H7 Realisme

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Realisme

Negentiende eeuw

Wat leren we?

> Wat gebeurde er in de wereld, ten tijde van het Realisme?

> Wat waren de ideeën van de Realisten?

> Hoe herken je het Realisme in de verschillende kunstvormen?

1840-1880  Het Realisme

> Het weergeven van de realiteit van alledag.

> In de beeldende kunst (realisme), de literatuur en het theater 

(naturalisme) namen gewone burgers en het volk 

 de plaats in van mythologische en historische figuren.

> De ontwikkeling van de fotografie legde de nadruk op het

    kijken naar de objectieve en materiele werkelijkheid.

7.1 Verslag van het alledaagse

lees blz 144 en 145

De fotografie neemt de taak van de kunstenaar over:

realistisch vastleggen. 

De kunstenaar moet op zoek naar een nieuw doel!

De fotografie wordt een steeds toegankelijker en bekender medium in de loop van de 19e eeuw.

Noem drie ontwikkelingen die daaraan bijdragen.

Bekijk 'Self-portrait' op blz 145.

Noem 2 redenen waarom deze foto in de 19e eeuw
als vernieuwend wordt gezien.

7.2 Realisme

lees blz 146

Fantasie en emoties uit de Romantiek, maken plaats voor Realisme.

Verbeelding van het alledaagse leven. Van puurheid.

Het zware leven van boeren

en arbeiders.

Grovere schilderstoets.

Donkere kleuren en

harde contrasten.

In dit werk herken je het Realisme door:

1. de preciese manier van schilderen
2. de fantasie die erin verwerkt is
3. de natuur in de hoofdrol
4. Het zware leven dat verbeeld is

Het Naturalisme

In de literatuur en het theater.

Realistisch, èchte verhalen over alledaagse gebeurtenissen,

èchte mensen: èchte gevoelens!

De realiteit dramatisch aangezet. 

Realistische dialogen, decors, kostuums. 

Gebaren minder groot dan bij de Romantici. 

Opdracht

Bekijk de trailer ‘Spoken’ van toneelgroep Amsterdam.

Maak gebruik van je Theater-wijzer op blz. 171 t/m 174.

Het toneelstuk ‘Spoken’ is een Naturalistisch theaterstuk.

Hoe zie je dit terug? Geef bij ieder theateraspect een uitleg:

(in je schrift!)

1. Mimiek?     2. Stemgebruik?

3. Belichting?     4. Het geluid?    5. Het decor?

Het Verisme (vero = waar)

Negentiende eeuw = een bloeiperiode voor de Italiaanse opera. 

Invloed van het Franse Naturalisme.

Realistische, levensechte verhalen vol emoties,

tragedies en drama. 

Verdi: opera componist:

De verschillende staten brengt hij tot een éénheid: Nationalistisch gevoel. 

7.2 Wereldtentoonstelling

lees blz 148

Crystal Palace

Gebouwd voor de wereldtentoonstellingen. Waar de superieure uitvindingen en producten worden getoond aan internationaal publiek. Ook cultuur en nijverheid uit de koloniën.

 

Vanuit de nieuwste materialen: gietijzer en glas. Past de modernste bouwtechnieken toe. Vanuit de massaproductie vervaardigd.

Eerste voorbeeld van 'Functionalistische architectuur', moderne architectuur.

Een ander voorbeeld van functionalistische architectuur: de Eiffeltoren. Laat de mogelijkheden van staalconstructies zien (nieuwe, moderne technieken). 

Functionalistische architectuur herken je door:

1. De functie van het gebouw
2. De verwerking van de gotische bouwkunst
3. Nieuwe materialen als gietijzer en glas.
4. De kleuren van het gebouw

massaproductie

Industrieel vervaardigde meubels. 

Functioneel!

Thonet stoel

7.2 Nationalisme en realisme

lees blz 150

Volkenkundige musea

Tonen kunst en gebruiksvoorwerpen uit de koloniën. 

Dit is een impuls voor de wetenschap. Maar ook om aan het grotere publiek te tonen. 

Interesse naar vreemde culturen wordt zo aangewakkerd. 

Westerse cultuur = superieur!

Afro-Amerikaans realisme

In Frankrijk (Parijs) een succes.

In de VS, door de nog altijd heersende rassenscheiding, niet gewaardeerd. 

Realistisch, intiem en teder: met waardigheid!

Zelfbewust naakt

Een vrouw van lichte zeden:

zelfbewust en onafhankelijk. 

Bediende:

Geen exotisch bijfiguur,

maar nu prominent aanwezig.

Venus van Urbino, Titiaan

(Godin van de liefde) 

7.2 Impressionisme

lees blz 152

impressionisme

> Een impressie: momentopname 

> vluchtige, schetsmatige, grove schilderstoets

> Het licht weergeven (fotografie)

> onderwerp is niet van belang

> Invloed: fotografie en Japanse prentkunst!

> uitvinding verftube.

Japanse invloed

De handelsrelatie die Japan nu pas aangaat met Europa,

maakt dat de Japanse kunst ons gaat beinvloeden. 

Ander gebruik van standpunten en kadrering. 

Vraag 28

Overeenkomsten fotografie en Impressionisme:

> Impressionisten willen een moment vastleggen, zoals de fotocamera dat kan.

> Fotografie is gebaseerd op het registreren van licht. De impressionisten proberen dit ook te vangen, met verf. 

> Bij fotografie is elk onderwerp geschikt om te fotograferen. Voor de Impressionisten is dit ook zo.

> Het oog van de camera legt zaken objectief vast. De impressionisten willen dat benaderen, door vooral vast te leggen wat ze zien. 

Vraag 29:

Drie aspecten van Japanse prenten, die Impressionisten bewonderen:

> composities met verrassende afsnijdingen.

> Het gebruik van contourlijnen / de 'platte' lijnvoering

> De grote, heldere kleurvlakken

Wat weten we nu
over het Realisme?