BEG 2: Observeren, signaleren en rapporteren

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Observeren

Doelen

• Je kunt aan het einde van de les vertellen wat een observatie inhoudt.
• Je kunt aan het einde van de les vertellen welke valkuilen er bestaan binnen de observatie.
• Je kunt aan het einde van de les vertellen wat voor invloed veranderingen binnen de observatie kunnen hebben.

Wat versta je onder observeren?

Observeren

Observeren:

Observeren is het (bewust) waarnemen van een persoon en het beschrijven van wat je ziet!

Observeren doe je in een bijzondere situatie. Wanneer je observeert, doe je dit altijd doelgericht en volgens een bepaalde methode.

Observeren gaat altijd over gedrag.

Observeren

Objectief = op feiten gebaseerd. Iemand wordt niet beïnvloed door gevoel, mening of vooroordeel

Subjectief = op eigen mening gebaseerd. Iemand wordt beïnvloed door gevoel, mening of vooroordeel (partijdig, bevooroordeeld)

Veranderingen  Observatie

• Persoonlijke factoren
  
• Gezondheid van de cliënt
  
• Veranderingen in de werksituatie
  
• Veranderingen in de omgeving
  
• Gebeurtenissen en sfeer in de groep

Persoonlijke factoren

• Vooroordelen
• Zelfbeeld
• Je eigen stemming
• Wanneer je diegene kent die je observeert

Gezondheid van de cliënt

Je bent een observatie gestart en tijdens jouw observatie blijkt dat de cliënt ziek is. Dit zorgt dat het gedrag van de cliënt anders is dan wat je gewend bent van de cliënt.

Ga je in deze situatie door met observeren?

Veranderingen in de werksituatie

• Werkplanning( bijvoorbeeld zieke collega's)  Wanneer je bij een cliënt observeert die gebaat is bij structuur is het een nadeel als een andere onbekende collega de observatie doet.

Kunnen jullie vertellen waarom dit zo is?

Veranderingen in de omgeving

• Wanneer je gaat observeren is het belangrijk dat de omgeving veilig is. Als hierin iets verstoord is heeft dit invloed.
• Het kan bijvoorbeeld gaan om een cliënt die er in de groep is bijgekomen. Meubels die verplaatst zijn . 
• Dit kan van invloed zijn op je observatie, waarom?

Gebeurtenissen en sfeer in de groep

Wat zou dit kunnen zijn? 

Welke gebeurtenissen kunnen dit zijn?

Oefening Observeren

• 5 studenten gaan de klas uit.
• De 5 studenten gaan de klas observeren.
• Wie wil de observator zijn, 5 studenten in totaal.

Instructie klas

• Jullie gaan een ziektebeeld uitbeelden.
• Ziekte beeld Gilles de la Tourette 

Oefening: Gilles de la Tourette

Het syndroom van Gilles de la Tourette (ook wel afgekort als Tourette) is een tic stoornis. Een tic is een plotselinge, snelle, herhaalde, niet-ritmische beweging of geluid. 

Uitleg opdracht

Voorbeelden van tics die voorkomen bij Gilles de la Tourette

Voorbeelden van eenvoudige motorische tics

Een zeer korte tic waarbij je bijvoorbeeld een van de volgende bewegingen maakt:

extreem vaak knipperen met de ogen

knakken van de vingers

schouders optrekken

Voorbeelden van eenvoudige vocale tics

Een zeer korte tic waarbij je bijvoorbeeld een van de volgende geluiden maakt:

grommen

vaak schrapen van de keel

snuiven

Oefening: Gilles de la Tourette

Complex motorische tics:

Een tic waarbij je bijvoorbeeld een van de volgende bewegingen maakt:

imitatie van de beweging van een ander

het maken van een obsceen gebaar

complex vocale tics

Een tic waarbij je bijvoorbeeld een van de volgende geluiden maakt:

herhalen van woorden of zinnen

het uiten van vloek- of scheldwoorden

Nabespreken opdracht

Hoe hebben jullie het ervaren?

Valkuilen Observatie

- Eigen mening, visie en idealen

- Emotionele betrokkenheid (subjectiviteit)

- Halo-effect en Horn-effect

- Vooroordelen (stereotypering)

- Projectie (de ander jouw gevoelens toeschrijven)

Halo: de neiging iemand positief te beoordelen, gebaseerd op één positief aspect.

Horn: neiging iemand negatief te beoordelen, gebaseerd op één negatief aspect.