

Een argument is uitleg en ondersteuning bij jouw mening.

Een mening zonder argument is niets waard!

Dus NIET: Ik vind het stom, want ja het is stom...

Je herkent een argument aan 'want' en 'omdat'. 

Dus...

Een mening bestaat uit: 

1. een beoordelingswoord

2. een argument

Ik vind het saai (1), want ik kon het einde al voorspellen (2). 

Feedback op beoordeling 

• Bevat het korte verhaal ongeveer 400 woorden?
• Vul het peerfeedbackformulier in op basis van de indeling van Magister. 
• Je leest dus de beoordeling van je klasgenoot en geeft feedback op de inhoud, het taalgebruik en de opbouw van de beoordeling.
• Niet af = vrijdag 15.30 uur alsnog afmaken. 

Huiswerk nakijken

Zie de antwoorden in Classroom

Zelfstandig werken

• Huiswerk zelfstandig nakijken
• Volgende les: oefentoets verhalenanalyse maken.
• Neem mee: leesboek en werkboek verhalen analyseren en beoordelen