Hoofdstuk 1 Jong en oud Speltheorie + experiment

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

J&O hoofdstuk 1

Lesdoelen

• Introductie speltheorie
• Pay-off matrix

'Golden balls' fragment

• 100.000 pond te verdelen
• Split, Split => beiden 50.000
• Split, Steal => 0 en 100.000
• Steal, Steal => beiden 0

• Wat zou jij doen?
• En waarom?

Speltheorie

• Kiezen => strikt eigen belang (rationeel)
• Andere speler(s) 
• Strategie => plan dat rekening houdt met andere spelers
• Modelleren van de situatie

Hoe dan?

• Aantal spelers (2)
• Spelsoort (simultaan, sequenteel)
• Keuzes (2 of meer)
• Opbrengsten (gekoppeld aan keuzes)
• Matrix (overzichtelijk)

Ander spel

• Speler 1 en Speler 2
• 'Zwart' of 'Wit'
• Tegelijkertijd kiezen (=simultaan spel)
• Zwart, Zwart (0,3)
• Zwart, Wit (3,6)
• Wit, Zwart (3,0)
• Wit, Wit (6,3)

Volgende keer

• Verder met uitkomst van het spel bepalen
• Maken 1.1 t/m 1.3 Jong & Oud H1

Concepten

• Beste reponse
• Beste keuze/strategie voor een speler gebaseerd op wat de andere speler kiest
• Dominante strategie/keuze
• Beste keuze/strategie voor een speler bij iedere keuze van de andere speler

• Nash-evenwicht
• Geen van de spelers kan eenzijdig (=zelf) verbeteren door een andere keuze te maken

lawliberty.org

Maak zelf de matrix!

• Spelers
• Keuzes
• Pay-offs (opbrengsten) => let op: negatieve opbrengsten
• En los hem op => best response

Prisoner's dilemma

• Dominante strategie beide spelers
• Nash evenwicht
• Betere uitkomst (payoff) voor beiden aanwezig in de matrix (suboptimale uitkomst)

• Niet iedere matrix is een prisoner's dilemma

Meeliftgedrag

• PWS met drie leerlingen
• Werkt iedereen even hard?

• Lerarenstaking/vakbond
• Waarom zou ik lid worden?

Volgende keer

• Oplossingen uit Prisoner's dilemma
• Nu maken 1.4 t/m 1.7 Jong & Oud H1

Probleemstelling?

• Prisoner's dilemma leidt tot een 'slechte' uitkomst
• Zijn hier oplossingen voor?

=>Klassenexperiment en nabespreking

Klassenexperiment

• 3 keer spelen
• 3 keer zoek je een nieuwe tegenstander
• Noteer alle scores!
• Winnaar van het spel is degene met de meeste punten na drie ronden 

Ronde 1

• Niet overleggen!
• Speel 1 keer!
• Noteer de score bij ronde 1

Ronde 2

• Je mag overleggen!
• Speel 1 keer!
• Noteer de score bij ronde 2

Ronde 3,4,5

• Je mag overleggen!
• Speel 3 keer!
• Noteer de scores bij ronde 3, 4 en 5

Topscore?

Wie had de meeste punten?

Theoretisch maximum = 50

Altijd samenwerken = 40

Altijd (beiden) tegenwerken = 10

0