H3Ne Fictie 7 Literatuur of lectuur

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom H3b

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Fictie 7: wat is het verschil tussen literatuur en lectuur?
3. Oefenen met literaire kenmerken
4. Lesdoelcheck
5. Afsluiting en vooruitblik

10 minuten lezen

Fictie 1: Literatuur of lectuur?

Doel: Je leert welke factoren een rol spelen bij het beoordelen van fictie als literatuur of lectuur.

R Ik weet wat het verschil is tussen literatuur en lectuur en wat literaire kenmerken zijn.

T1 Ik kan literaire kenmerken herkennen in een gegeven verhaal.

T2 Ik kan uitleggen waarom een literair werk tot de literaire canon of de hoge cultuur wordt gerekend. 

Literatuur of lectuur?

We lezen gezamenlijk de tekst op pagina 30, we werken met leesbeurten

Een ander woord voor lectuur is ‘leesvoer’.
Wat wordt met deze term bedoeld?

Welke voorbeelden van lectuur kun je bedenken?

Literatuur of lectuur?

Literatuur of lectuur?

Literatuur of lectuur?

Uniek vs. Clichématig

Uniek is alles wat je niet verwacht of ongebruikelijk is. Of het nu gaat over verhaallijnen, karakters, taalgebruik of onderwerpkeuze.

Clichématig is een bepaalde mate van voorspelbaarheid. Voorspelbare patronen, voorspelbare metaforen, voorspelbare personages met weinig diepgang.

Mogelijke kenmerken van lectuur:

• Simpele verhaallijnen 
• Voorspelbare patronen
• Clichématig, zowel plot als taalgebruik
• Oppervlakkige personages, stereotypes
• Alle vragen die je gedurende het verhaal had, zijn beantwoord
• Laat weinig ruimte voor eigen interpretatie , eenduidigheid
• Eenvoudig taalgebruik
• Voorspelbare afloop
• Vaste maatschappijbevestigende rolpatronen

Mogelijke kenmerken van literatuur

• Verrassende verhaallijnen
• Diepgang, zowel in de verhaallijnen als de personages
• Personages worden uitgewerkt tot karakters
• Er blijft ruimte over voor interpretatie, veelduidigheid
• Na afloop blijf je zitten met vragen
• Het verhaal laat de lezer nadenken over zichzelf en/of de maatschappij
• Complex taalgebruik
• Onvoorspelbaar slot
• Doorbreken van verwachtingen

Welk kenmerk van literatuur wordt hier omschreven?
'Roos van Rijswijk kan in mensen kijken. Een gave die ze op elke bladzijde in treffende zinnen bewijst.'
Meerdere antwoorden mogelijk!

1. Literatuur onderzoekt de menselijke geest / laat iets zien van het menselijk karakter.
2. Literatuur moet je met iedere zin treffen.
3. Literatuur is niet lineair.
4. Literatuur moet geen clichés bevatten.

Welk kenmerk van literatuur wordt hier omschreven?
'Onheilig' leest niet als een levendig, lineair verhaal dat richting oplossing gaat, meer als een schilderij dat langzaam steeds meer kleur krijgt, invulling en diepte.

1. Literatuur onderzoekt de menselijke geest / laat iets zien van het menselijk karakter.
2. Literatuur moet je met iedere zin treffen.
3. Literatuur is niet lineair.
4. Literatuur moet geen clichés bevatten.

Welk kenmerk van literatuur wordt hier omschreven?
'Gemakkelijke sympathie of energie zijn dus geen voorwaarde voor een interessant boek, bewijst Onheilig. Roos van Rijswijk blijft als schrijver ver van oplossingen of clichés.

1. Literatuur onderzoekt de menselijke geest / laat iets zien van het menselijk karakter.
2. Literatuur moet je met iedere zin treffen.
3. Literatuur is niet lineair.
4. Literatuur moet geen clichés bevatten.

Welk kenmerk van literatuur herken je in dit fragment?
Er was Sneeuwwitje die zei: "En wie heeft er bedacht dat ik nog lang en gelukkig leefde? Gelukkig? Omdat ik met een prins mocht trouwen? Denk je dat je daar gelukkig van wordt? Natuurlijk zei ik ja. Wat had ik anders moeten zeggen? Had ik bij die dwergen moeten blijven?'
Tjitske Jansen Koerikoeloem

1. Literatuur onderzoekt de menselijke geest / laat iets zien van het menselijk karakter.
2. Literatuur moet je met iedere zin treffen.
3. Literatuur is niet lineair.
4. Literatuur moet geen clichés bevatten.

De Nobelprijs voor Literatuur bestaat sinds 1901. In 2016 is deze prijs gewonnen door de Amerikaanse zanger en songwriter Bob Dylan. Volgens het juryrapport kreeg hij de Nobelprijs 'voor het scheppen van nieuwe poëtische uitdrukkingsvormen in de grote Amerikaanse zangtraditie’.
Waarom is dit bijzonder?

Graphic novel

De 'graphic novel' is de benaming voor stripverhalen met het krakater van literatuur. Sommige literaire werken worden omgezet naar een graphic novel. Dit noem je 'verstripping'. 

Welk kenmerk van literatuur zie je in het het fragment uit De Avonden van Gerard Reve getekend door Dick Matena?

1. Literatuur onderzoekt de menselijke geest / laat iets zien van het menselijk karakter.
2. Literatuur moet je met iedere zin treffen.
3. Literatuur is niet lineair.
4. Literatuur moet geen clichés bevatten.

Leg uit waarom de graphic novel een vermenging van hoge en
lage cultuur is.

De 'graphic novel' is de benaming voor stripverhalen met het krakater van literatuur. sommige literaire werken worden omgezet naar een graphic novel. Dit noem je 'verstripping'. 

Ik weet wat het verschil is tussen literatuur en lectuur en wat literaire kenmerken zijn.

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les:

• Huiswerk: - 
• Meenemen: LAPTOP, leesboek, boek, schrift en pen
• Programma: schrijfvaardigheid 10