H8: Poolgebieden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H8: Poolgebieden

8.1: leerdoelen

• Je kent de begrippen van H8, par. 1
• Wat de verschillen zijn tussen het noordpool- en het zuidpoolgebied
  
• De verklaring van het klimaat in de poolgebieden
  
• De verklaring voor de lengte van dag en nacht in de poolgebieden
• Je weet hoe het poollicht ontstaat

Noordpoolgebied

Zuidpoolgebied

Zee-ijs

Landijs

Pinguïns 

IJsberen 

Extreem koud

Wel bevolking

Geen bevolking

Continent

Maken

Par. 1: opdracht 1 en 2

Opdracht 1A.

Opdracht 1c

wateren

 a Straat Bering (Beringstraat) f Barentszzee

 b Ob g Oost-Siberische Zee

 c Jenisej h Laptevzee

 d Lena i Karazee

 e Kolyma

Opdracht 1c

 A Rusland I Spitsbergen

 B Canada II Nova Zembla

 C Verenigde Staten (Alaska) III Frans Jozefland

 D Denemarken (Groenland) IV Siberië

 E Noorwegen V Nentsië

 F Zweden VI Lapland

 G Finland VII Alaska

 H IJsland

Opdracht 1c

stad

   1 Murmansk (Moermansk)

Opdracht 2a

Noordpool	Zuidpool
Grotendeels Noordelijke IJszee	Continent
Zee-ijs	Landijs
IJsberen	Pinguins/vogelsoorten
Inheemse bevolking	Geen inheemse bevolking
	Extreem koud (in de zomer kouder dan de winter in het noordpoolgebied

Opdracht 2b

Het ijs in figuur 4 is grotendeels zee-ijs. Het zijn losse drijvende brokken ijs (ijsschollen).

Eén reden waarom het zo koud is op de polen:

Een deel van het zonlicht wordt weerkaatst door stofdeeltjes in de atmosfeer, bij de polen is deze afstand groter dus komt het ook meer stofdeeltjes tegen

1. Waar
2. Niet waar

Hoe verklaart dit plaatje dat het zo koud is op de polen?

Antwoorden in volgende slide

Leg met behulp van de vorige afbeelding uit waarom het zo koud is op de polen

Wat is het albedo effect?

1. Een warme zeestroming
2. Zonlicht dat weerkaatst wordt op het ijs
3. Een bergachtig gebied
4. Een hoeveelheid zonlicht op iets

Maken

Par. 1: vraag 4 + 6 + 7 + 10

Opdracht 4

a Vier redenen gevraagd:

 1) Er is een kleine zoninvalshoek waardoor de zonnestralen schuin op het aardoppervlak vallen (en het dus niet zo warm wordt).

 2) Omdat de zonnestralen een lange weg afleggen door de dampkring, botst een deel van de stralen op stofdeeltjes en ze worden dan weerkaatst.

 3) Veel zonnestralen worden weerkaatst door de witte vlakten (albedo-effect).

 4) Een groot deel van het jaar is er een geringe hoeveelheid zon.

b Het noordpoolgebied bestaat grotendeels uit water omringd door land. De temperatuur wordt door de aanlandige wind gematigd. In de winter weerhoudt het relatief warme water de noordpool ervan de koudste plek op het noordelijk halfrond te worden.

Opdracht 6

Opdracht 6

c Ten noorden van de noordpoolcirkel is het volledig donker (linkerbol) of volledig licht (rechterbol). In het gebied ten zuiden van de zuidpoolcirkel is dat precies andersom: volledig licht in de linkerbol en volledig donker in de rechterbol.

d linkerbol: 1 cm rechterbol: 3 cm

f In onze zomer (21 juni) is het deel van de 53e breedtegraad dat in het donker ligt, langer / korter dan het deel van de 53e breedtegraad dat in het licht ligt. Daarom is de dag er langer / korter dan de nacht.

Opdracht 7

W7: De verhouding tussen de dag en nacht gedurende een jaar op de zuidpool.

Opdracht 7

Opdracht 7

W8: De verhouding tussen dag en nacht gedurende een jaar op de noordpool.

c De middernachtzon wordt veroorzaakt door de schuine stand van de aarde.

Opdracht 7

Opdracht 10

Periode/Datum	Noordpoolgebied	Zuidpoolgebied
Zomer	juni	december
Winter	december	juni
21 juni	Pooldag	Poolnacht
21 december	Poolnacht	Pooldag

Maken

Par. 1: vraag 8

Vraag 8

a De magnetische noordpool ligt redelijk dicht bij maar niet op de noordpool. De magnetische zuidpool ligt best ver weg (buiten de poolcirkel) van de zuidpool.

b De magnetische noordpool is het best te omschrijven als de plek waar je kompas naartoe wijst., De geografische noordpool is de plek van de aardas van de aarde.

c Als de elektrisch geladen deeltjes in de atmosfeer komen, kunnen telecommunicatieverbindingen beschadigd raken en dat kan de (nationale) veiligheid in gevaar brengen.

Maken

Par. 1: vraag 9

Vraag 9

Het aardmagnetisch veld kun je je voorstellen als een heel grote magneet. De magnetische lijnen lopen van de magnetische noordpool ergens in het noorden van Canada en lopen naar de magnetische zuidpool ergens in Antarctica.

Vlak bij de polen staan deze magnetische lijnen dus vrijwel loodrecht / heel schuin op het aardoppervlak. In de buurt van de evenaar lopen de magnetische lijnen min of meer parallel aan / vrijwel loodrecht op het aardoppervlak.

Vraag 9

Het grootste deel van de lijnen loopt binnen / buiten de atmosfeer van de aarde. De lijnen komen alleen in de buurt van de evenaar / magnetische polen in de atmosfeer, vandaar dat alleen daar het poollicht ontstaat. Poollicht komt ook wel eens in Nederland, maar alleen als de zon zeer actief is.

Westenwinddrift

* Extreem koude zeestroom 

* Niet opgewarmd door de zon 

* Ontstaan toen Australië en Antarctica losbraken 

* Zeestroom om Antarctica + witte ijskappen zorgen voor lage temperatuur

Welke invloed heeft de zeestroom (Westenwinddrift) op het zuidpoolgebied?

1. Het is een warme zeestroom waardoor de Zuidpool warme wind krijgt
2. Het is een koude zeestroom waardoor de Zuidpool koude wind krijgt
3. Deze zeestroom heeft geen invloed op het zuidpoolgebied

Inuit

Inuit

• Langs de kusten van Alaska, Noord-Canada en Groenland
• Geen Eskimo maar Inuit
• Esquimaux: pelsjager
• Inuit = mens
• Leven van de jacht

www.theguardian.com

8.2: Wat moet je weten?

• Je kent de begrippen van deze paragraaf.
• Je weet wat grote verschillen zijn tussen Antarctica met of zonder ijs
  
• Je weet wat de relatie is tussen plaatbewegingen en de vorming van Antarctica
  
• Je weet waardoor een rift(zone) ontstaat en waarom daar vulkanen zijn
• Je kan het klimaat van Antarctica verklaren

Op de vorige afbeelding zag je het supercontinent ....

1. Palgia
2. Partia
3. Pangea
4. Pandia

De geologie van West-Antarctica heeft veel overeenkomsten met die van het Andesgebergte in Zuid-Amerika

1. Waar
2. Niet waar

Een riftzone ontstaat door...

1. Convergentie
2. Subductie
3. Divergentie
4. Transforme beweging

Welk soort vulkaan hoort hierbij?

Vulkaan met steile hellingen die opgebouwd is uit lagen lava en pyroclastisch materiaal

1. Schilvulkaan
2. Stratovulkaan
3. Caldeira

Maken

Maak de volgende opdrachten van par. 2:

1, 5, 7, 8

Nakijken

Maak de volgende opdrachten van par. 2:

1, 5, 7, 8

discoveringantarctica.org.uk

Maken

Maak de volgende opdrachten van par. 2:

9

Extra Opdracht

• De docent maakt de groepjes
• Ieder groepje krijgt een bron toegewezen. Een groter groepje heeft ook een grotere bron
• Deze bron ga je presenteren aan de klas
• Tijdens de les kan je deze presentatie voorbereiden. Dit hoef je dus niet thuis te doen 

Extra Opdracht

• Je presentatie duurt tussen de 5 en 10 minuten
• Je moet de bron goed uitleggen aan de klas
• Je mag daarbij ook andere bronnen gebruiken
• Je presentatie eindig je met een drietal vragen over de bron die de leerlingen in de klas moeten noteren in hun aantekeningenschrift.
• De leerlingen moeten ook deze vragen beantwoorden