HMC Burgerschap cultuur

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2: 

Thema: cultuur 

Docent: Caroline Willemse 

Wat gaan we doen? 

Aanwezigheid

Terugblik

Focus op cultuur

Aanwezigheid

Laten we eerst nog even kijken wat we nog over het vak weten? 

Leerdoelen: Focus op cultuur!

1. Je krijgt inzicht in de betekenis van cultuur;
2.  Je verdiept je in de Nederlandse cultuur:  Wat is typisch Nederlands? 
3. Je kunt de ui-diagram van Hofstede uitleggen
4. Je kunt voorbeelden van culturele diversiteit in Nederland noemen.

Wat is cultuur volgens jou?

Cultuur is een breed begrip en kent heel veel definities. Wat versta jij onder cultuur?  

Het ui diagram 

Een cultuur kun je omschrijven aan de hand van bepaalde kenmerken. Hofstede gebruikt hiervoor het ui-diagram.

Het ui-diagram is opgedeeld in vier ringen die samen een cultuur vormen. 

De buitenste ring zijn de symbolen,

deze veranderen het snelst. De kern van de ui zijn de waarden die de basis vormen van een cultuur.

Symbolen: De buitenste laag bestaat uit symbolen zoals kleding, haardracht, woordgebruik, taal, voorwerpen en gebaren. Deze kenmerken veranderen snel. Als je bijvoorbeeld een tv-programma of film van tien jaar geleden bekijkt, dan zie je hoeveel er in tien jaar is veranderd.

Helden: De één na buitenste laag van de ui bestaat uit helden. Helden zijn dode of levende personen die in hoog aanzien staan en die grote invloed hebben (gehad). Het kunnen zowel echte als niet echt bestaande personen zijn. Voetballers en muzikanten, maar ook stripfiguren bijvoorbeeld. De media maakt de invloed van helden vaak nog groter door ze regelmatig aandacht te geven.

Rituelen: De laag die het dichtst bij de kern zit, zijn de rituelen. Rituelen zijn gebruiken die in een cultuur belangrijk

zijn in sociaal of religieus opzicht. Voorbeelden hiervan zijn oliebollen eten op 31 december, Moederdag,

Sinterklaas of de dodenherdenking op vier mei. Maar je kunt ook denken aan bijvoorbeeld spaghetti eten

op zaterdag of op vakantie gaan met de caravan. Dit noem je gewoonten. Rituelen hebben vaak een meer

officieel karakter.

Waarden In het binnenste van de ui zit het hart van een cultuur, de waarden. Waarden worden gevormd door onze

opvoeding. Ze geven aan welk gedrag als goed of slecht, als normaal of abnormaal, als rationeel of irrationeel wordt beschouwd.

Het ui diagram 

Symbolen: De buitenste laag bestaat uit symbolen zoals kleding, haardracht, woordgebruik, taal, voorwerpen en gebaren. Deze kenmerken veranderen snel. Als je bijvoorbeeld een tv-programma of film van tien jaar geleden bekijkt, dan zie je hoeveel er in tien jaar is veranderd.

Helden De één na buitenste laag van de ui bestaat uit helden. Helden zijn dode of levende personen die in hoog aanzien staan en die grote invloed hebben (gehad). Het kunnen zowel echte als niet echt bestaande personen zijn. Voetballers en muzikanten, maar ook stripfiguren bijvoorbeeld. De media maakt de invloed van helden vaak nog groter door ze regelmatig aandacht te geven.

Rituelen De laag die het dichtst bij de kern zit, zijn de rituelen. Rituelen zijn gebruiken die in een cultuur belangrijk

zijn in sociaal of religieus opzicht. Voorbeelden hiervan zijn oliebollen eten op 31 december, Moederdag,

Sinterklaas of de dodenherdenking op vier mei. Maar je kunt ook denken aan bijvoorbeeld spaghetti eten

op zaterdag of op vakantie gaan met de caravan. Dit noem je gewoonten. Rituelen hebben vaak een meer

officieel karakter.

Waarden In het binnenste van de ui zit het hart van een cultuur, de waarden. Waarden worden gevormd door onze

opvoeding. Ze geven aan welk gedrag  als goed of slecht, als normaal of abnormaal, als rationeel of irrationeel wordt beschouwd.

Portfolio Opdracht 1

Beschrijf je eigen cultuur. Gebruik hiervoor het ui-diagram. Noem de belangrijke symbolen, helden, rituelen

en de waarden van jouw cultuur.

Filmpje 

Bekijk het filmpje. Vertel in maximaal 50 woorden wat de maker van deze film probeert duidelijk te maken

Typisch Nederlands 

Het kleine eigenwijze landje Nederland heeft heel wat zaken, gewoontes en dingen die je met recht tot ‘typisch Nederlands’ kunt bestempelen.

Met het filmpje wordt een greep gedaan uit alles wat volgens ons, maar ook vooral in de ogen van buitenlanders als herkenbaar voor Nederland en de Nederlandse samenleving genoemd mag worden.

 Portfolio opdracht 2

Welke mensen, plaatsen, recepten, tradities en gewoontes maken ons land zo bijzonder. Schrijf de letters van het alfabet op een blaadje en koppel elke letter die jij associeert met typisch Nederlandse dingen? 

A = 

B= ...

C = ...

D = ....

E = 

F = 

G = 

H = 

I  = 

J =

ETC...

Inventariseer de lijst klassikaal. Hebben jullie ongeveer hetzelfde opgeschreven, of zijn er veel verschillen?)

Nederlanders', 'buitenlanders', 'allochtonen'.

Bestaat de echte Nederlander wel? Veel mensen zijn in de veronderstelling dat er twee soorten inwoners van Nederland zijn: ‘Nederlanders’ en ‘buitenlanders’. Maar wie is dan eigenlijk die Nederlander? Uit onderzoek is gebleken dat de roots van 98% van de Nederlanders over de grens liggen. In deze grote presentatieopdracht wordt 

In dit filmpje zie je verschillende mensen die hun DNA hebben laten onderzoeken op hun afkomst, met verrassende resultaten als gevolg. 

Portfolio opdracht 3

Vorm met 3-4 studenten een werkgroep en kies een cultuur uit onderstaande rij. Let hierbij op dat er voldoende informatie te vinden is en waar niet alles al vanaf weet. Om te voorkomen dat er dubbele presentaties komen, vraag je aan de docent eerst goedkeuring.

Uitvoering:

Vorm een groep. Bekijk met je groep in welke cultuur jullie je gaan verdiepen.

Beoordeel of je aan voldoende informatie kan komen. Geef je voorkeur door aan de docent en bij goedkeuring kunnen jullie starten. Jullie gaan eerst onderzoek doen naar de cultuur en schrijf dit uit in maximaal 1 A4 en verwerk het daarna in jullie presentatie. Gebruik hierbij het UI-diagram, zoals zojuist is uitgelegd. 

Opdracht: presenteren cultuur

Burgerschap betekent dat je deel uitmaakt van de samenleving. Bij goed burgerschap hoort dat mensen goed samenleven. Dat kan alleen als ze rekening houden met elkaar. 

Nederland is een land met een heleboel verschillende culturen.  Er wonen in ons land mensen uit maar liefst 190 verschillende landen. Al deze mensen hebben hun eigen eten, kleding, gewoonten, feesten en godsdiensten. Het kan handig zijn als je iets afweet van andere culturen. Daarom gaan jullie in groepjes van 3-4 verdiepen in een andere cultuur aan de de hand van het ui-diagram Hofstede. 

Jullie kiezen een cultuur die in de opdracht staat. Bereidt je voor op een presentatie van 10-15 minuten met je groep.

Ieder lid van de groep moet aan bod komen in de presentatie. De studenten uit de klas moeten met de presentatie een beeld krijgen van de cultuur, zodat zij weten wat deze cultuur inhoudt.

Volgende pagina's zijn aantekeningen en horen niet meer bij de les 

Opdracht: Nederlanders zijn migranten 

1. Bekend is bemind. Interview een bekende allochtoon over zijn/haar komst naar Nederland. Hoe zien zij Nederland? En de Nederlanders?
2. Kaashoofdenwoordenboek. Zoek allerlei termen op die met cultuur te maken hebben (gewoonten en gebruiken, godsdienst, tradities, normen en waarden, bestaanswijze, muziek en voorwerpen, eetgewoonten en wijze van kleden, bouwwerken,etc) en maak daarmee een quiz voor je medestudenten. Deel ook een boekje uit met alle termen en uitleg erin.
3. Smeltkroes. Maak een grafiek van de multiculturele samenleving: welke culturen zijn er allemaal in Nederland, hoeveel mensen behoren daartoe, hoe ziet het totaalplaatje eruit?
4. Inburgeringscursus maken. Maak zelf een inburgeringscursus voor nieuwe Nederlanders, wat moeten zij echt weten? Maak vervolgens een vergelijking met de inburgeringscursus die nieuwkomers moeten doen.
5. Doekoe. Wat voor invloed hebben andere culturen op onze Nederlandse cultuur? Welke gebruiken zien wij hier, wat voor woorden zijn afkomstig uit andere landen, waar komt ons eten vandaan, wat voor handel drijven we met andere landen?

Bronnen 

http://www.debatstelling.nl/#top

https://docplayer.nl/6511295-Culturele-diversiteit-in-de-praktijk.html

https://burgerschapmbo.nl/app/uploads/Grafisch-Lyceum-Rotterdam-Nederlanders-zijn-migranten.pdf

https://docplayer.nl/13232489-Docentenhandleiding-de-maatschappij-dat-ben-jij-methode-burgerschap-voor-het-mbo-versie-2-0-augustus-2015-1-sociaal-maatschappelijke-dimensie.html

https://www.annefrank.org/nl/educatie/product/170/open-deur/#:~:text=Scenariobased%20game,-De%20studenten%20beslissen&text=In%20deze%20game%20maken%20studenten,de%20eigenaar%20van%20het%20pakketje.

https://maken.wikiwijs.nl/116397/Multiculturele_samenleving#!page-3945107

Hoeveel inwoners heeft Nederland?

1. 11,56 miljoen
2. 17,7 miljoen
3. 16,94 miljoen
4. 15.93 miljoen

Nederland heeft 17.720 miljoen mensen 

Ons officiële volkslied is het oudste liedje dat als volkslied gebruikt wordt, maar hoe heet dit lied?

1. Wilhelmus
2. Oranje boven
3. Wien Neêrlands bloed
4. Nederlands Trots

De twee provincies Noord- en Zuid-Holland vormen samen Holland.

De 12 provincies samen vormen Nederland.

Waar stond de eerste windmolen

1. Spanje
2. China
3. Frankrijk
4. Nederland

Waar in Nederland is de stroopwafel bedacht

1. Leiden
2. Gouda
3. Den Haag
4. Amsterdam

In welk land eten ze de meeste kaas?

1. Frankrijk
2. Nederland
3. Denemarken
4. Italië

Waar komen tulpen vandaan?

1. Nederland
2. Kazachstan.
3. Amerika
4. Turkije

Koningsdag is op?

1. 30 april
2. 25 april
3. 1 mei
4. 27 april

Welke drankje is typisch Nederlands?

1. Bier
2. Jenever
3. ijsthee
4. Vossenbessensiroop

Wat behoort niet tot het traditionele Hollandse eten?

1. Hagelslag
2. Zout haring met uitjes
3. Snert
4. Hutspot

Waar komen de vele zwart-witte koeien uit onze wei oorspronkelijk vandaan?

1. Amerika
2. Frankrijk
3. Zwitserland
4. Nederland

De Elfstedentocht is zo Hollands als maar kan. Maar welke Friese plaats slaat deze tocht der tochten over?

1. Dokkum
2. Drachten
3. Wokkum
4. Leeuwarden

Waarde                    Een idee over wat mensen in een groep belangrijk vinden.

Norm                        Een gedragsregel die binnen een groep geldt.

Gewoonte                Iets wat je vaak op dezelfde manier doet omdat je dat gewend bent.

Traditie                    Gewoonte of een gebruik dat van de ene op de  andere generatie wordt doorgegeven.

Symbool                 Teken dat een specifieke betekenis heeft binnen de Symbool tradities en gewoonten van een cultuur.

Cultuur                    Handeling die een bepaalde betekenis heeft in een cultuur.