Woordenschat H5 - bekend woorddeel zoeken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Woordenschat

'een bekend woorddeel zoeken'

De vijf woordraadstrategieën

Zoek naar een synoniem

Omschrijving van het woord

Voorbeeld

Tegenstelling

Bekend woorddeel

0

Een bekend woorddeel zoeken

• Als je de betekenis van een woord niet kent, kun je op zoek gaan naar een bekend deel van het woord (woorddeel)
  
• Dit kan bij: 

1. Woorden die samengesteld zijn (inkoopmedewerker)


2. Woorden met een voorvoegsel (ongezond)
3. Achtervoegsel (naamloos)

Zo zoek je een bekend woorddeel

• Kijk welke delen van het woord jij al kent. 
  
• Kijk of er een voorvoegsel voor het woord staat, bijvoorbeeld: on-, ont-, her-.
  
• Kijk of er een achtervoegsel achter het woord staat, bijvoorbeeld: -vol, -loos.
  

Een bekend woorddeel zoeken

Als je de betekenis van een woord niet kent, kun je op zoek gaan naar een bekend deel van het woord. 

Dan kan bij:

- Woorden die zijn samengesteld uit twee woorden. Bijvoorbeeld: inkoopmedewerker.

Je kent het woord inkoop en het woord medewerker. Een inkoopmedewerker is dus iemand in het bedrijf die meehelpt met de inkoop.

- Woorden met een voorvoegsel. Bijvoorbeeld: ongezond. Je weet dat -on hetzelfde is als niet of zonder. Ongezond betekent dus: niet gezond

- Woorden met een achtervoegsel. Bijvoorbeeld: naamloos. Je weet dat -loos hetzelfde is als zonder. Naamloos betekent dus dat iets zonder naam, het heeft geen naam.

Hoe een bekend woorddeel zoeken?

Kijk welke delen van het woord jij al kent 

 Kijk of er een voorvoegsel voor het woord staat, bijvoorbeeld: on-, ont-, her- 

Kijk of er een achtervoegsel achter het woord staat, bijvoorbeeld -vol, -loos 

Even oefenen

Welke strategie wordt hier gebruikt?
Als je op jezelf woont, krijg je te maken met allerlei instanties, zoals verzekeringsmaatschappijen, banken en scholen.

1. synoniem
2. tegenstelling
3. voorbeeld
4. omschrijving

Vandaag heb ik amper tijd om boodschappen te doen, terwijl ik gisteren tijd over had.

1. tegenstelling
2. bekend woorddeel
3. omschrijving

Betekenis van voorvoegsels

Wat betekent het voorvoegsel 'inter'?
(interland, internationaal, enz.)

1. Voordat
2. Tussen
3. Naar
4. Tegen

Wat betekent het voorvoegsel 'her'?
(herinrichting, heropenen, enz.)

1. Weer/opnieuw
2. Positief
3. Negatief
4. Formeel

Wat betekent het voorvoegsel 'wan'?
(wanorde, wangedrag, enz.)

1. Typisch
2. Verbeelding
3. Goed
4. Slecht/verkeerd

Opdracht

Lees wat deze achtervoegsels betekenen:

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

Maak van de volgende woorden een nieuw woord met een achtervoegsel. 

adem

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

leugen

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

raadsel

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

oost

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

- loos: zonder

- achtig: lijkt op, tamelijk veel

- aar: iemand die het doet

- waarts: die richting op

Welk woord is een samengesteld woord?

1. aardrijkskunde
2. broodmes

Welk woord heeft een voorvoegsel?

1. geklets
2. gezwam
3. oeverloos
4. misverstand

is het woordje 'on' in 'oneens' een voorvoegsel?

1. ja
2. nee

Een samenstelling bestaat uit:

1. een woord+ achtervoegsel
2. een woord+ voorvoegsel
3. een woord+woord

Wat betekent het voorvoegsel 'anti-'

1. tegen
2. voor
3. zonder
4. opnieuw

is het woordje 'vol' in 'respectvol' een achtervoegsel?

1. ja
2. nee

Het achtervoegsel -loos betekent....

1. Zonder
2. Groot
3. Negatief
4. Min

Samenvatting

Je weet dat je de betekenis van moeilijke woorden kunt vinden door een bekend woorddeel te zoeken.

Dit kan bij:

1. Samengestelde woorden (woorden die uit twee woorden bestaan.
2. Woorden met een voorvoegsel (on-, her-, ...)
3. Woorden met een achtervoegsel (-loos, -vol, ...)

Opdrachten maken

Wat: maak opdracht 1 t/m 4 (Woordenschat, 1.2 betekenis afleiden uit een woord)

Hoe: alleen of samen

Hulp: vraag aan een klasgenoot of aan de docent

Tijd: tot het einde van de les

Klaar: extra opdrachten of iets voor jezelf doen