Thracheostoma

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Tracheostoma

Welke stoma is blijvend: tracheostoma of een tracheotomie

Er kunnen dus 2 soorten kunstmatige openingen in de luchtpijp worden onderscheiden

• Een blijvend stoma, waarbij de luchtpijp eindstandig in de huid is gehecht nadat het strottenhoofd is weggenomen of bij blijvende afwijkingen/obstructie van de bovenste luchtwegen.
  
• Een tijdelijke opening in de luchtpijp (tracheotomie) om altijd een vrije ademweg te kunnen garanderen bijvoorbeeld na langdurige behoefte aan beademing of tijdelijke ondersteuning bij het mobiliseren van sputum.

Noem een indicatie voor een tracheotomie

Indicaties voor tracheotomie

• trauma van hoofd-halsgebied of verbranding van bovenste luchtwegen
  
• obstructies van de luchtwegen (oedeem, tumor)
  
• chirurgische ingrepen in hoofd-halsgebied (laryngectomie, oesofagectomie, thyroïdectomie)
  
• noodzaak van frequent bronchiaal toilet
  
• moeizame ontwenning van de beademing
  
• slikproblematiek met risico op aspiratie

Noem een contra indicatie voor een tracheotomie

Contra indicatie tracheotomie

• morbide obesitas
  
• instabiele cervicale wervelkolom
  
• ernstige stollingsstoornissen
  
• bestaande infectie of maligniteit op de plaats van de tracheotomie
  
• ernstig vergrote schildklier

Observatiepunten

Observeer de patiënt met een tracheostoma tijdens de verzorging op de volgende punten:

• lekkage tracheawond/opening
  
• bloederig, groen, taai of té dun bronchiaal secreet
  
• canule-irritatie / veelvuldig hoesten
  
• benauwdheidsklachten
  
• slikklachten

Een van de complicaties van een tracheostoma is een infectie van de luchtwegen.
Wat zijn de twee belangrijkste oorzaken van deze complicatie?

1. De in- en uitademingen zijn oppervlakkiger geworden
2. De natuurlijke barrière van de luchtwegen is weggevallen
3. Er is een open verbinding tussen de luchtpijp en de buitenlucht
4. Slijm in de canule vormt een voedingsbodem voor bacterien

Je verzorgt de tracheacanule met kunstneus van Meneer Yavuz.
Hoe vaak moet een kunstneus minimaal vervangen worden?

1. Elke 12 uur
2. Elke 24 uur
3. Elke 48 uur
4. Elke 72 uur

Mevrouw Bouwman heeft een gecuffte tracheacanule. Je ontlucht de cuff.
Waarom is het belangrijk om de cuff regelmatig te ontluchten?

1. Om beschadiging van de trachea te voorkomen
2. Om de kans op aspiratie verder te verkleinen
3. Om verstopping van de trachea te voorkomen
4. Om de kans op lekkage te verkleinen

Bij het verwisselen van de fixatieband ziet Myriam dat er decubitusplekken zijn ontstaan onder de band.

Beredeneer welke maatregelen Myriam had kunnen nemen om druk op de huid door de fixatieband te voorkomen.

Antwoord casus

• Trek de fixatieband niet te strak aan (houd één-twee vingers ruimte tussen band en huid).

• Verzorg de huid met Cavilon® of Duoderm®.

• Bescherm de huid met een splitgaas.

• Verschoon het splitgaas als het vochtig is.

• Gebruik splitschuimverband.

Verzorgen thracheostoma

• Wassen en baden
• Voorzichtig met water
• Voorzichtige washand zonder zeep
• Geen geparfumeerde tissues
• Pas op met scheren

https:

Bij een tracheotomie kun je alleen de binnen canule reinigen als deze aanwezig is

1. Eens
2. Oneens

Keuze voor kunstneus (filter)

• Hygroscopische (water opnemendekende) kunstneuzen dragen bij aan goede bevochtiging. Ze hebben nauwelijks een bacteriefilterende werking.
  
• Hydrofobe (waterafstotende) kunstneuzen hebben een beperkt bevochtigend vermogen, maar een sterk bacteriefilterende werking.
  
• Combinatiekunstneuzen bevatten hygroscopisch materiaal en een bacterie/virusfilter waardoor ze zowel bevochtigend als filterend werken.

Tracheacanule met cuff (ballon)

Tracheacanule met cuff (ballon)

Vooral patiënten met een tracheotomie die van de intensive care afdeling komen hebben een tracheacanule met een cuff. De functie van deze cuff is het voorkomen van luchtlekkage tijdens mechanische (thuis)beademing en het voorkomen van aspiratie van slijm uit de mond- en keelholte. Patiënten met een chronisch tracheostoma hebben (meestal) geen cuff. Kom je toch een patiënt tegen, houdt er dan rekening mee dat er geen orale intake is toegestaan i.v.m. een verhoogd risico op verslikken als de ballon is opgeblazen!

Het meten van de cuffdruk.

Als er een indicatie is om de cuff opgeblazen te laten, is het relevant om frequent de cuffdruk te controleren. Dit moet gebeuren om te voorkomen dat er aspiratie langs de cuff ontstaat omdat de cuff altijd druk verliest over de tijd. Om die reden moet 3x / dag (1x / dienst) de cuffdruk worden gecontroleerd met behulp van een cuffdrukmeter. De cuffdruk moet binnen de groene range op de cuffdrukmeter worden gebracht (over het algemeen tussen de 20 - 30 cmH2O).

https:

Noem complicatie voor inratracheaal uitzuigen

Intratracheaal uitzuigen is niet zonder gevaar. 

• (tijdelijk) zuurstofgebrek (hypoxemie)
  
• zuiglaesies en bloedingen (m.n. wanneer uitzuigen vaak dient te gebeuren)
  
• infecties
  
• atelectase (samenvallen van longweefsel)
  
• ritmestoornissen (bradycardie door prikkeling van de nervus vagus)
  
• dislocatie van de canule

Wat is het risico als je de trachea via de tracheacanule onnodig frequent uitzuigt?

1. Overmatig slijmproductie
2. Verhoging van het infectierisico
3. Versterking van de hoestreflex
4. Uitdroging van de slijmvliezen

Welk cijfer geef je deze les?

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10