Democratie, hoezo? Leereenheid Politiek

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

De leerdoelen

• weet je wat democratie betekent;
  
• begrijp je waarom Nederland een democratie is.
• begrijp je hoe Nederland bestuurd wordt.
• weet je het verschil tussen de belangrijkste politieke stromingen
• kun jezelf een politiek standpunt verwoorden

Begrip: democratie

Democratie betekent letterlijk: het volk regeert. De burgers in Nederland bepalen samen wat er gebeurt.

 

In een dictatuur is dat anders: daar neemt één persoon of een kleine groep de beslissingen. De rest van de bevolking heeft niks te zeggen.

Begrippen: Eerste en Tweede Kamer

Het parlement bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer:

• De Tweede Kamer is de landelijke volksvertegenwoordiging met 150 leden. Ze beslissen over onderwerpen zoals economie, zorg, onderwijs, verkeer en veiligheid.
  
• De Eerste Kamer is de landelijke volksvertegenwoordiging met 75 leden, zij controleren de regering

Tweede Kamer

• Controleert de regering
  
• Maakt wetten samen met Eerste Kamer
  
• Goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen
  
• Coalitie: partijen die samen regeren
• Oppositie: partijen tegenover de coalitie (regeren niet)

Eerste Kamer

• Controleert de Tweede Kamer
  
• Keurt wetten goed
  

Het eens worden

Als je met een grote groep bent, is het moeilijk om het eens te worden met elkaar.

 

Bij de democratie is dat ook zo. Je moet zoeken naar een oplossing die ergens tussenin ligt. Dit heet een compromis: een afspraak waarbij alle partijen wat toegeven.

Welke politieke partijen zijn er?

Links en rechts

• Veel partijen in Nederland
  
• Grootste partij(en) zit in de Kamer
  

Maar wat houdt links en rechts nu in?

Waar staat een linkse partij voor?

Waar staat een rechtse partij voor?

Linkse partij 

• Samenleving veranderen
  
• Voorstander overheid verzorgt de burger
  
• Iedereen gelijke kansen
  
• Klein leger
  
• Meer naar ontwikkelingshulp
  

Rechtse partij

• Samenleving niet veranderen
  
• Geen bemoeienis van de Staat
  
• Overheid hoeft niet alles te verzorgen
  
• Groot leger
  
• Ontwikkelingshulp redelijk belangrijk
  

Stemmen

• Je stemt op leden van partijen
• Partijen moeten samen werken en moeten samen meer dan 75 zetels hebben om een regering te vormen (coalitie)
• De grootste partij levert vaak de minister president

Elke stem telt...

Regering

• Koning
  
• Alle ministers
• Uitvoering van de wetgeving
• Begrotingen opstellen

Kabinet

• Alle ministers
  
• Staatssecretarissen
  
• Benoemt burgemeesters
• Benoemt commissaris van de koning 
• Bestuurt het land

Niet overal een democratie

Niet overal op de wereld is een democratie.

 

Zoals ook op de afbeelding. De rode landen zijn geen democratie: hoe groener het land, hoe democratischer het land is.

In sommige landen heb je maar heel weinig rechten en mag je ook niks zelf kiezen. Dit heet dan een dictatuur: een persoon of een groep is aan de macht.

Schrijf een land op met
een dictatuur.

Samenwerken

Aan de slag

Opdrachten H5.1

Afsluiting

Dit is het einde van de les.

Nu:

• Weet je wat democratie betekent;
  
• Begrijp je waarom Nederland een democratie is;
  
• Begrijp je hoe Nederland bestuurd wordt.