3m - H3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Startklaar

- Laptop

- Binas

- Telefoon in ZAKKIE

- Jas uit en over je stoel

- Naambordje

Wat neem je mee?

- Boek

- Laptop

- Geo

- Rekenmachine

- Pen/potlood/gum

- Ruitjesschrift of ruitjespapier in de multomap

- BINAS

Leerdoelen

Je kunt uitleggen waaraan je kunt zien dat 

ergens een kracht op werkt.

Je kunt de verschillende krachten benoemen

Je kunt een kracht tekenen als pijl, met het juiste 

aangrijpingspunt en richting.

Je kunt tekenen hoe de zwaartekracht aangrijpt in het 

zwaartepunt van een voorwerp.

Krachten

In de sportschool doe je aan krachttraining!

Kracht (force) gebruik je iedere dag! Als je loopt, fietst, of je tas tilt!

Krachten herkennen

Een kracht heeft twee effecten...

1.Beweging                                   2.Vervorming

Veerkracht F_veer

Spierkracht F_spier

Zwaartekracht F_z

 Spankracht F_span

 Magnetische kracht F_mag

Magneten hebben een noordpool en zuidpool.

Noord en zuid trekken elkaar aan.

Noord en noord stoten elkaar af. Net als zuid en zuid.

Krachten herkennen

Soorten krachten: 

1. Zwaartekracht is de kracht waarmee de aarde trekt
2. Veerkracht is als iets uitrekt (langer worden)
3. Spankracht is de kracht in een touw

Krachten herkennen

Soorten krachten

1. Zwaartekracht
2. Veerkracht
3. Spankracht
4. Spierkracht is als je je spieren gebruikt
5. Magnetische kracht is met magneten

Krachten tekenen

Krachten teken je als een vector (pijl)
3 eigenschappen: aangrijpingspunt, grootte & richting

Kracht tekenen

1. Nodig: geodriehoek, potlood
2. Begin bij het aangrijpingspunt
3. Teken de kracht in de juiste richting met de geodriehoek
4. Teken de goede lengte van de kracht
5. Maak er een pijltje van 

Kracht tekenen

Hier zijn de krachten getekend die werken op

het blokje.

De veerkracht werkt waar de veer het blokje raakt.

De zwaartekracht werkt vanuit het zwaartepunt

Leerdoelen

Je kunt een kracht meten met een veerunster.

Je kunt een kracht tekenen op schaal.

Je kunt de zwaartekracht op een voorwerp berekenen.

Uitrekking van de veer

De uitrekking van de veer is de lengte gemeten vanaf de nulstand.

Uitrekking = lengte - beginlengte 

Kracht meten

Zwaartekracht berekenen

Zwaartekracht = massa  × valversnelling

F_z = m ⋅ g

F_z : Zwaartekracht in N

m : Massa in kg

g: Valversnelling in N/kg (10 N/kg op aarde)

Een berekening maken

De massa van een gewichtje is 50 gram.

Bereken de zwaartekracht op het gewichtje.

Gegevens:

Gevraagd:

Uitwerking (F):

                         (I):

                         (A):

Controle:

Eigenschappen van krachten

Een kracht heeft een...

• Grootte
• Richting
• Aangrijpingspunt

Je kunt een kracht tekenen als vector (pijl)

Krachtenschaal

Je kiest of krijgt een 

krachtenschaal

betekent 1 cm stelt 5 N voor

Krachten tekenen

Leerdoelen

Je kunt uitleggen welke twee krachten evenwicht maken.

Je kunt de nettokracht berekenen

Krachten in evenwicht

De zwaartekracht F_z werkt naar beneden

De veerkracht F_v werkt omhoog

Er is krachtenevenwicht, 

dus de zwaartekracht is gelijk aan de veerkracht

Krachtenevenwicht

• Twee krachten kunnen elkaar in evenwicht houden. Dat betekent:
• de twee krachten zijn even groot
• de twee krachten hebben tegenovergestelde richting
• Er gebeurt dan niets; de vorm en snelheid veranderen niet.

Krachten in evenwicht

De zwaartekracht F_z werkt naar beneden

De normaalkracht F_n werkt omhoog

De normaalkracht wordt door de tafel 

uitgeoefend op de vaas

Normaalkracht

• Dus: als een object niet beweegt, is er een evenwicht
• Bijvoorbeeld als een boek op tafel ligt.
  
  
• De normaalkracht is de kracht vanuit het 
  oppervlakte (de tafel) op het voorwerp
• Deze kracht maakt evenwicht met 
  de zwaartekracht.

Nettokracht

• De nettokracht krijg je als je meerdere krachten samenvoegt.
  
• De nettokracht is de som van de krachten.
  

Aan de slag

Pak je routekaart en go!

Begrippen uit deze les

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen