Literatuur Blok 1 les 1

• Frans
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Literatuur Blok 1 les 1

Introduction Littérature Vwo-4

Qu'est-ce qu'on va faire? 

• On va discuter des:
  - différentes disciplines d'art (kunstdisciplines)
  - différences entre lecture et littérature 
  - différents genres de textes littéraires
  - différents genres de poésie
  - différences entre poésie ancienne
  et poésie moderne

 

Programme

• C'est quoi, la littérature?
• La poésie: introduction

Lesdoelen

Als het goed is weet je aan het eind van deze les: 

- welke kunstdisciplines er zijn;

- wat het verschil is tussen literatuur en lectuur; 

- welke genres in de literatuur er zijn

- welke soorten poëzie er zijn

Denkvraag. Welke kunstdisciplines kun je opnoemen?

Denkvraag

Wat versta jij eigenlijk onder literatuur?  Wat is het verschil tussen literatuur en lectuur? 

Welke kenmerken horen bij literatuur, volgens jou, t.o.v. lectuur?

Wat is literatuur?

• Je hebt net opgeschreven wat volgens jou de kenmerken zijn van literatuur.
• Bekijk nu 4 minuten van het filmpje over literatuur en lectuur: https://www.youtube.com/watch?v=wZE9Ns-6QwQ
• Wie heeft iets heel anders opgeschreven dan in het filmpje wordt gezegd?

Wat is het verschil tussen ...?

Literatuur

Lectuur

Kenmerk: eenvoudige simpele verhaallijnen, oppervlakkige personages.

Bijv.: poëzie, filmteksten, romans, een brief, toneelstukken, ...

Kenmerk: het geheel aan teksten. Dit kan zowel mondeling als schriftelijk zijn. Het kan gaan om verzonnen verhalen of gedichten, maar ook om boeken over een bepaald onderwerp. 

Doel: Ontspanning / Lezer vermaken

Massaliteratuur

Doel: Zet mensen aan het denken, zoekt grenzen op, overschrijdt deze en zet vraagtekens.

Bijv.: dokters-, liefdes & misdaadroman, tijdschriften, krant, reisgids, informatieboekjes, folders 

Kenmerken lectuur

Kenmerken lectuur

Lectuur wordt gekenmerkt door eenvoud: 

• simpele verhaallijnen, die vaak voorspelbaar zijn
• weinig vernieuwend in schrijftechniek
• bij bv. romannetjes: eenvoudig taalgebruik. 
• In tegenstelling tot de karakters in literatuur, zitten in lectuur stereotypen die altijd oppervlakkig blijven. Ze veranderen niet in het verhaal.

Literaire Genres

Literaire genres

Teksten die tot eenzelfde groep gerekend kunnen worden, omdat ze bijvoorbeeld hetzelfde thema, hetzelfde doel, of dezelfde vorm hebben.
 

Denkvraag:  kun je een paar literaire genres noemen?

Literaire genres

Er bestaan verschillende genre-indelingen:
1) Vorm: Proza, Poëzie, Drama (toneelteksten)

2) Doelstelling: Verhalend, Informatief

3) Thema: Hier-en-nu-verhalen, historische verhalen, oorlogsverhalen, verhalen over andere culturen, detectiveverhalen, sprookjes, fantasieverhalen, griezelverhalen, sciencefiction, dierenverhalen

4) Indeling op basis van verhouding woord en beeld: Prentenboeken, stripverhalen, informatieve teksten en poëzie

Poëzie

Denkvraag: 

Waar denk je aan bij poëzie?

Wanneer ben je weleens poëzie tegengekomen?

Heb je zelf al eens poëzie geschreven?

Wat is de bedoeling van poëzie?

Wat is poëzie?

Poëzie is de verzamelnaam voor alle soorten gedichten. Een schrijver van poëzie (dichter of poëet) doet zijn best om zijn tekst zo mooi, treffend of origineel mogelijk te maken.

Welke soorten poëzie ken je?

Soorten poëzie

Elfje

Een kort gedichtje van elf woorden verdeeld over vijf regels.

Toen

de vlinder

nog rups was

leek vliegen een onbereikbare

droom

Haiku

Japanse dichtkunst geschreven in drie regels. De eerste regel heeft vijf lettergrepen, de tweede zeven en de derde weer vijf.

Een haiku bouwt van 

zeventien lettergrepen

een universum

Limerick

Dichtvorm van vijf regels. Je kan er een liedje van maken.

Er was eens een vrouw uit Abcoude,

die graag op wat kattenvoer kauwde.

Maar o wat een lol,

na zes blikken zat ze vol.

Ze praatte niet meer, maar miauwde.

Tautogram

Een gedicht waarbij ieder woord met dezelfde letter begint.

Witte wolken wenken werkeloze winters.

Wanneer worden wolken weer water? 

Wanneer wordt water weer wolk?

Waarom? Waarheen?

Dierdicht

Een verhaal of verzameling verhalen over dieren waarin de dieren de verschillende mensen spelen. Het verhaal heeft een moraal of een boodschap.

Denk aan het gedicht van Hendrik Haan

soorten poëzie

• Limerick
• Elfje
• Sonnet
• Haiku
• Knipgedicht
• instagram poëzie/ straatpoëzie

• rap 
• liedje                                                       enz.enz.enz.

Schrijf de nummers op van de gedichten die jij modern vindt (uitgedeelde bladen).

Traditionele of moderne poëzie

• Traditioneel: rijm, regelmatige strofe-indeling, metrum
• Modern: alle mogelijke dichterlijke vrijheden

Moderne poëzie herken je aan:

1. er is geen eindrijm

2. er is geen regelmatige verslengte en een vast metrum

3. er is weinig interpunctie

4. er zijn veel enjambementen

5. er is wel strofenbouw (meestal zijn het terzetten en disticha) het aantal is willekeurig en de volgorde van de strofenbouw is niet of nauwelijks regelmatig.

Evaluatie

• Weet je wat het verschil is tussen literatuur en lectuur?
  
• Welke genres er zijn?
• Welke soorten gedichten er zijn en hoe je een modern gedicht herkent?
• Kortom, is je lesdoel behaald?