Herhaling begrippen poëzie 5 vwo

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

https:

Geef onderstaand je antwoorden weer.

https:

Als er sprake is van een telkens herhaalde medeklinker aan het beklemtoonde begin van een woord noemen we dat alliteratie. Niet alleen dichters maken er gebruik van, ook reclamemakers:

driedelig gedaste bidsprinkhaan

Heerlijk, helder, Heineken

Daarnaast kennen we nog halfrijm, ook wel assonantie genoemd. Dat is een herhaling van beklemtoonde klinkers, alleen de klinkers rijmen.

Het leek wel stoom

Dat lag in de goot

Als de beklemtoonde klinkers en ook de daaropvolgende klanken gelijk zijn, spreken we van volrijm.

Sint zat te denken

Wat hij jou nu zou schenken

Als we over rijm spreken, bedoelen we meestal een klankovereenkomst aan het eind van (opeenvolgende) versregels. Dit noemen we eindrijm. Eindrijm benoem je nooit apart.

Sint zat te denken

Wat hij jou nu zou schenken

Beginrijm (voorrijm) is rijm aan het begin van de versregels.

blinkende toortsen en flonkrend kristal,

klinkende kelken en jubelgeschal!

Middenrijm is rijm in het midden van twee of meer versregels.

't En zijn de joden niet, heer Jezu, die u kruisten,

noch die verraderlijk u togen voor 't gericht,

noch die versmadelijk u spogen in 't gezicht.

Als woorden rijmen binnen één versregel spreken we van binnenrijm.

Merck toch hoe sterck nu int werck sich al stelt

rijmschema

De manier waarop de rijmwoorden van het eindrijm ten opzichte van elkaar zijn gerangschikt, bepaalt het rijmschema van het gedicht. Geef de eerste rijmklank de letter a en elke volgende rijmklank een volgende letter uit het alfabet. Veel voorkomende rijmschema’s zijn:

Gepaard rijm: aabbcc

Gekruist rijm: abab

Omarmend rijm: abba

Gebroken rijm: abac, abcb

Verspringend rijm: abcabc

Geef onderstaand je antwoorden weer.

Opdracht

Schrijf  met je groepje een gedicht over de Griekenlandreis. 

Gebruik minstens:

- twee vormen van beeldspraak;

- twee stijlfiguren;

twee alliteraties;

twee assonanties.

Lever het gedicht in. De gedichten worden voorgedragen.

Reader

Donderdag reader mee!

Als je afwezig bent door de Athenespelen -> huiswerk voor 1 juni reader theorie en opdrachten van blz. 9 t/m 15

https:

Planning

1. Voordragen gedichten

2. oefening + theorie poëzie

3. voordragen gedichten

4. opdrachten reader

Noteer bij het onderstaande gedichtfragment welke soorten rijm je allemaal tegenkomt. Onderstreep de rijm en benoem. Je moet straks een foto uploaden van het resultaat. 

Ik ben geboren uit zonnegloren 

en een zucht van ziedende zee

die omhoog is gestegen, op wieken van regen,

gezwollen van wanhoop en wee.

Upload een foto van het resultaat

https:

Ritme

Evenals rijm zorgt een herkenbaar metrum ervoor dat de lezer (of beter: de luisteraar) een bepaalde eenheid in het gedicht ervaart. Als er in een zin of versregel die we uitspreken een regelmatige afwisseling is in beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen, dan heeft die versregel een metrum. 

Cruijff 50

Hun zeggen Johan Cruijff wordt vijftig jaar,

dus in principe is dat een gegeven,

want net als bij het voetbal heb het leven

dat dus de dingen volgen na mekaar.

Je ken in wezen honderd worden, maar

normaal gesproken word je nooit meer zeven.

Op die soort basis is dus veel geschreven,

want als je hier bent, ben je dus niet daar.

Je moet je ergens aan de regels houden,

in een sonnet en op het voetbalveld.

Dat is dus logisch, denk je bij je eigen.

Je wordt wel ouder, maar je blijft de oude.

Jij, Johan, bent nog lang niet uitgeteld,

maar ik moet nu na nummer veertien zwijgen.

CRUIJFF 50

Hun zeggen Johan Cruijff wordt vijftig jaar,

dus in principe is dat een gegeven,

want net als bij het voetbal heb het leven

dat dus de dingen volgen na mekaar.

Je ken in wezen honderd worden, maar

normaal gesproken word je nooit meer zeven.

Op die soort basis is dus veel geschreven,

want als je hier bent, ben je dus niet daar.

Je moet je ergens aan de regels houden,

in een sonnet en op het voetbalveld.

Dat is dus logisch, denk je bij je eigen.

Je wordt wel ouder, maar je blijft de oude.

Jij, Johan, bent nog lang niet uitgeteld,

maar ik moet nu na nummer veertien zwijgen.

Kenmerken sonnet

14 versregels (octaaf + sextet)

wending

rijmschema meestal

abba abba cdc dcd

Tip! Noteer de kenmerken gelijk bij vraag 1 op blz. 13 van je reader

Reader

1. Doorlezen theorie blz. 9 + 10 zw

2. Verwerking B blz. 10 + 11 kl

3. Maken blz. 11 t/m 15 zw