7.1 Het periodiek systeem

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

§7.1 Het periodiek systeem

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

Doelen

Aan het einde van de les kan ik:

1. met behulp van Binas de elementen onderverdelen in metalen en niet metalen
2. de molecuulformules met toestandaanduiding geven van de elementen die als twee-atomig molecuul voorkomen
3. in Binas opzoeken in welke periode en groep een element in het PS staat
4. benoemen in welke groep van het PS de edelgassen en de halogen staan en welke eigenschappen ze hebben
5. in Binas op een juiste manier informatie vinden (volgt)

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Hoeveel atoomsoorten/elementen bestaan er?

De elementen gerangschikt

Het alfabet en het periodiek systeem (PS)

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

• Groep ↓
• Periode →

Credits to:

Dmitri Mendeleev

(1834 - 1907)

periodieksysteem.com

De elementen gerangschikt

Periode →

elementen hebben evenveel schillen met 

elektronen rondom de kern

Groep ↓

elementen in dezelfde groep hebben 

overeenkomstige eigenschappen

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Credits to:

Dmitri Mendeleev

(1834 - 1907)

Welke zeven niet-ontleedbare stoffen komen altijd als twee-atomige moleculen voor?

 Twee hoofdgroepen:

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

• Metalen
  
• Niet-metalen 

De niet-metalen omvatten ook de Edelgassen  en de Halogenen 

Groep 18

Edelgassen

Groep 17

Halogenen

Eigenschappen van metalen

Alle metalen:

• glimmen als ze gepolijst zijn
• zijn gemakkelijk te vervormen
• geleiden warmte goed
• geleiden elektriciteit goed
• zijn vast bij kamertemperatuur (behalve Hg)
• zijn herwinbaar

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

De edelheid van metalen

De metalen kunnen we vervolgens weer onderverdelen in

drie soorten metalen:

1. Edelmetalen
2. Onedele metalen
3. Zeer onedele metalen

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Eigenschappen Niet-metalen

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

De niet-metalen hebben in de vaste toestand de volgende eigenschappen:

• Ze zijn dof.
• Ze zijn breekbaar.
• Het zijn slechte geleiders van warmte en elektriciteit

 Edelgassen en halogenen:

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Vallen onder de niet-metalen

 Edelgassen 

• reageren vrijwel niet met andere stoffen
  
• bekenste zijn He, Ne en Ar
  
• komen voor in gasfase bij kamertemperatuur
  

voorbeelden gebruik: 

• He in ballonnen (is lichter dan lucht)
  
• Anderen in Neonverlichting ( lichten in verschillende kleuren op als ze onder spanning gezet worden)
  

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

 Halogenen:

• Bekendste zijn F, Cl, Br, I
  
• Halogenen zelf vormen moleculen die uit twee atomen bestaan (tabel 1 boek)
  
• Gaan allemaal gemakkelijk een verbinding aan met metalen, er ontstaat dan een zout
  

• Fluor en Chloor: beide giftig en lichtgeel van kleur in gasfase
  
• Verbindingen worden vaak gebruikt, bv in tandpasta (NaF) en in zwembad (NaClO = natriumhypochloriet)
  
• Verbindingen hebben andere eigenschappen dan atoomsoorten
  

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Doelen

Als het goed is kan ik nu:

1. met behulp van Binas de elementen onderverdelen in metalen en niet metalen
2. de molecuulformules met toestandaanduiding geven van de elementen die als twee-atomig molecuul voorkomen
3. in Binas opzoeken in welke periode en groep een element in het PS staat
4. benoemen in welke groep van het PS de edelgassen en de halogen staan en welke eigenschappen ze hebben
5. in Binas op een juiste manier informatie vinden

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem

Aan de slag!

Lezen §7.1 

Maken opdrachten van §7.1

Hoofdstuk 7 Stoffen en deeltjes

§7.1 Het periodiek systeem